23.12.2014 Views

ufliswulisa da SinaurebTan naCxubar kaxelisa mkvleli ...

ufliswulisa da SinaurebTan naCxubar kaxelisa mkvleli ...

ufliswulisa da SinaurebTan naCxubar kaxelisa mkvleli ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

literaturuli gazeTi<br />

#92<br />

15 - 28 Tebervali 2013<br />

gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT<br />

fasi 50 TeTri<br />

aka morCilaZe<br />

<strong>ufliswulisa</strong> <strong>da</strong><br />

<strong>SinaurebTan</strong> <strong>naCxubar</strong><br />

<strong>kaxelisa</strong><br />

es Zveli ambavi iyo, iseTi Zveli, rogorc ganjinaSi<br />

Senaxuli, sagul<strong>da</strong>gulod <strong>da</strong>kecili,<br />

TokebiT Semokruli, Semagrebuli papiseuli<br />

nabadi, romlis gamoxveulobaSiac vin icis, ra<br />

SeumalniaT Zvelebs, egeb sulac, saqarTvelos<br />

cxeli guli.<br />

II-III<br />

vano CxikvaZe<br />

beqa qurxuli<br />

* * *<br />

<strong>da</strong>rdma SemWama, javrma gamomxra _<br />

`erTic mimRere,~<br />

Cumad ratom xar<br />

guli gaqvav<strong>da</strong>, yeli amoxma _<br />

am ufskruli<strong>da</strong>n<br />

rodis amoxval<br />

miTxar, rodemde, miTxar, ra mox<strong>da</strong>,<br />

Cumad ratom xar<br />

Cumad ratom xar!<br />

<strong>mkvleli</strong><br />

zRva wynari iyo. Sors, horizontisken<br />

gaSlili, Cumi SrialiT frTxilad exebo<strong>da</strong><br />

napirs. wynarad cimcimeb<strong>da</strong> zemoT ga<strong>da</strong>-<br />

Slili, lurji, Rrma <strong>da</strong> ucxo cis qveS.<br />

lurj mokrialebul caze uzarmazari,<br />

fTilebad Sekruli TeTri Rrubeli kosmosuri<br />

xomaldiviT mocurav<strong>da</strong> <strong>da</strong> motortmane<br />

zRvaSi ireklebo<strong>da</strong>.<br />

Tbil, odnav aSlil talRebSi micurav<strong>da</strong>.<br />

mere CayvinTa, Tvalebi gaaxila <strong>da</strong><br />

zRvis momwvano, moyviTalo, mrume wyalSi<br />

TeTrad, nawyvet-nawyvet Camoyolebuli<br />

mzis sxivi <strong>da</strong>inaxa, romelic fskerisken<br />

miikvlev<strong>da</strong> gzas.<br />

IV-V<br />

VI-VII<br />

leila beroSvili<br />

gamozamTreba<br />

iyo vinme, vinc ar gagimeta<br />

iyvnen, rogor ar iyvnen _ Cemamde<br />

gar<strong>da</strong>cvlilebi: yvarlis<br />

boloze <strong>da</strong>xvretili <strong>da</strong> fiCxwayrili,<br />

gakulakebuli papaCemi<br />

lazare, omSi ugzoukvlod <strong>da</strong>karguli<br />

dedis Zma _ Tvrameti wlis<br />

elizbari, bebiaCemis de<strong>da</strong> _ nuSo<br />

bebo _ bavSvs rom rames <strong>da</strong>avalebdnen,<br />

is wamofrindebo<strong>da</strong> Turme...<br />

vin mosTvlis, Zalian bevrni arian...<br />

axla ucnobebi! mTeli cxovreba<br />

me <strong>da</strong> is ucnobebi erTmaneTisken mivikvlevT<br />

gzas, magram RmerTi ar<br />

gvimetebs _ ucnobebad <strong>da</strong> erTmane-<br />

Tis uaxloes a<strong>da</strong>mianebad vrCebiT!..<br />

VIII-IX<br />

iv-v<br />

guram odiSaria<br />

interviu<strong>da</strong>n<br />

rogorc mwerals yvelaze metad<br />

momwons `literaturuli gazeTi~<br />

Tavisi siaxleebiT, debiutantebiT,<br />

manamde gamouqveynebeli masalebiT,<br />

magram rogorc ministrs, gamiWirdeba<br />

erTmniSvnelovnad gipasuxoT,<br />

gaagrZelebs kulturis saministros<br />

mier <strong>da</strong>arsebuli gazeTi sicocxles<br />

Tu ara. me vfiqrob, rom safrTxe ar<br />

un<strong>da</strong> Seiqmnas, <strong>da</strong>narCens literatorTa<br />

sabWo gvetyvis.<br />

XII-XIII<br />

baTu <strong>da</strong>nelia<br />

interviu<strong>da</strong>n<br />

ar vwer, roca ar mewereba,<br />

<strong>da</strong> kidev ar vwer, roca vqeifob,<br />

televizors vuyureb,<br />

roca vTamaSob, roca vseirnob,<br />

roca mZinavs, roca vicini,<br />

honorars viReb, roca<br />

fuls viTvli, roca vtiri,<br />

roca wigns vkiTxulob, Tumca<br />

yovelive zemoCamoTvlili,<br />

gar<strong>da</strong> tirilis <strong>da</strong> wignis kiTxvisa,<br />

iSviaTad miwevs.<br />

XIV-XV


2 literaturuli gazeTi<br />

proza 15 - 28 Tebervali 2013<br />

<strong>da</strong> esec im cxeli gulis ambavi ar<br />

iyo, gana sxva risa<br />

es ambavi axla bevrs aRaravis axsov<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> visac SemTxveviT gaaxsendebo<strong>da</strong>,<br />

is imav wams SiSiT nemss <strong>da</strong> Zafs moi-<br />

Zebni<strong>da</strong>, piri amovikero, ZilSiac ar<br />

wamomcdeso.<br />

es iyo maSin, roca imperatori jerac<br />

ar <strong>da</strong>badebuliyo <strong>da</strong> dedofali xatael<br />

ki fexmZimed Seqniliyo <strong>da</strong> dedofalsa<br />

<strong>da</strong> mefesac didi molodini<br />

Sehqmno<strong>da</strong>T, raxan pirvel ufliswuls<br />

moelodnen. egeb qalsac, magram ufro<br />

ki mefeni ufliswuls moelian. Tanac<br />

pirvels.<br />

amitomac isini RmerTs SesTxovdnen<br />

kargs bedsa <strong>da</strong> iol mologinebas <strong>da</strong><br />

mcodne qalnic <strong>da</strong> eqimnic <strong>da</strong>strialebdnen<br />

dedofals. es iyo, mxolod,<br />

rom dedofali muclad didi iyo vidre<br />

Cveulebrv moxdeba xolme <strong>da</strong> rac<br />

ufro uwev<strong>da</strong> dro, miT siaruli uWir<strong>da</strong>.<br />

isa myofob<strong>da</strong> maSindel TbilisSi,<br />

gadmokidul aivnian saxlSi <strong>da</strong> imis ukana<br />

oTaxebSi.<br />

dedofals im dros hyvarebo<strong>da</strong> im<br />

aivanze jdoma <strong>da</strong> <strong>da</strong>bla qalaqis<br />

cqera, mefes ki, im kurTxeuls, es misi<br />

jdoma aSfoTeb<strong>da</strong>, aivani Zvelia <strong>da</strong><br />

Wrialic undo gaudiso, mitom, gaumagrebinebia,<br />

magram dedofali imis<br />

mere Turme aRarc gadio<strong>da</strong> im aivanze,<br />

radganc nelnelaT <strong>da</strong>swyebia ucnauri<br />

Cvenebani <strong>da</strong> <strong>da</strong>mafiqralni sizmarni,<br />

imaT gamokvlevasa <strong>da</strong> RelvaSi ki aburdula<br />

<strong>da</strong> aRar ki ico<strong>da</strong>, ra eqna.<br />

yoveli ese Cveneba mosdio<strong>da</strong> ZilSi<br />

<strong>da</strong> sul nairgvari iyo. ase rom, mefec<br />

<strong>da</strong>ufiqrebia <strong>da</strong> miuxvdnen, rom mRelvare<br />

iyo dedofali xatael <strong>da</strong> eqimebs<br />

uTqvamT, amisTvis mSvidi Zilis<br />

wamlebia gamosadegario, rom rac<br />

rames naxavs, ver <strong>da</strong>imaxsovros, anu<br />

usizmrod iyoso. oRon<strong>da</strong>co, <strong>da</strong>ematebinaT,<br />

raxan fexmZimobis bolo Tvea,<br />

mainc amgvar wamlebis <strong>da</strong>levinebas<br />

moveridebiT, ra ici, muclad ra<br />

gauWiroso.<br />

mxolod axsnam misi mdgomareobisa<br />

dedofals ver uSeRavaTa <strong>da</strong> imis<br />

SfoTva gagrZel<strong>da</strong>, raT meCveneba <strong>da</strong><br />

mesizmreba amouxsneli rameebio,<br />

ueWvelad raime und amovimoqmedoTo,<br />

eubnebo<strong>da</strong> mefes <strong>da</strong> egeb, TeleTs wavideTo.<br />

karis mRvdelni loculobdnen<br />

<strong>da</strong> kaTalikosic mcxeTaSi avedreb<strong>da</strong><br />

de<strong>da</strong>s Cvensas dedoflis keTilad<br />

yofnas <strong>da</strong> eqimebi ki ar urCevdnen, rom<br />

emgzavra, dedofals ki swored<br />

molocva undo<strong>da</strong> <strong>da</strong> hfiqrob<strong>da</strong>, rom<br />

swored es <strong>da</strong>amSvidebs Cem warmosaxvebs<br />

<strong>da</strong> gandevnis im SiSTa sxeulebs,<br />

mosvenebas rom ar maZleveno.<br />

Tumca ki, rogor un<strong>da</strong> emgzavra am<br />

mucliT, ara fiqrob<strong>da</strong>.<br />

<strong>da</strong> erTi kargi Semodgomis dilac<br />

gaTen<strong>da</strong> <strong>da</strong> dedofalma uxmo mSfoTav<br />

zanzalakiT pirisfareSebs <strong>da</strong> logini<strong>da</strong>n<br />

wamoudgom Tavis xeliT <strong>da</strong>swera<br />

werili mefesTan wasaRebi. mefe maSin<br />

iyo Turme dilidnave ga<strong>da</strong>suli<br />

sololakis xevzed, raxan iq moxSirebuliyo<br />

naxirze mglebis Semoteva <strong>da</strong><br />

ga<strong>da</strong>Rma glexebi Zaliana swuxdnen,<br />

imaTi batonebi ki veras axerxebdnen<br />

mgelTa winaaRmdeg <strong>da</strong> mefec asuliyo,<br />

ra viRonoTo. erTi kargi kvalis maZiebeli<br />

hyolo<strong>da</strong>, tkbilo gogia <strong>da</strong> is<br />

waeyvana suraTis asaxsnelad.<br />

dedoflis werili mefisTvis<br />

pir<strong>da</strong>pir sololakzed aetana dedoflisav<br />

Sikriks <strong>da</strong> imis wamkiTxav mefes<br />

saqme miegdo <strong>da</strong> usityvod, martosve<br />

gamoeWenebina <strong>da</strong>bla, asre rom Zlivs<br />

wamosweodnen wyalgaRma. imas pir<strong>da</strong>pir<br />

Tavisi lurja moegdo fericvalebis<br />

eklesiis karTan <strong>da</strong> Sevardniliyo<br />

dedoflis aivnian oTaxebisken.<br />

im werilSi ewera axalgaRviZebuli<br />

dedoflis Cveneba, rom ueWvelad un<strong>da</strong><br />

gaemgzavros kaxeTs <strong>da</strong> moilocos alaverdis<br />

taZari, raxan ase Caesma sizmarSi<br />

<strong>da</strong> ebrZana wavides marto, vi-<br />

Tarca erTi vinme momlocveli <strong>da</strong> ara<br />

sdios ojaxma, amalam <strong>da</strong> jarma.<br />

mefe aaRelva am ambavma <strong>da</strong> dedoflis<br />

mondomebisa <strong>da</strong> simamacis miuxe<strong>da</strong>vad,<br />

rom am mdgomareobaSi myofs<br />

emgzavra, iman mainc ga<strong>da</strong>wyvita gasaubrebo<strong>da</strong><br />

xucesebs, raxan eSfoTebo<strong>da</strong><br />

dedoflis sizmri<strong>da</strong>n gamotanifragmenti<br />

li suraTis warmodgenac ki, uCemod<br />

rogor un<strong>da</strong> wavides, isec ZlivsRa <strong>da</strong>dis,<br />

an<strong>da</strong> kaxeTis gzaze rogor gavuSva<br />

jaris gareSe, im gzebis yaCaRoba <strong>da</strong><br />

lekianoba xom jerac cnobiliao. dedofali<br />

ki swored amas iTxov<strong>da</strong>, ase<br />

meCvena <strong>da</strong> mesma, rom un<strong>da</strong> wavide, vi-<br />

Tar erTi qarTveli qali, erTi kaxeli<br />

qali, mitomac <strong>da</strong>miZaxa alaverdma,<br />

imis wmin<strong>da</strong> giorgim, ueWvelad vaJi<br />

gveyoleba, raxan alaverdis molocva<br />

momesmao.<br />

episkoposebTan TaTbiris Semdgom<br />

mefem sTqva, rom dedofals gaayolebs<br />

mxolod Tavis fareST <strong>da</strong> sefeT <strong>da</strong><br />

Tavadve gahyveba jariT, oRon<strong>da</strong>c raxan<br />

dedofals martos surs mgzavroba,<br />

mefe meore dRes gaswevs kaxeTisken <strong>da</strong><br />

ukve momlocavsRa Sexvdeba mas. sxvanairad,<br />

is ar izams <strong>da</strong> arc dedofals<br />

gauSvebs urmiT.<br />

am mofiqrebuls dedofali samli,<br />

naxevari dRis savalze, saRamo Jams.<br />

imis <strong>da</strong>badebas moscqerodnen<br />

kavkasiis maRalni mTani <strong>da</strong> mtevanTa<br />

simwifiT axmaurebuli kaxeTis rTvelis<br />

xmebi, gaurkveveli, magram kargis<br />

xmianobisa, viTom<strong>da</strong> Soreulni, magram<br />

axloni <strong>da</strong> TiTqo samu<strong>da</strong>mod gamj<strong>da</strong>ri<br />

surneli TaTarasi kaxeTis suraTebis<br />

ganier simSvidis haerSi.<br />

dedofalma moilogina gzad, muxis<br />

xis Zirad, Car<strong>da</strong>xian uremzed mwolarem<br />

<strong>da</strong> yovelive moTav<strong>da</strong> kargad pirvel<br />

mSobiaresaTvis, <strong>da</strong> oRond ki exla<br />

un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>ewyvita, gaegrZelebina gza<br />

alaverdisken, Tu mobrunebuliyo Sina<br />

<strong>da</strong> amisTvis gaemza<strong>da</strong> erTi meurme, sinamdvilSi<br />

ki asisTavi samaxaroblo<br />

weriliT mefisadmi <strong>da</strong> SekiTxviT, Tu ra<br />

moemoqmedna dedofals mefis azriT.<br />

es werili <strong>da</strong>swera karis moZRvarma<br />

Tedorem, dedofalma ki xeli <strong>da</strong>urTo,<br />

raxan jerac moqanculi iwva im<br />

uceb <strong>da</strong>fiqr<strong>da</strong> <strong>da</strong>:<br />

_ exlav rom <strong>da</strong>vacxreT Tavs Cvens<br />

sayvarels dedofals, ar ifiqrebs, <strong>da</strong><br />

ase uceb Cemi mefe sai<strong>da</strong>n movido<strong>da</strong>o<br />

mefes xom kvlavac ar undo<strong>da</strong> gaemxila,<br />

rom ukan malviT sdev<strong>da</strong> dedofals.<br />

aba <strong>da</strong>, ra un<strong>da</strong> vqnaTo. ar min<strong>da</strong> marto<br />

imis <strong>da</strong>toveba <strong>da</strong> me ki ver gamovCndebio<br />

<strong>da</strong> Tavisebs ubrZana, aTi kaci<br />

CvenTagannio, exlav gaWendiT im muxisken<br />

<strong>da</strong> moaxseneT dedofals, rom<br />

gzad asisTavi Semogxv<strong>da</strong>T <strong>da</strong> aqeT gamogiSvaT<br />

sayaraulod, ciskarze ki<br />

Cvenc movalT, viTom<strong>da</strong> mTel Rames va-<br />

WeneTo.<br />

imaT saCqaroze ivaxSmes <strong>da</strong> moaxtnen<br />

TavianT cxenebs, raTa dedofals<br />

Semojarvodnen, mefe ki <strong>da</strong>rCa mouTmenlad,<br />

Tavisve saxelmwifo SiSTa gamo<br />

moxlarTulis tyved <strong>da</strong> amoiRo saaTi,<br />

<strong>da</strong>idva win <strong>da</strong> malimal <strong>da</strong>anTeb<strong>da</strong><br />

xolme sanTels <strong>da</strong> gamoisaxav<strong>da</strong> pirjvars.<br />

is ar apireb<strong>da</strong> <strong>da</strong>Zinebas mouTmenlobisagan,<br />

Tu CamTvlems <strong>da</strong> ise ara<br />

qnaT, riJraJma momaswroso, ase uTxra<br />

SemorCenil xalxsa.<br />

riJraJi ki ar <strong>da</strong>scal<strong>da</strong>, ufro<br />

adrian gaaRviZes TavCakiduli, rom<br />

farsagia, rom is aTi misuli kaci did<br />

muxasTan, sa<strong>da</strong>c dedofals elogina,<br />

imav saaTSi gax<strong>da</strong> momswre, ubedurebisa,<br />

raxan im RameSi ra kvalic iyo <strong>da</strong><br />

ipovnes, is iyo suraTi gulis<strong>mkvleli</strong>.<br />

samive meurme moxdenili gasroliT<br />

iyo mkv<strong>da</strong>ri iqa, cecxli jerac<br />

enTo <strong>da</strong> is aTi kacis mefisa Sesazarad<br />

mixv<strong>da</strong>, rom im keTils banaks dedoflisas<br />

<strong>da</strong>eca lekebi, romlebic vin<br />

icis <strong>da</strong> uTvalTvalebdnen <strong>da</strong> karga<strong>da</strong>c<br />

naxes, rom igini iyvnen sruliad <strong>da</strong>ucvelni<br />

<strong>da</strong> rom qalma moilogina.<br />

yoveli Car<strong>da</strong>xi iq <strong>da</strong>rCenil urmebs<br />

axeuli hqon<strong>da</strong>, xarebic ara sCan<strong>da</strong> <strong>da</strong><br />

imaT erTi ifiqres, rom leki iyo Tu<br />

yaCaRio. mitom, cnobilia, leks sxva<br />

gza aqvs <strong>da</strong> yaCaRs ki sxva <strong>da</strong> Tanac ya-<br />

CaRi, Tuki Seityobs, rom Sescdenia <strong>da</strong><br />

mis dedofals <strong>da</strong>scemia, ueWvel moibodiSebs<br />

<strong>da</strong> ganerideba, is aRar<br />

<strong>da</strong>sTvalo, rom melogine qals rame<br />

<strong>da</strong>uSavos.<br />

<strong>da</strong> mitom, imaT erTi kaci ukan<br />

gamouSviaT ambiT <strong>da</strong> TviTon ki im Rame-<br />

Si mihyolian Zebnas, raic saZnelo saqme<br />

iyo <strong>da</strong> maSxalac ar aunTiaT, rom<br />

SoriT ar gamovCndeTo.<br />

saerTod, leks dRe urCevnian, RamiT<br />

iman vin un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iWiros <strong>da</strong> Tan ki bnel-<br />

Si arc icis karga Cveni sasiaruloebi.<br />

mitom fiqri iyo, rom RamiT isinic<br />

Caswvebian sadme xevebSi usafrTxod <strong>da</strong><br />

na<strong>da</strong>vls diliTve gairekaveno. ho<strong>da</strong>,<br />

mihyolian cxenebis ferebiT <strong>da</strong> siCumis<br />

vedrebiT. mainc sanam Rame iyo veraferi<br />

epovnaT <strong>da</strong> iyvnen ime<strong>da</strong>d gan-<br />

Tiadis Cqamebisa, ha, Tu axloSi varT<br />

be<strong>da</strong>do.<br />

imasobaSi mefe mosuliyo muxasTan<br />

maSxalebiT <strong>da</strong> moelo<strong>da</strong> ukni<strong>da</strong>n momaval<br />

jarsa, magram ra moasveneb<strong>da</strong>,<br />

ganaskvuls baR<strong>da</strong>ds simwrisgan<br />

kbilebiTa sres<strong>da</strong> <strong>da</strong> maleve sTqva,<br />

frTxilis wesiT movyveT iqiTa eklians<br />

xevebs, ara mgonian momtacebeli<br />

samxreTiT midiodeso <strong>da</strong> swore iyo,<br />

maleve TavisianTa ukana guSagsac ga<strong>da</strong>eyara<br />

<strong>da</strong> ase SeerTdnen.<br />

<strong>da</strong> is iyo ambavi riJraJis Cqamebisa<br />

<strong>da</strong> xmebisa, romelsac uSli<strong>da</strong> Citebis<br />

WikWiki <strong>da</strong> ise ki ver SeuSala, <strong>da</strong> erTs<br />

meyurades, vinac cxenis ferebiT <strong>da</strong><br />

fexakrefiT uZRo<strong>da</strong> win razmsa, esma<br />

xmani gaurkveveli, ufro moZraobisa,<br />

vidre lawanisa, an laparakisa <strong>da</strong><br />

rogorRac iman moaxerxa Citebis Wik-<br />

Wikisgan am xmaTa gamorCeva, radgan im<br />

razmSi ganTqmuli iyo swored yuradobiT<br />

<strong>da</strong> gaiSvira frTxilad maTraxi<br />

marcxena mxares <strong>da</strong> erTxans fexakrefiT<br />

iares gareSemo jagnarSi <strong>da</strong> iCxapnebodnen,<br />

uceb ki, isev, aCvena iman<br />

maTraxiT, uCqareTo <strong>da</strong> aRar iyo xmis<br />

<strong>da</strong>farvis dro <strong>da</strong> iSiSvles imaT xmlebi<br />

<strong>da</strong> iwyes kafva ekalnarisa <strong>da</strong>bla<strong>da</strong>bla<br />

svliT <strong>da</strong> uceb ki SemoesmaT<br />

Seyivleba lekuri <strong>da</strong> aba, uCqareTo <strong>da</strong><br />

cxenebic eCxapnebo<strong>da</strong>T, magram vinRa<br />

iyo imis Semxe<strong>da</strong>vi <strong>da</strong> amxedrdnen <strong>da</strong><br />

gamoCndnen ukve ekalnars maRla <strong>da</strong>sanaxad<br />

<strong>da</strong> iqiT ki <strong>da</strong>inaxes afucxunebuaka<br />

morCilaZe<br />

<strong>ufliswulisa</strong> <strong>da</strong> <strong>SinaurebTan</strong><br />

<strong>naCxubar</strong> <strong>kaxelisa</strong><br />

<strong>da</strong>uwereli werilebi<strong>da</strong>n<br />

RvdeloTa CagonebiT <strong>da</strong>hTanxm<strong>da</strong> <strong>da</strong><br />

ficxliv <strong>da</strong>iwyes momzadeba samgzavrod.<br />

gamarTes oTxi Car<strong>da</strong>xiani uremi <strong>da</strong><br />

Sehkres dedoflis <strong>da</strong> imis gogoebis<br />

bargi. erT uremSi dedofals gauges<br />

rbili qveSagebeli <strong>da</strong> sul baliSebiT<br />

mourTes.<br />

oRon<strong>da</strong>c, mefem mainc Tavisebur<br />

saxelmwifo azriT mosWra saqmeni <strong>da</strong><br />

meurmeebad ki dedofals <strong>da</strong>usva oTxi<br />

gamoCinebuli asisTavi <strong>da</strong> srulia<strong>da</strong>c<br />

ara glexi vinme meurme. isini sagangebod<br />

ubralod Cacmuli moviden <strong>da</strong><br />

Tof-iaraRSi ki Caumj<strong>da</strong>ri, raTa dedofals<br />

ar eTqva, mosalocad mimavals,<br />

fexmZime dedofals, sizmarSi gzis<br />

mnaxavs, raRad min<strong>da</strong> Tofiani kacebis<br />

<strong>da</strong>cva, TviTon Cemi rwmena micavs <strong>da</strong><br />

wess ki CvenebiT mowodebuls ar <strong>da</strong>gar-<br />

Rvevinebo.<br />

dedofalma meurmeTa ambavi ar<br />

ikiTxa, mefes ki kidev erTi hqon<strong>da</strong><br />

mofiqrebuli rom, rogorc dedofali<br />

gaswev<strong>da</strong> qalaqi<strong>da</strong>n, mas mihyolo<strong>da</strong><br />

ara erTi dRis Semdeg, aramed erT<br />

saaTSi, malulad, oci <strong>da</strong>rCeuli kaciT,<br />

aseve ubralod Cacmuli, raTa<br />

mainc axloSi yofiliyo. asi kaci ki<br />

meore dRis sisxamze gamosuliyo maSindel<br />

Tbilisi<strong>da</strong>n imaT savinicobo momxmared<br />

<strong>da</strong> didsa <strong>da</strong> patara razms Sua<br />

ki samxedro kavSiri yofiliyo.<br />

sololakis mglebs albaT gaexardebo<strong>da</strong>T<br />

es ambavi, magram dedofals<br />

ki rom Seetyo, ewyinebo<strong>da</strong>, raxan<br />

mis ZilSi gamocxadebul pirobas <strong>da</strong>r-<br />

Rveulad <strong>da</strong>inaxav<strong>da</strong> <strong>da</strong> raxan am pirobis<br />

wamomyenebeli imisTvis iyo zeciuri,<br />

raRa Tqma un<strong>da</strong>, mefis amgvar<br />

fands gangebisadmi saSiSar urCobad<br />

<strong>da</strong>inaxav<strong>da</strong>. mefe ki garegnulad arafers<br />

arRvev<strong>da</strong>, dedofals martos uSveb<strong>da</strong>,<br />

magram bunebiTad, eSmakoba xom<br />

ido am ambavSi <strong>da</strong> ra gasakviria, rom<br />

mefes ar moundes, martod gaistumros<br />

pirvel-mologine dedofali aseT<br />

gzazed<br />

es iyo swored, rom ormoc<strong>da</strong>rva<br />

wlis wined, maSin <strong>da</strong>iba<strong>da</strong> imperatori,<br />

kaxeTis gzaze, alaver<strong>da</strong>mdin ar misuqveSagebelSi.<br />

asisTavma ico<strong>da</strong>, rom<br />

mefe axloSia <strong>da</strong> radgan dedofalma<br />

ar wamoayvanina cxenebi <strong>da</strong> mxolod<br />

saurme xarebiT mieSurebodnen, sTxova<br />

jori moZRvars <strong>da</strong> fiqri hqon<strong>da</strong> rom,<br />

joric sakmarisia imis mouRlel Cqari<br />

nabijiTo. asisTavma isic ico<strong>da</strong>, rom<br />

mefis banaks miagneb<strong>da</strong> maT gamovlili<br />

gzis Soraxlo.<br />

es asec mox<strong>da</strong>, weriliT mobrunebulma<br />

asisTavma ukve axal SeRamebulze,<br />

roca ro hfiqrob<strong>da</strong>, aba, am bnelaSi<br />

raRas <strong>da</strong>vinaxavo, SeniSna erTi xevis<br />

piri<strong>da</strong>n amomdinari kvamli <strong>da</strong> <strong>da</strong>iZra<br />

uSiSrad iqiT, Tumc ki, egeb im kvamls<br />

gareSemo yaCaRebic <strong>da</strong>xvedrodnen.<br />

magram xmlis kacs gaegeba, rom yaCaRi<br />

gzispiri<strong>da</strong>n gamosaCen cecxls arc<br />

dRis suliT <strong>da</strong>anTeb<strong>da</strong> <strong>da</strong> arc kvamls<br />

<strong>da</strong>anaxeb<strong>da</strong> ucxo Tvals: vin icis, rodis<br />

gamoevlo Surtas razmeuls <strong>da</strong> ise<br />

auxdes yovelive kargi yovels kargis<br />

msurvelsa, rogorc imas aux<strong>da</strong> nafiqri<br />

<strong>da</strong> diax, im xevzed <strong>da</strong>uxv<strong>da</strong> <strong>da</strong>cemuli<br />

banaki mefisa <strong>da</strong> imis oci kacisa, ukve<br />

savaxSmod gamzadebuli <strong>da</strong> mieaxla ima-<br />

Ta <strong>da</strong> miarTva mefes werili dedoflisa,<br />

TedoresTvis nakarnaxevi <strong>da</strong> ra<br />

mefem waikiTxa igi, iZro <strong>da</strong>mbaCa <strong>da</strong><br />

sca <strong>da</strong> sca cas SeZaxiliT:<br />

_ ixare, <strong>da</strong>viT <strong>da</strong> vaxtang, ixare<br />

pankration saxlo sa<strong>da</strong>viTo!<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>kocna asisTavi maxarobeli <strong>da</strong><br />

Semoixsna qamari Tavisi <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>sdo<br />

mas mxarzed, raxan fuli Tan ara hqon<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> im srolaSi yvelam ki Seityo, ra<br />

momx<strong>da</strong>riyo <strong>da</strong> sces casa tyviebi<br />

<strong>da</strong>unaneblad <strong>da</strong> gamoacuncula mzareulma<br />

mefisam ionam tikWora,<br />

romelic Turme <strong>da</strong> kargi ambisTvin<br />

wamoeRo malviT nabadSi gamoxveuli,<br />

vicodio, vicodio, oTxi Taflis san-<br />

Teli mitomac wamosvlis winare <strong>da</strong>vanTe<br />

anCisxatis galavanzed, Sig Sesvlas<br />

xom veRarc vaswrebdiTo <strong>da</strong> sanam<br />

<strong>da</strong>ilocnen <strong>da</strong> mefem ki Tqva, aviyareniT,<br />

deveceT dedofals <strong>da</strong> wamoviyvanoT<br />

qalaqsao, ori kaci ukan mibrundes,<br />

did razmeuls Seatyobinos<br />

ficxliv aq movidnen, ocni-oc<strong>da</strong>aTni,<br />

marqaf cxenebiTo <strong>da</strong> am brZanebaSi ki


15 - 28 Tebervali 2013<br />

li gundi lekebisa, <strong>da</strong> xucesi Tedore<br />

<strong>da</strong> dedofalica, xarebic <strong>da</strong> vinc ki<br />

iyo <strong>da</strong> <strong>da</strong>hkivla mefem, <strong>da</strong>mideqio <strong>da</strong><br />

rac SeiZles <strong>da</strong> mihyvnen, lekebma kidev<br />

iqe<strong>da</strong>n Tofis sroliT mosces xma <strong>da</strong><br />

iwyes, saCqarod zogma gaCereba <strong>da</strong> zogmac<br />

ki tyveebis walalva ise, rom xarebisTvis<br />

aRar mouxe<strong>da</strong>vT.<br />

_ Tavsa <strong>da</strong>uare, Tavsa <strong>da</strong>uare<br />

rogormeo! _ <strong>da</strong>uZaxa mefem Tavis<br />

ukanebs <strong>da</strong> TviTon ki biWebiT gasZvra<br />

pir<strong>da</strong>pir bolo ekalbardSi <strong>da</strong> im<br />

lamaz <strong>da</strong>mbaCi<strong>da</strong>n <strong>da</strong>axala pir<strong>da</strong>pir<br />

sworezeve Camuxlul lekebs.<br />

asty<strong>da</strong> Tofis didi griali <strong>da</strong> yiJina<br />

<strong>da</strong> lekebs ase ga<strong>da</strong>ewyvitaT, rom<br />

erTni mTebisken tyveebs mairbeninebdnen,<br />

meoreT ki saxle<strong>da</strong>xelo sangriT<br />

imaTze mitanebulTa gaCereba undo<strong>da</strong>T,<br />

oRond ki, mefe Tumc sangarze<br />

mivi<strong>da</strong>, sxvani ise gauSva, rom lekebisTvis<br />

Tavs <strong>da</strong>evloT <strong>da</strong> ficxliv<br />

gamoeglijaT tyveebi, Tumc ki im<br />

razmeulma imdeni ver uwia, rom win<br />

<strong>da</strong>xvedro<strong>da</strong> imaT <strong>da</strong> cxenebi<strong>da</strong>nve gaeyrevinebina<br />

motacebulni, magram gza<br />

mainc moigo <strong>da</strong> kudSi ki waswv<strong>da</strong> <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>ayara cxen<strong>da</strong>cxen Tofi imaT <strong>da</strong><br />

lekebi sul iqnebodnen ormocamdis,<br />

orad gayofilni <strong>da</strong> mefisani kidev<br />

mainc imaTze naklebi gamodiodnen.<br />

Cvenebi cxen<strong>da</strong>cxen imaT ver miewodnen<br />

<strong>da</strong> aqeTa sangaric lekebisa, viTom<strong>da</strong><br />

romelic mefes mdevrobisgan aCereb<strong>da</strong>,<br />

ukve moixsna <strong>da</strong> isic Seeria Sambians<br />

Tavis cxenebiana <strong>da</strong> imaT ki aravin<br />

gamodevnebia, mxolod mefem <strong>da</strong>sZaxa,<br />

ukan Tvali gqondeT, ar <strong>da</strong>gvayarono<br />

<strong>da</strong> yvelam gaaWena mdevris misaxmareblad.<br />

es iyo Cailurobis ambavi. lekebs<br />

yovelTvina hqon<strong>da</strong>T sazRvar-mijnani,<br />

romelTac Tu ga<strong>da</strong>scdebodnen, imaTi<br />

miweva aRaravis SeeZlo <strong>da</strong> axlac albaT<br />

swored amgvar mijnisken miiwevdnen<br />

<strong>da</strong> mefem <strong>da</strong> imisebma ki am sazRvarisi<br />

araferi icodnen <strong>da</strong> netav hyolo<strong>da</strong>T<br />

vinme kaxeli iqauri, ramdens moexmarebo<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> is Tavs <strong>da</strong>vlac vinZlo<br />

ufro Taviani gamosuliyo <strong>da</strong> gamoCn<strong>da</strong><br />

aseTi kaxeli, romelic, Turme im<br />

gagania rTvelis dros ojaxobas aSarebo<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> deeqadna, aba, uCemod krifeT,<br />

ras CamokrefT <strong>da</strong> ras <strong>da</strong>iwuravT imas<br />

<strong>da</strong>vinaxavo <strong>da</strong> me kide waval <strong>da</strong> qriste-<br />

Sobas moval ukana <strong>da</strong> vnaxam, erTi, ra<br />

<strong>da</strong>iwureTo <strong>da</strong> gamoekra abgaSi oriod<br />

de<strong>da</strong>s puri, nakveTi omalos yvelisa,<br />

eeRo Tavisi emfilTas Tofi <strong>da</strong> wamosuliyo.<br />

imis WinWylobisa yvelas scodno<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> adrec Turme Cveo<strong>da</strong> gavardna<br />

saxli<strong>da</strong>n <strong>da</strong> mere ki mobrundebo<strong>da</strong>, vi-<br />

Tom aq araferiao, oRond ki im wuTSi<br />

ar un<strong>da</strong> gegeCerebina.<br />

isic wamosuliyo <strong>da</strong> efiqrna, sad<br />

<strong>da</strong>vdge minam mimesvlebodeso <strong>da</strong> Turme<br />

<strong>da</strong>bodialob<strong>da</strong> aqeTiqiT.<br />

ufiqrnia, Cem siZes vestumrebi,<br />

rTvelSi xels gavumarTav Cemianebis<br />

jinaze <strong>da</strong> mere ki movbrundebi Sinao,<br />

xelcariels ki misvla ara sdomebia <strong>da</strong><br />

modi, erTi-or kurdRels movinadireb<br />

<strong>da</strong> imiT xel<strong>da</strong>mSvenebulic mivalo.<br />

im bodialSi SemoRamebo<strong>da</strong> <strong>da</strong> deeZina<br />

tkbilad im eklians ga<strong>da</strong>Rma <strong>da</strong> swored<br />

Tofis srolas gamoeRviZebina.<br />

ra deenaxa suraTi, rogorc xelis<br />

gulze, ise mimxv<strong>da</strong>riyo, rom lekebi<br />

<strong>da</strong>scemiyvnen vinme mgzavrebs <strong>da</strong> mdevari<br />

ki mali yofiliyo. dgomam kidev<br />

iseT adgilas mouwia, rom Turme wini<strong>da</strong>n<br />

Semoxvdebo<strong>da</strong> am lekebs Tu rom<br />

Caerbina, magram Wkvianurad moifiqra<br />

<strong>da</strong> ra <strong>da</strong>atyo, rom imaT saWenebeli ki<br />

undo<strong>da</strong>T, magram im adgilebSi saWenebeli<br />

ar iyo <strong>da</strong> miuxv<strong>da</strong>, rom imaT undo<strong>da</strong>T<br />

yorias Relezed ga<strong>da</strong>svla <strong>da</strong><br />

scodno<strong>da</strong>T kidec is ga<strong>da</strong>sasvleli <strong>da</strong><br />

imas iqiT kidev imaT vinRa miswvdebo<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> gaqceula swored mokleebiT yorias<br />

Relis pirisken <strong>da</strong> iq <strong>da</strong>safrebula,<br />

miwaze gaualagebia tyviebi <strong>da</strong><br />

qaxaldi, rom Cqarqar Ceetena <strong>da</strong> adgilic<br />

imnairi SeerCia, rom Tofi<strong>da</strong>n<br />

avardnili kvamli pirvelsave gasrolaze<br />

<strong>da</strong>sanaxi ar yofiliyo. enfildis<br />

Tofi grZeli hqon<strong>da</strong>, kai gasinjuli <strong>da</strong><br />

Turme ufiqria, Sori<strong>da</strong>nve <strong>da</strong>vaWedeb<br />

pirvelsao, mosaxvedri moxvdebao.<br />

yovelive egre agixdes, iman iq sworad<br />

gamoicno. xuTis gasrola<br />

moaswro, <strong>da</strong> ukan modevnebulebmac<br />

Tavis hqnes, oRond ki, umetesma lekma<br />

ga<strong>da</strong>aswro swored cxen<strong>da</strong>cxen, Tumc,<br />

yovelive gza<strong>da</strong>gza <strong>da</strong>stoves, dedofalica,<br />

pirisfareSnic, sabralo<br />

Tedore mRvdelica <strong>da</strong> yovelive <strong>da</strong><br />

leki <strong>da</strong>Wrili <strong>da</strong> <strong>da</strong>xocili ki aqeTiqiT<br />

eyara <strong>da</strong> mefesac moukv<strong>da</strong> Svidi<br />

mTels am ubedurebaSi, imaT Soris ki<br />

im WinWylian kaxels tyvia moxvedro<strong>da</strong><br />

swored marjvena beWSi <strong>da</strong> tkivilisgan<br />

ki hgminav<strong>da</strong> javrianad.<br />

imas uceb <strong>da</strong>uwyes mixedva mefis bi-<br />

Webma <strong>da</strong> mefe ki deekona dedofalsa<br />

<strong>da</strong> im qviTin-zarSi ki amoCn<strong>da</strong>, rom<br />

lekebs Cvilic gzaze deegdoT <strong>da</strong> meore<br />

Cvili ki arsa<strong>da</strong> sCan<strong>da</strong>.<br />

ai, es iyo gulis<strong>mkvleli</strong> suraTi<br />

dedoflisgan alaverds svlisa <strong>da</strong> misken<br />

gzad, muxis Zirad mologinebisa <strong>da</strong><br />

tyupi vaJis Sobisa, rac pirveli iyo<br />

bagratovanT gvarSi <strong>da</strong> xanmokle, magram<br />

<strong>da</strong>uviwyari sixaruli mSoblebisa.<br />

mefem rom <strong>da</strong>sZaxa saxelebi vaxtang<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>viT, imaTgan mxolod erTi <strong>da</strong>ur-<br />

Ca, meore ki TiTqos lekebs ga<strong>da</strong>etarebinaT<br />

yorias Releze. amis Setyobam<br />

goni <strong>da</strong>akargvina dedofals, romelic<br />

gaiZaxo<strong>da</strong>, raTa gvdevdiT, me vety-<br />

odi imaT beladebs rom dedofali var<br />

<strong>da</strong> gamosasyids mogTxov<strong>da</strong>, an rusebs<br />

mivswvdebodiT <strong>da</strong> oriv Svili ki CemTan<br />

meyolebo<strong>da</strong>o. amaze kriWaSekruli<br />

mefe ki ara hpasuxob<strong>da</strong>, ra jan<strong>da</strong>bisebis<br />

aitexe mowanwalesaviT mindorSi<br />

mologinebao <strong>da</strong> mxolod brZana, rom<br />

axlomaxlo moeCxrikaT, Cvili sadme<br />

xom ar ga<strong>da</strong>vardniliyo.<br />

imasobaSi im kaxels misces kbilebSi<br />

nedli toti <strong>da</strong> iqav amoaxies beWi<strong>da</strong>n<br />

tyvia <strong>da</strong> is ki ga<strong>da</strong>qan<strong>da</strong> tkvilisgan<br />

gulwasuli. xma<strong>da</strong>blad mosTqvamden<br />

sefe <strong>da</strong> piris fareSni gawewilni lekis<br />

unagirze ga<strong>da</strong>debulni <strong>da</strong> imaT xelebis<br />

gavaze nafaTurebi, dedofali ki<br />

xmamaRlaT godeb<strong>da</strong>. imas a<strong>da</strong>mianis<br />

feri ar edo.<br />

mere ki movi<strong>da</strong> mefis is xalxi, vinac<br />

dRis <strong>da</strong>gvianebiT mosdev<strong>da</strong> dedofalsa<br />

<strong>da</strong> axla iwyes Cxreka mTeli im gavlili<br />

gzisa <strong>da</strong> vera naxes ra <strong>da</strong> mcodne<br />

xalxma isac Sors <strong>da</strong>iWira, rom Cvili,<br />

lekTa xeli<strong>da</strong>n gavardnili, rame nadirs<br />

waecancalebina, imotola Tofis<br />

xmaSi ra nadiri gagiCerdebo<strong>da</strong> <strong>da</strong> ra<br />

<strong>da</strong>vardnils <strong>da</strong>uwyeb<strong>da</strong> Zebnasao.<br />

iq rom vera naxnes ra, mefem brZana,<br />

rom dedoflis <strong>da</strong> ufliswul vaxtangisTvis<br />

isev <strong>da</strong>bla <strong>da</strong>rCenili urmebi<br />

gaemzadebinaT <strong>da</strong> oc<strong>da</strong>aTs kacs waeyvana<br />

maSindel TbilisSi, TviTon ki<br />

sTqva, rom ga<strong>da</strong>va lekebSi <strong>da</strong> rusis<br />

naCalnikebis <strong>da</strong>xmarebiT mosZebnis sa-<br />

Zebars <strong>da</strong> aRar mouca<strong>da</strong> dedoflis pasuxs<br />

<strong>da</strong> gaswia.<br />

saWmeli mTel am jars sami dRisa<br />

Tu hqon<strong>da</strong> <strong>da</strong> mefec ufulod iyo wamosuli,<br />

magram eg aRar ufiqrian. iman<br />

ico<strong>da</strong>, rom Tu axlave ar misdevs jerac<br />

cocxal kvalsa, mere sdie <strong>da</strong> eZebe<br />

<strong>da</strong> dedofali ki momTqmeli gulSi Cakruli<br />

erTaderT SerCenil vaJiT wamoiyvanes<br />

qalaqs.<br />

mefe mobrun<strong>da</strong> TvenaxevarSi xelcarieli<br />

<strong>da</strong> gamx<strong>da</strong>ri, imas veraferi<br />

gaerkvia Tavisi <strong>da</strong>karguli Cvilisa,<br />

Tumc ki rusis naClanikebi fexze <strong>da</strong>mdgariyvnen,<br />

eZebnaT, ekiTxnaT, is lekebic<br />

epovnaT bolos, vinac gadmosuli<br />

iyo, <strong>da</strong> imaT ki ficiT eTqvaT, romo,<br />

literaturuli gazeTi<br />

Cven ar vicodiT, Tu dedofali iyoo<br />

<strong>da</strong> roca ki devna <strong>da</strong>gviwyeT <strong>da</strong> wini<strong>da</strong>nac<br />

tyvia wamovi<strong>da</strong>o, im WinWyl <strong>kaxelisa</strong><br />

uTuod, mefem rom Semdgom venaxebi<br />

uboZa <strong>da</strong> imis Tavi batons <strong>da</strong>aTmobina,<br />

yovelive <strong>da</strong>vyareT iqaveo <strong>da</strong> is<br />

kacic epovnaT, visac Svilebi Semoewyo<br />

wina <strong>da</strong> miaWeneb<strong>da</strong> <strong>da</strong> orive erTad<br />

mivagdeo, Tan frTxilad mivagdeo,<br />

uTqvams, momkaliT Tu gin<strong>da</strong>o.<br />

imis mokvla raRas uSveli<strong>da</strong>, imaTi<br />

ambavi rusis sasamarTlom <strong>da</strong>itova,<br />

Tumc ki uTqvamT mefisTvis, Tqvenave<br />

gamoswereT sasjelio. qristiani varo,<br />

gakoWil <strong>da</strong> cxvirpirgasiebul kacs ra<br />

vuyoo <strong>da</strong> wamosula.<br />

Cvilis <strong>da</strong>kargvis ambavi im dros<br />

mTlianad mosdebo<strong>da</strong> qarTl-kaxeTsa,<br />

magram Tan<strong>da</strong>Tan ufro ubedur SemTxvevad<br />

<strong>da</strong>esaxaT, tyeSi <strong>da</strong>ikargao.<br />

Cvilis sikvdili im droSi vis<br />

gaukvirdebo<strong>da</strong>, magram ufliswuli<br />

iyo.<br />

mere<strong>da</strong>mere miiviwyes, aRaravis uxsenebia.<br />

axseneb<strong>da</strong> imas marad mxolod<br />

mefis <strong>da</strong> dedoflis gulebi <strong>da</strong> im sabralo<br />

Cvilma gahyo es gulebi ulmoblad,<br />

usityvod. ise rom, dedofali<br />

aRarasdros <strong>da</strong>fexmZimebula, mefe<br />

aRarasdros unaxavT aivnian saxlSi sa-<br />

Ramos Jams misuli <strong>da</strong> iq <strong>da</strong>rCenili <strong>da</strong><br />

imaTi sja-baasi rame Sinaurul <strong>da</strong> saojaxo<br />

saqmeze msaxurebs aRar gaugoniaT.<br />

es iyo, rom dedofalma Tavi aneba<br />

<strong>da</strong>ucxromel locvas <strong>da</strong> sruliad ugznebod<br />

ga<strong>da</strong>dio<strong>da</strong> fericvalebis eklesiaSi<br />

<strong>da</strong> Tavis did <strong>da</strong>rdsa <strong>da</strong><br />

tkivilebs ki moupova Semcvleli wignebis<br />

kiTxviT, ucxo enebis swavliT <strong>da</strong><br />

samyaros ambis ukeT SecnobiT <strong>da</strong> mecnierTa<br />

<strong>da</strong> sxva ram inJinerTa mowveviT,<br />

raTa Tavis qveyana <strong>da</strong>emgvanebina imisTvis,<br />

rac wignebSi amoekiTxa <strong>da</strong> va-<br />

Jsac am suliskveTebiTa zrdi<strong>da</strong> <strong>da</strong><br />

mefesTan utyvi SekamaTebiT ki gaistumra<br />

igi saswavleblad inglisSi, didebulTa<br />

skolaSi <strong>da</strong> iqe<strong>da</strong>n ki oqsfordis<br />

universitetSi, raxan vaxtangi<br />

metad dedisebur aRzr<strong>da</strong>ze wasuli<br />

iyo <strong>da</strong> sams enas jer kidev TbilisSi<br />

yofnisas laparakob<strong>da</strong> <strong>da</strong> Tval<strong>da</strong>xu-<br />

Wuli scnob<strong>da</strong> ganTqmul italiis<br />

qalaqebis xedebs, romlebic de<strong>da</strong>sa<br />

hqon<strong>da</strong> oTaxis kedlebze, koxta Car-<br />

CoebSi Camokidebuli.<br />

mefe ki Tavis javrSi iyo, ver moiSora<br />

is javri <strong>da</strong> uCumar, kvlavac uCumar,<br />

xalxisgan <strong>da</strong>viwyebul ambavsa sdev<strong>da</strong>,<br />

sdev<strong>da</strong> sanam cocxali iyo. vinmes<br />

rom scodno<strong>da</strong>, gar<strong>da</strong> misi Sinakacebisa,<br />

gakvirdebo<strong>da</strong>, raRasa sdevso, amdeni<br />

weli gavi<strong>da</strong>o. sxvnaira<strong>da</strong>c ityodnen,<br />

egao, zeciuri ambaviao, tyupi Zmani<br />

rogor imefebdneno, gahyofdnen isev<br />

qarTlsa <strong>da</strong> kaxeTs, rogorc Zvel<br />

dros <strong>da</strong> isev SfoTianoba Camovardebo<strong>da</strong>o.<br />

mefe ki javrs ebrZo<strong>da</strong> Tavis<br />

Targze, <strong>da</strong>ayeneb<strong>da</strong> niSnulsa <strong>da</strong> esro<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> esro<strong>da</strong> axal nayids SaSxanebs.<br />

iseTi srolis xma iyo, rom maSindel<br />

TbilisSi yvelas gaCveuli hqon<strong>da</strong> yuri<br />

asre, rom ucxo jari mosuliyo, yurs<br />

aravin Seibertyav<strong>da</strong>, mefis nasrolebi<br />

egonebo<strong>da</strong>T.<br />

sanam sabolood miaviwydebo<strong>da</strong>T<br />

<strong>da</strong>karguli ufliswulis ambavi, romelsac<br />

gamosuliyo, rom erqva <strong>da</strong>viT<br />

mounaTlavad, maSindel Tbilisis<br />

xalxs sxvac gaegona, sul sxvanairi <strong>da</strong><br />

proza 3<br />

Semzaravi misi arsiTa, raic qarTvel-<br />

TaTvis egeb ucxo iyo gasagebad, radgan<br />

amgvari avkacobani egeb mefes herodes<br />

SeeZlo <strong>da</strong> arafriT ki Cvens<br />

keTil mefes, magram, aba, cudi ambis<br />

mofiqreba ara sjobs, kargi ambis mofiqrebas<br />

kargi ambis momfiqrebeli<br />

di<strong>da</strong>d Tavsac ar Seiwuxebs, rom saer-<br />

Tod rame moifiqros, ise<strong>da</strong>c wyalsaviT<br />

mosdis kargi ambebi, cud ambavs<br />

ki gamoTqma <strong>da</strong> gamogoneba sWirdeba.<br />

ho<strong>da</strong>, sul sxva ramesac ambobdnen, romao,<br />

tyupebi ki SesZenia mefesao, magram<br />

taxtis erTobis mizniT erTi tyupi<br />

gauSvilnebiaT rusTxelmwifis karzeo.<br />

<strong>da</strong> romeli erTobis mosurne mefe<br />

Castovebs ufliswuls ucxo qveynis<br />

karze<br />

amnair sisuleles kidev ara uSav<strong>da</strong>,<br />

sxva ufro sazari naTqvami is iyo,<br />

rom mefes tyupebis <strong>da</strong>badebis rom Seutyviao,<br />

erTi iqave <strong>da</strong>uxCobinebia, isev<strong>da</strong>isev<br />

taxtis simtkicis gamoo.<br />

ena ras ar ityvis, ara mxolod avi,<br />

aramed sulelic. eg ambavi Turme<br />

yavaxanebSi <strong>da</strong>dio<strong>da</strong> <strong>da</strong> meleqseT moswonebo<strong>da</strong>T,<br />

egeb sulac meleqseTa mogonilic<br />

iyo, raTa ambavi tyup ufliswulTa<br />

Tarzed <strong>da</strong> sazzed amoeTqvaT.<br />

amnair ambisa ki, mogexsenebaT, yovel<br />

meTares Tavisi gagrZelebis dilixori<br />

wurbela swovs <strong>da</strong> aba, iq imRerodnen<br />

Tu imRerodnen, viTar waiRo pawawa<br />

tyupi, mownul kalaTiT wynarma<br />

mdinarem <strong>da</strong> viTar ipovna igi erTma me-<br />

Tevzem: mosdo ankesi, gamoiyvana <strong>da</strong> vi-<br />

Tar izar<strong>da</strong> igi <strong>da</strong> gax<strong>da</strong> molaSqre <strong>da</strong><br />

agre <strong>da</strong>usrulebliv.<br />

yavaxanebis xma ki ar aRwev<strong>da</strong> yavaxanebs<br />

gareT, magram yavaxanebSi Sesuli<br />

xo gamoitan<strong>da</strong>. rac ar un<strong>da</strong> malo,<br />

xalxamdis xo mainc miva ambavi, <strong>da</strong>koWlebuli,<br />

moCxlarTuli, TavSive tyuili,<br />

cariela ubedurebis Txroba visa<br />

hyofnis xolme saqarTveloSi, iq ufro<br />

ambavSi WuWyebi uyvarT <strong>da</strong> Tu akldeba,<br />

viTar lobiis qvabs marili, gza<strong>da</strong>gza<br />

miumateben xolme.<br />

<strong>da</strong> xma yavaxanebisa erTxel mefesac<br />

mosvlo<strong>da</strong> viRacis gaufrTxileblobiT,<br />

romao, tyupis ufliswulis ambavsa<br />

mReriano <strong>da</strong> CauWenebia maSin yavaxanebisken<br />

<strong>da</strong> navTluReli kola romeliao,<br />

ukiTxams, lampas kide sxva unaTeb<strong>da</strong>.<br />

kola yofila maSin ustabaSi am yavaxanebis<br />

aSuRTa, vinac qarTulad <strong>da</strong><br />

somxurad imReroden <strong>da</strong> maSindel TbilisSi<br />

cxovrobden <strong>da</strong> kola iqa yofila.<br />

mefe saxezed ara scnobia, magram<br />

aqa vaaro, <strong>da</strong>uZaxia yavaxanis naxevarbneleTi<strong>da</strong>n.<br />

aba, gamo demenaxeo, <strong>da</strong> kai aseTi moxucebuli<br />

iyo Turme, ulvaSebis mowvrilebulebi,<br />

<strong>da</strong>bla mkerdzed geeTmaSebo<strong>da</strong><br />

xolme <strong>da</strong> gana yvelas wamoudgebo<strong>da</strong><br />

es kola.<br />

mefes Seuxe<strong>da</strong>vs imis ustabaSis jinjilisTvin<br />

<strong>da</strong> ucebRa mouglejia <strong>da</strong><br />

aba, kolav, piri gaaReo <strong>da</strong> xalxs yvelas<br />

piri gauRia gaocebisgan <strong>da</strong> Turme<br />

ar ki ician imaTac ro mefea adre<br />

<strong>da</strong>berebuli, <strong>da</strong> Turme pir<strong>da</strong>pir pirSi<br />

Castena kolas is jinjili <strong>da</strong> <strong>da</strong>stova<br />

egre, bedi Senio, petre-pavles marxvaao,<br />

ar min<strong>da</strong> ena mogWra, jer agre<br />

gaCumeb, Senca <strong>da</strong> Sens momRerlebsacao<br />

<strong>da</strong> memerideT xsnilebSio.<br />

egreve wamosuliyo.<br />

imaT mereRa geegoT, ro mefea <strong>da</strong><br />

sxvebs miexvedrebinaT, Tu ratom aWama<br />

kolas imisi ustabaSis jinjili, TiTqo<br />

is iyo muWa mSrali jonjoli. amoeketnaT<br />

eg suleluri simRera <strong>da</strong> mere ki<br />

marTlac aRaravis uxsenebia is Zveli<br />

ambavi. odes mefe momkv<strong>da</strong>riyo, arc ma-<br />

Sina, oRond ki gkvesav<strong>da</strong> SinakacebSi<br />

javrian <strong>da</strong>Trobisas, rom mefe sul<br />

ikvlev<strong>da</strong> mRvdel-xucesebTan, ha, Tu<br />

rogor SevewioT locviTa <strong>da</strong> paraklisiT<br />

Cem Svilsao, viTar cocxals, vi-<br />

Tar mkv<strong>da</strong>rsa, Tu ra vqnaT, is xom mounaTlavic<br />

iyoo. imgvari mondomebulobiT<br />

kiTxulob<strong>da</strong> xolme amasa, rom<br />

xvdebodnen <strong>da</strong>yenebuli wesi eklesiisa<br />

Cvil <strong>da</strong>viTis moxseniebiT, ar moswon<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> saeklesionic Tan<strong>da</strong>Tan gaurbodnen<br />

imasTan msjelobas am sakiTxTa<br />

gamo, raxan meti ar SeeZloT, naklebisa<br />

ki mefes ar undo<strong>da</strong>. egre ityodnen<br />

javrian xma<strong>da</strong>balSi <strong>da</strong>mTvrali erTmaneTis<br />

mnde Zveli mefis Sinakacebi,<br />

Cveni Zmai mefis Tan gayolil <strong>da</strong>rdis<br />

gaWyletvisa iyoso.


4 poezia<br />

literaturuli gazeTi<br />

vano CxikvaZe<br />

15 - 28 Tebervali 2013<br />

samSoblo<br />

wiwilam un<strong>da</strong> iwivlos,<br />

finiam un<strong>da</strong> iyefos,<br />

mamalma un<strong>da</strong> <strong>da</strong>gyivlos _<br />

gaTen<strong>da</strong>, myarad ideqo.<br />

frTagaSlil xoxobs cecxliviT<br />

misdevdes JRali mimino.<br />

un<strong>da</strong> yaryara yeli<strong>da</strong>n<br />

nunuam <strong>da</strong>iRiRinos.<br />

Tovlis TeTr xelisgulebze<br />

enZela amoiwveros.<br />

am wuTisoflis RameSi<br />

isev Sen un<strong>da</strong> miSvelo _<br />

<strong>da</strong>gidge muxlisTavebze,<br />

pirjvari ga<strong>da</strong>viwero.<br />

meufe isaias<br />

¡<br />

sul sxva aris Tqveni locva,<br />

roca sityvebic ki mReris,<br />

Tqveni pirjvris gar<strong>da</strong>saxva,<br />

SublTan mitanili xeli.<br />

meufeo, SeaCveneT,<br />

ucxo Teslis moZaleba,<br />

male geTqvaT:<br />

_ ukeTesi<br />

saqarTvelo mobrZandeba!<br />

cirki<br />

<strong>da</strong>wves cirki <strong>da</strong> qalaqi<strong>da</strong>n Rimili gaqra.<br />

<strong>da</strong>vyureb maneJs _<br />

Caqceul saflavs.<br />

Cavar<strong>da</strong> miwa.<br />

irgvliv bebruli<br />

rkina-betonis <strong>da</strong>rCa kuzebi _<br />

cecxlma SeWama aborgebuli,<br />

sicil-xarxariT <strong>da</strong>xunZluli iarusebi.<br />

qari _ jambazi<br />

sul amaod ga<strong>da</strong>dis malays,<br />

<strong>da</strong>wves cirki <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>aviwy<strong>da</strong> sicili qalaqs.<br />

pirgaxeuli oleg popovi.<br />

mtvrian haerSi <strong>da</strong>kiduli qudis pomponiT.<br />

mosulelo <strong>da</strong> celqi profili<br />

aRar <strong>da</strong>xoxavs<br />

svel naxerxSi cxvirwayofili.<br />

ar iforTxebs <strong>da</strong> lukmas <strong>da</strong>kargavs,<br />

rogorc nadiri sanukvar kvniwas,<br />

junglis mefes rom nakleba<strong>da</strong> hgavs,<br />

Saqris xaTriT rom maTxovrad iqca.<br />

<strong>da</strong>wves cirki <strong>da</strong><br />

qalaqi<strong>da</strong>n Rimili gaqra.<br />

<strong>da</strong>vyureb maneJs _<br />

Caqceul saflavs.<br />

bevri welia<br />

rac nangrevebs aTovs <strong>da</strong> awvims,<br />

qreba karkasi _<br />

upatrono mkvdris Tavisqala.<br />

aravin ar Cans,<br />

mxiaruli Tvalebi qalaqs<br />

rom <strong>da</strong>uxatos fifqebis carciT.<br />

yva-yva, yvanCaliT<br />

Camomsx<strong>da</strong>ran qvebze yvavebi,<br />

seriozulad<br />

seriozul saqmeze bWoben _<br />

rodesac cirkad<br />

ga<strong>da</strong>iqca mTeli qveyana,<br />

cirks ucirkoba rad un<strong>da</strong> sjobdes.<br />

rogorc loms Saqris,<br />

naRvliano qalaqo Cemo,<br />

Senc <strong>da</strong>gaviwyes sicilis gemo.<br />

maSin Tu virze ij<strong>da</strong> jambazi,<br />

<strong>da</strong>ajiriTebs<br />

dRes tribunas takimasxara,<br />

siciliT, aba, ra mogaxsenoT,<br />

magram tiriliT<br />

yvela marTlac magrad <strong>da</strong>Rala.<br />

<strong>da</strong>wves cirki <strong>da</strong><br />

qalaqi<strong>da</strong>n Rimili gaqra.<br />

<strong>da</strong>vyureb maneJs _<br />

Caqceul saflavs.<br />

brZenia xalxi,<br />

Tvinieri, rogorc nikora,<br />

ufro didi <strong>da</strong> naRdi cirki gamoigona.<br />

ra saTqmelia, gSia, ar gSia,<br />

xizilalas Wam Tu xmel qafSias<br />

(Zlivs ar gavigeT, rom ludis gemo<br />

ludSi ki ara, ludis qafSia).<br />

TavzemoT zeca kvlav iRrubleba,<br />

ori veSapi Cvenze yomarobs,<br />

mware yofilxar, Tavisuflebav,<br />

Rormucelebis monapovaro.<br />

Cemo qalaqo, nangrevebi isev iqa dgas,<br />

TeTrad rom qargavs zamTari mkacri,<br />

iqneb gamoCndes, vinc Tovlis carciT<br />

mxiarul Tvalebs <strong>da</strong> momRimar pirs <strong>da</strong>gixatavs.<br />

<strong>da</strong>wves cirki <strong>da</strong><br />

qalaqi<strong>da</strong>n Rimili gaqra...<br />

aureliano<br />

gabriel markess<br />

kedelTan vdgavar.<br />

molodini Cems gulsac wiwknis.<br />

vusmen majaze<br />

gamonaskvul saaTis wikwiks.<br />

Camosxmulia Cemi tyviac,<br />

yulfic mzad aris,<br />

tanze aSlia miwyurebul jalaTs jagari.<br />

eh, polkovniko,<br />

moseire brboc gaixarebs<br />

Cveni sabralo kefis WaxaniT.<br />

eh, buendia,<br />

mec momikles Cemi makon<strong>da</strong>, _<br />

am ganaCenis aRsruleba<br />

mxolod farsia _<br />

samSoblosaTvis,<br />

Cveni Tavic Tu ar <strong>da</strong>gor<strong>da</strong>,<br />

Cvens <strong>da</strong>qceul sisxls<br />

raRa fasi aqvs.<br />

kedelTan mdgomi,<br />

aRrenili,<br />

veZaxi,<br />

Cqara,<br />

Tofis luli<strong>da</strong>n momziral jalaTs...<br />

vidre itirebs<br />

Cems saflavTan yviTlad ieli,<br />

vidre Sevavseb<br />

Savi ormos sicarieles,<br />

avxe<strong>da</strong>v cas <strong>da</strong> Cumad vityvi _<br />

ufals dideba! _<br />

is molodinis tanjvisgan mixsnis<br />

<strong>da</strong> yeltitvela mamaliviT Seafrindeba<br />

natyviar kedels<br />

ucodveli Sxefebi sisxlis.<br />

mamis <strong>da</strong>krZalva<br />

ga<strong>da</strong>irivnen tyemlebi,<br />

atmebs xom nuRar ityvi.<br />

RobesTan momdgar alublebs<br />

ga<strong>da</strong>sdis TeTri xviTqi.<br />

cotac <strong>da</strong> sasaflaoa,<br />

iq gaivako, vinZlo.<br />

gazafxuli rom mobrZan<strong>da</strong>,<br />

Sens gar<strong>da</strong> yvelam igrZno.<br />

* * *<br />

an irans ga<strong>da</strong>vvardebi,<br />

movkvdebi an mameluqad.<br />

tyved Cavbardebi,<br />

gavyvebi,<br />

stambulisaken `felukas.~<br />

erTxel sikvdili ar kmara _<br />

Sxamis rqa Svidjer <strong>da</strong>vcale.<br />

miwi<strong>da</strong>n amombRao<strong>da</strong><br />

mama-papaTa saZvale.<br />

Senc gzaze ga<strong>da</strong>mideqi,<br />

nislebis maqmaniano,<br />

Tu waxval, Tan wamiyvane,<br />

Seni samSoblo mqviano.<br />

* * *<br />

iyo didi <strong>da</strong> JReradi saxelebi,<br />

raRa Tqma un<strong>da</strong>, iyo _<br />

dmanisel zezvaTi <strong>da</strong>wyebuli <strong>da</strong><br />

im kaciT <strong>da</strong>mTavrebuli,<br />

dResac Tvalebs rom wvavs<br />

bevrs imisi Cibuxis kvamli.<br />

netav maT Semdeg, drois sasworze,<br />

ra un<strong>da</strong> <strong>da</strong>dos momavalma<br />

bucefalis ConCorikad rom Rirdes _<br />

klavdnen senatSi, klavdnen sawolSi,<br />

klavdnen mejlisze, klavdnen RalatiT...<br />

mere glovobdnen <strong>da</strong> pativiT roca marxavdnen,<br />

quTuToebze <strong>da</strong>farebul uzalTunebiT<br />

acilebdnen maradisobisaken _ qrTami<br />

xom jojoxeTs anaTebs <strong>da</strong>, albaT,<br />

arc samoTxeSi iqneba zedmeti...<br />

<strong>da</strong> isic iyo...<br />

idga mdumare <strong>da</strong> egviptis mziT Camuqebul<br />

leRvis nayofSi gasusul aspits<br />

Tavis maji<strong>da</strong>n sufTa, mefur sisxls awoveb<strong>da</strong>.<br />

axla Tu axsovs winapari, aspitTa modgmas,<br />

samkauliviT <strong>da</strong>xveuli qalis majaze,<br />

mgrZnobiare <strong>da</strong> civi sxeuliT,<br />

bednierebis JiniT rom TrTo<strong>da</strong>...<br />

iyo-meTqi, didi saxelebi, saWreTeliviT<br />

rom burRavdnen saukuneebs <strong>da</strong> uflebas ar<br />

gvaZleven<br />

<strong>da</strong>viviwyoT!<br />

ra vuyoT, Tu maTi dideba xSirad cremlsa <strong>da</strong><br />

sisxlze amodis,<br />

gana gologoTis satanjveli<strong>da</strong>n ar <strong>da</strong>iwyo<br />

saaRdgomo aRmasvla qristem


15 - 28 Tebervali 2013<br />

literaturuli gazeTi<br />

poezia<br />

5<br />

iyo-meTqi auRebeli cixeebi!..<br />

`netar arian morwmuneni~ _<br />

iqneb am striqonmac,<br />

Cemi xerxemlis gamxmar Robeze Sefrenilma,<br />

odesme mamaliviT <strong>da</strong>iyivlos...<br />

iqneb...<br />

iyo-meTqi Ronieri saxelebi...<br />

ucnob qalbatons<br />

mirCevT, cxovreba Zveleburad avawyo isev,<br />

de<strong>da</strong>qalaqis sirenebis areul `bisze,~<br />

yoveldRe vWvretde<br />

yefiT Cavlil mTavrobis eskorts,<br />

qalaqis anZas _<br />

cru ambebiT gaWvartlul nestos.<br />

SemindeT, Tuki fian<strong>da</strong>zad ver gavufine<br />

Cemi Tanxmoba<br />

Tqvens keTil <strong>da</strong> erTgul survilebs.<br />

Citic waiRebs Tqvens mwir qonebas,<br />

magram veravin gaqcevT monebad.<br />

<strong>da</strong> naadrevad rom ar iskupoT,<br />

zomaze meti ar un<strong>da</strong> xuxoT.<br />

oqros zodebs sjobs TqvenTvis is ylupi,<br />

xSirad, erTmaneTs, Zmurad rom uyofT.<br />

salami biWebs,<br />

uflis madlia,<br />

Tavs ar uxrian mdi<strong>da</strong>r maTxovrebs.<br />

mobuzulebi, dilaadrian,<br />

xavsian kibis qvebs rom aTboben.<br />

salami biWebs!<br />

Tvalwin gviqrebiT,<br />

uRvTod Txeldeba Tqveni rigebic.<br />

mainc amxnevebs xrinwi xorxi<strong>da</strong>n<br />

Tqvens keTil suls <strong>da</strong> Tavgametebas.<br />

<strong>da</strong> yovel diliT ise modixarT,<br />

TiTqos iwyebdeT bolo Setevas.<br />

* * *<br />

qari mihyefs ukuneTs,<br />

Cai<strong>da</strong>ni RuRunebs.<br />

drois orRobeebSi<br />

CarCa is saukunec.<br />

siWabukis wignebi _<br />

Cemi monapovari _<br />

Tvals Camikravs Taro<strong>da</strong>n<br />

<strong>da</strong>furcluli `bovari.~<br />

gailia kvesi <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>ilia abedi.<br />

ukve, erTmaneTisTvis,<br />

samu<strong>da</strong>mod <strong>da</strong>vberdiT.<br />

aba, raRa SemomrCa,<br />

miTxar, im sizmrebi<strong>da</strong>n.<br />

TavTan mizis zamTari _<br />

Cemi mowyalebis <strong>da</strong>.<br />

roca <strong>da</strong>mkortnis<br />

mtacebeli sev<strong>da</strong> yomrali,<br />

movipatiJeb megobars an<br />

gulgril naTesavs.<br />

SeSis Rumeli<br />

naperwklebis jars Semogvayris,<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>naluli<br />

ulayiviT floqvebs gakvesavs.<br />

Caiwureba kunapeti jamSi _ ze<strong>da</strong>Se,<br />

cocxali rom var,<br />

amis gar<strong>da</strong> riT gagaxaroT,<br />

Ze SecTomili,<br />

momlodine dedis winaSe,<br />

avdgebi fexze,<br />

rom codvili Tavi <strong>da</strong>vxaro.<br />

Tovlis burusSi Tendeba <strong>da</strong><br />

ukv<strong>da</strong>v `Tbilisos~<br />

male mtrediviT<br />

wamoafrens revaz laRiZe.<br />

madlobeli var,<br />

qalbatono,<br />

im tkivilisTvis,<br />

rom gamaxseneT,<br />

SeanjRrieT <strong>da</strong> gaaRviZeT.<br />

ai, es aris, bedisweram rac gaimeta _<br />

Cems martoobas,<br />

fituliviT, SevrCi mibmuli.<br />

bednieri var,<br />

mainc rom ar qreba imedi,<br />

ase mcire <strong>da</strong> carieli, viT xelisguli.<br />

oTar CxeiZis quCis gaxsna<br />

eqspromti<br />

qalaqi sxva<strong>da</strong>sxva gvar-saxeliT<br />

<strong>da</strong>sviringebuli sxeulia.<br />

zogs Tu samu<strong>da</strong>mod Caixutebs,<br />

zogis <strong>da</strong>viwyebac SeuZlia.<br />

quCebic Tan<strong>da</strong>Tan berdebian,<br />

kvdebian, icvlian kalapots.<br />

wivian moqneuli RvedebiviT,<br />

saxeli saxelTan kamaTobs.<br />

gaqra `suvorovi~ firniSi<strong>da</strong>n,<br />

mTeli saukune mokiskase,<br />

qarTvelma mweralma gaaZeva,<br />

rusi feldmarSali rokisaken.<br />

erTma sixarulma amitaca,<br />

erTma sixarulma <strong>da</strong>maTro _<br />

qalaqo, samu<strong>da</strong>mod <strong>da</strong>gibrun<strong>da</strong><br />

is, vinc ar wasula arasdros.<br />

* * *<br />

salami biWebs, keTils, xaTrians,<br />

rom ar acdendnen qorwils, naTlobebs.<br />

mobuzulebi, dilaadrian,<br />

xavsian kibis qvebs rom aTboben.<br />

salami loTebs,<br />

bedis SewevniT,<br />

mxolod sicocxlis Cades fsonebi.<br />

mofenilia maTi xelweriT<br />

qvafenilebi <strong>da</strong> gazonebi.<br />

xelisuflebam roca `<strong>da</strong>gaza~,<br />

roca <strong>da</strong>fas<strong>da</strong> `cxeni~ aTasad, _<br />

moqalaqeebs axsovT, ician,<br />

omis dros fexi ar mogicvliaT...<br />

iadoni<br />

beras<br />

salamurze <strong>da</strong>frenilo,<br />

Sens mosmenas, aba, ra sjobs _<br />

gaumar-jos!<br />

gaumar-jos!<br />

saqarTvelos gaumarjos!<br />

RvTis SewevniT mogicile,<br />

sulze modebulo Jango.<br />

galobs TeTri angelozi _<br />

saqarTvelos gaumar-jos!<br />

suls imedi vinc STa _ b e r a,<br />

cad azi<strong>da</strong> <strong>da</strong>naxvisi,<br />

es guli <strong>da</strong>,<br />

es simRera,<br />

es sicocxlec alal misi.<br />

Tu sxva sisxlSi nawrTobia,<br />

is xanjali vera xanjlobs.<br />

ero, vinc Sen gagaRviZa,<br />

idRegrZelos,<br />

gaumar-jos!<br />

Semodgomis portretisaTvis<br />

malxaz goCaSvils<br />

aRar eZaleba buRi<br />

mwyrebiT moqviTqviTe yanebs.<br />

nislSi icriceba uxmod<br />

velze muxlmoyrili Rame.<br />

tyeebs <strong>da</strong>eZenZaT farCa,<br />

male axoebze moTovs.<br />

xeli gaSverili <strong>da</strong>rCa<br />

totze SemorCenil foTols.<br />

mindors <strong>da</strong>strialebs bora,<br />

ukve CamomWknara Rolo.<br />

sadRac walami rom bolavs,<br />

albaT martosuli cxovrobs.<br />

* * *<br />

Zveli qalaqi midis _<br />

gar<strong>da</strong>icvala `yanCa~.<br />

ukve warsulad iqca,<br />

ukve warsulSi CarCa.<br />

koleqtiuri xarjiT,<br />

maxsovs loTebis `lanCi.~<br />

suyvelasaTvis kmara<br />

<strong>da</strong>xlze <strong>da</strong>yrili `fara~ _<br />

oTxad gaWrili vaSli<br />

udevs larian arays.<br />

cremlmoreuli locavs<br />

mindvris yvavilTa farCas<br />

is, vinc am diliT mokv<strong>da</strong>,<br />

<strong>da</strong> vinc warsulSi CarCa.<br />

wava zamTari,<br />

mova<br />

babuawveraTa Tova.<br />

rac sicocxleSi akl<strong>da</strong>,<br />

sikvdiliT moipova...<br />

visTanac svam<strong>da</strong>,<br />

erT dros,<br />

Seuyvebian ferdobs.<br />

<strong>da</strong>usxdebian TavTan,<br />

<strong>da</strong>umSveneben saflavs.<br />

* * *<br />

me var is kaci,<br />

skoli<strong>da</strong>n mobrunebul Svilebs<br />

axal pursa <strong>da</strong><br />

cxel kerZs rom <strong>da</strong>axvedrebs,<br />

<strong>da</strong> sevdiani miaCerdeba,<br />

yvavilian maTlafaSi<br />

rogor <strong>da</strong>sdevs<br />

vermiSelis lifsitas kovzi...<br />

me var is kaci,<br />

vinac cdilobs, am wmin<strong>da</strong> lukmebs<br />

ar Sehyves Sxami...<br />

me var is kaci,<br />

vinc winaswar <strong>da</strong>rdobs im dReze,<br />

Svilebs, rafaze <strong>da</strong>frenili beRurebiviT,<br />

carieli sapure <strong>da</strong> maTlafebi roca<br />

<strong>da</strong>xvdebaT...<br />

me var is kaci,<br />

vinc erTxelac kars gaixuravs<br />

<strong>da</strong> aTasi sazrunaviT <strong>da</strong>mZimebul moqalaqeebs<br />

Tavs ise swrafad <strong>da</strong>aviwyebs,<br />

rom mokle xanSi <strong>da</strong>eWvdebian,<br />

sinamdvileSi viyav Tu ara...<br />

Rirsi kia es qalaqi, kari ise gavijaxuno,<br />

rom anjamebi<strong>da</strong>n CamoviRo...<br />

me var is kaci,<br />

vinc mosvlis dRi<strong>da</strong>n<br />

wasasvlelad emzadebo<strong>da</strong>,<br />

vinc sicocxle saniSniviT Cado wignebSi<br />

imaTTvis, visac cxeli kerZis <strong>da</strong><br />

Tbili puris imedi hqon<strong>da</strong>T, <strong>da</strong> amis nacvlad<br />

gamgzavrebamde rom <strong>da</strong>ubara:<br />

`gaagrZeleT am gverdi<strong>da</strong>n, am abzaci<strong>da</strong>n!..~<br />

me var is kaci!..


6 literaturuli gazeTi<br />

proza 15 - 28 Tebervali 2013<br />

` êîíöå êîíöîâ ó âñåõ íàñ æä¸ò îäèí<br />

ïðèãîâîð _ ñìåðòü~...<br />

iosif brodski<br />

`yvelani mkvlelebi varT, yvelani<br />

_ sul erTia, romel mxares<br />

vdgavarT _ <strong>da</strong> es kargs arafers<br />

gviqadis~...<br />

ernest heminguei<br />

`me Cemi ubedureba<br />

RmerTma <strong>da</strong>mwera xmalze<strong>da</strong>.<br />

me movkal Tavis Zmobili,<br />

xmali vixmare Zmaze<strong>da</strong>,<br />

<strong>da</strong>mdeven mosaklava<strong>da</strong>,<br />

sayuCs midgamen gzaze<strong>da</strong>.~<br />

xalxuri<br />

lob<strong>da</strong>, rasac ase Tu ise, xan eSmakobiT,<br />

xan ZaliT axerxeb<strong>da</strong> kidec. meti arc<br />

araferSi ereo<strong>da</strong>.<br />

pirvelad 1993 wlis 14-16 marts uyo<br />

gulma reCxi, rodesac rusebi, somxebi,<br />

afxazebi <strong>da</strong> CrdiloeT kavkasielebi<br />

soxumis gareubanSi SeiWrnen <strong>da</strong> rusulma<br />

aviaciam ramdenjerme <strong>da</strong>bomba<br />

soxumi. soxumi<strong>da</strong>n ltolvilebi<br />

<strong>da</strong>iZrnen <strong>da</strong> ufro win<strong>da</strong>xedulma<br />

galelebmac bargis Calageba <strong>da</strong>iwyes.<br />

Tumca maSin qarTvelebma magrad iomes<br />

<strong>da</strong> soxumi ga<strong>da</strong>rCa. amis Semdeg cota<br />

xanSi ezuxbaiebic CaerTvnen omSi. es<br />

ambavi ase mox<strong>da</strong>. gia ezuxbaias bavSvobis<br />

Zmakaci <strong>da</strong> klaseli <strong>da</strong>To ServaSiZe<br />

rigi<strong>da</strong>n Camovi<strong>da</strong> Tavisi Zveli megobris,<br />

fridon marSanias <strong>da</strong>saflavebaze.<br />

fridon marSania mxedrionTan<br />

moZraob<strong>da</strong> <strong>da</strong> pirvelive dRi<strong>da</strong>n omob<strong>da</strong>.<br />

marSania oCamCiresTan mokles oCamCire-soxumis<br />

gzis gaxsnis operaciisas.<br />

fridon marSania <strong>da</strong> <strong>da</strong>To Serva-<br />

SiZe sxva ambebi<strong>da</strong>n iyvnen erTad, gia<br />

ezuxbaia glexi iyo, Tavisi man<strong>da</strong>rinebiT,<br />

TxiliT <strong>da</strong> saqonliT. Serva-<br />

SiZe <strong>da</strong> marSania ki bavSvobi<strong>da</strong>n ganabebTan<br />

<strong>da</strong>rbodnen _ moskovi, rostovi,<br />

Savebi, wamali <strong>da</strong> egre... mere<br />

<strong>da</strong>To rigaSi <strong>da</strong>rCa Tavisi ojaxiT,<br />

saqmes mixe<strong>da</strong> <strong>da</strong> karga xani, omis <strong>da</strong>wyebis<br />

Semdegac aRar gamouxe<strong>da</strong>vs saqar-<br />

Tvelosken. axla ki <strong>da</strong>Rupuli Zmakacis<br />

<strong>da</strong>satireblad Camofrin<strong>da</strong> rigi<strong>da</strong>n.<br />

Zlivs CamoaRwia Tbilisi<strong>da</strong>n iloramde,<br />

sa<strong>da</strong>c marSaniebis did, orsarTulian<br />

saxlSi <strong>da</strong>cxriluli fridon mar-<br />

Sania iwva <strong>da</strong> qalebis caSi wasuli<br />

kivili aRar esmo<strong>da</strong>.<br />

ezuxbaiebi ori manqaniT Cavidnen<br />

ilorSi. maSin manqaniT moZraoba<br />

Zalian saxifaTo iyo. nabakevi<strong>da</strong>n<br />

iloramde samjer gaaCeres, magram<br />

rogorc ki igebdnen, sad midiodnen,<br />

uproblemod uSvebdnen.<br />

gia ezuxbaias <strong>da</strong> <strong>da</strong>To ServaSiZes<br />

erTmaneTi wlebis ganmavlobaSi ar<br />

enaxaT <strong>da</strong>, rogorc Cveulebriv xdeba,<br />

mTeli samZimari erTmaneTs ar moSorebian.<br />

svamdnen, <strong>da</strong>To mozomilad<br />

ikeTeb<strong>da</strong>, Cumad tiro<strong>da</strong>, saTvalis<br />

Savi SuSi<strong>da</strong>n eparebo<strong>da</strong> cremli, gias<br />

aqaur ambebs ekiTxebo<strong>da</strong>, mere aviwydebo<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> aRar usmen<strong>da</strong> gia ezuxbaias<br />

megrul Cxubsa <strong>da</strong> ginebas.<br />

_ bavSvebi rogor arian meuRle<br />

ras Svreba _ hkiTxa Cumad gias, roca<br />

fridon marSanias Rames uTevdnen <strong>da</strong><br />

gias ufrosi ZmisSvili 90-e fsalmuns<br />

ukiTxav<strong>da</strong> gar<strong>da</strong>cvlils.<br />

_ aris, ra vici. rogor un<strong>da</strong> iyos,<br />

gviZlebs.<br />

_ ori biWi gyavs <strong>da</strong> gogo xom<br />

_ ori biWi myavs <strong>da</strong> ori gogo.<br />

orive biWs <strong>da</strong>To <strong>da</strong>varqvi Sen sapativsacemod.<br />

_ moica, rogor, kaco, Zmebs erTi<br />

saxeli ranairad <strong>da</strong>arqvi<br />

_ erTs <strong>da</strong>Tos veZaxi <strong>da</strong> meores<br />

<strong>da</strong>Tas.<br />

_ Sen ra giTxari me! _ <strong>da</strong>To Serva-<br />

SiZes mTeli am dReebis ganmavlobaSi<br />

pirvelad gaecina.<br />

<strong>da</strong>saflavebi<strong>da</strong>n meore dRes <strong>da</strong>To<br />

ServaSiZe gia ezuxbaiasTan mivi<strong>da</strong>,<br />

Tavis sexniebs saCuqrebi miutana. ezuxbaiebma<br />

sufra gaSales. <strong>da</strong>To ServaSiZe<br />

mTeli sufra Cumad iyo, ramdenjerme<br />

waakimara kidec, magram raRacis<br />

saTqmeli iyo es siCume. isev giam <strong>da</strong>iwyo.<br />

_ rodis brundebi, <strong>da</strong>To, gagacilebT.<br />

gacileba gin<strong>da</strong> Sen, ise ar<br />

ivargebs. Zalian cudi droa axla aq. a!<br />

_ gare<strong>da</strong>n yrud, magram ganuwyvetliv<br />

ismo<strong>da</strong> srolis xma.<br />

<strong>da</strong>To SarvaSiZem didi gelaTuroi<br />

WiqiT <strong>da</strong>lia 45 gradusiani WaWis arayi,<br />

gamofxizl<strong>da</strong> <strong>da</strong> Tqva:<br />

_ arsad ar mivdivar me...<br />

gias ufrosi Zma mixv<strong>da</strong> <strong>da</strong> Cumad<br />

<strong>da</strong>iqnia Tavi.<br />

_ moica, aba, ras Svrebi ra <strong>da</strong>gr-<br />

Cenia am jan<strong>da</strong>baSi e biWo, wasasvleli<br />

mqondes sadme SensaviT <strong>da</strong> aqaurobas<br />

ar...<br />

_ fridona vis <strong>da</strong>vutovo Sen<br />

visTan <strong>da</strong>gtovo <strong>da</strong> ra vakeTo awi iq,<br />

rigaSi gaviqce vis gaveqce arasodes<br />

ar gavqceulvar me, ici Sen es.<br />

_ <strong>da</strong> col-Svili ojaxs ras uSvrebi<br />

rigaSi toveb ase, Tu rogor iqnebeqa<br />

qurxuli<br />

deni codva <strong>da</strong>ide, gia ezuxbaia, <strong>da</strong> sul<br />

bavSvebs rom moekiTxebaT, Tu ici es<br />

Sen<br />

_ <strong>da</strong>amTavre axla mag laparaki,<br />

giTxari me Sen.<br />

_ ra <strong>da</strong>vamTavro, ra <strong>da</strong>vamTavro,<br />

mec momkali barem <strong>da</strong> isaa, aRar meSinia<br />

aRarafris, veRar vuZleb amdens,<br />

gavgiJdi ukve. rava yvelasTvis<br />

<strong>da</strong>mTavr<strong>da</strong> is wyeuli omi, skani <strong>da</strong> skani<br />

morfinist do yaCaR jimakoCebiS gar<strong>da</strong><br />

6 mTeli afxazeTi <strong>da</strong> samegrelo Sen<br />

<strong>da</strong>gdevs, veRarasodes veRar <strong>da</strong>brundebi<br />

awi saxlSi Sen!<br />

_ ra gin<strong>da</strong>, qalo, ra<br />

_ dili<strong>da</strong>n magas geubnebi, ra min<strong>da</strong>,<br />

magram gesmis rame Sen oRond Seni<br />

WkuiT gatara <strong>da</strong> meti araferi gainteresebs.<br />

rac gamodis mag Seni WkuiT,<br />

ki vxe<strong>da</strong>vT orive.<br />

_ gamoacxe Sen magi Wadi <strong>da</strong> gaCumdi.<br />

rac ar gekiTxeba, nu laparakob<br />

imas.<br />

_ oTxi Svili rom gagiCine, is xom<br />

mekiTxebo<strong>da</strong> ufrosi 22 wlisaa ukve<br />

Tu gaxsovs araferi ar unaxavT omis<br />

<strong>da</strong> ubedurebis meti. swavla ar un<strong>da</strong><br />

amaT, saxl-kari, <strong>da</strong>ojaxeba swavla <strong>da</strong><br />

saxli ki ara, SiSvlebi <strong>da</strong> mSivrebi <strong>da</strong>gidian<br />

bovSvebi. meomaria <strong>da</strong> ra qnas...<br />

vis eomebi netavi sakuTari Tavis mets..<br />

giam Rumelis qveSi<strong>da</strong>n SeSa gamoiRo,<br />

<strong>da</strong>xe<strong>da</strong>, xelSi SeaTamaSa, mere ukan<br />

Seagdo, `astras~ mouki<strong>da</strong> <strong>da</strong> Rrmad<br />

amoisunTqa.<br />

_ Tu ara <strong>da</strong> Sen ra giWirs, rogorc<br />

gin<strong>da</strong>, ise cxovrob. me var cxare cremliT<br />

satireli Sens xelSi. ras mogdevdi,<br />

ra mindo<strong>da</strong> Tavs iklav<strong>da</strong> cxonebuli<br />

mamaCemi, ar gayveo.<br />

_ Tavs iklav<strong>da</strong>, ara is kido...<br />

_ is ar iklav<strong>da</strong> <strong>da</strong> me moviklav, sakuTari<br />

biZaSvilis samZimarze rom ver<br />

ga<strong>da</strong>vide. cocxlad <strong>da</strong>mmarxe barem <strong>da</strong><br />

isaa. Cemi sisxli <strong>da</strong> xorci ar <strong>da</strong>matirebie,<br />

gia ezuxbaia, Sen ar geRirsos<br />

<strong>da</strong>tireba Cemi codviT.<br />

_ nu Camayole, qalo, im mkv<strong>da</strong>rs<br />

<strong>mkvleli</strong><br />

sakuTrebiT im ambebis Semdeg, rac iqve<br />

mezoblad, zugdidisa <strong>da</strong> walenjixis<br />

raionebSi <strong>da</strong>trial<strong>da</strong>. galsa <strong>da</strong> afxazeTs<br />

Semofarebuli pirveli prezidentis,<br />

zviad gamsaxurdias erTguli<br />

samxedroebi <strong>da</strong> momxreebi legendebs<br />

hyvebodnen, `putCistebis~ <strong>da</strong> Tbilisis<br />

samxedro sabWos `xuntis~ sisastikeze<br />

moyolac ar iyo saWiro. ezuxbaias<br />

mSobliuri sofeli nabakevi sul ramdenime<br />

kilometriT iyo moSorebuli<br />

enguri<strong>da</strong>n <strong>da</strong> gamayruebeli srolis<br />

xmac kargad ismo<strong>da</strong> enguris gaRmi<strong>da</strong>n<br />

<strong>da</strong> caSi avardnil cecxlis alsac kargad<br />

xe<strong>da</strong>vdnen. ase rom, Tu Tbiliselebi<br />

samegrelos Semdeg afxazeTSic Sevidnen,<br />

es gia ezuxbaias mainc<strong>da</strong>mainc ar<br />

gahkvirvebia <strong>da</strong> di<strong>da</strong><strong>da</strong>c ar unaRvlia.<br />

arc samTavrobo jarebs Tvli<strong>da</strong><br />

Tavisad <strong>da</strong> miTumetes arc afxazebs _<br />

maTTan <strong>da</strong>pirispirebac kargad axsov<strong>da</strong><br />

1989 wlis zafxulSi, rodesac sxvebTan<br />

erTad TviTonac miawy<strong>da</strong> RaliZgis<br />

xids orluliani TofiT mas Semdeg,<br />

rac afxazebma misaRebi gamocdebis<br />

dros soxumis qarTuli universiteti<br />

<strong>da</strong>arbies, qarTveli mwerlebis fotoebi<br />

quCebSi gamoyares <strong>da</strong> vova vekua<br />

<strong>da</strong> kidev ramdenime soxumeli mokles.<br />

mere TiTqos yvelaferi Cawynar<strong>da</strong>, afxazebTan<br />

megobrob<strong>da</strong>, pira<strong>da</strong>d TviTon<br />

afxazTan arasodes araferi hqonia<br />

gasayofi. 1991 wlis dekembris samoqalaqo<br />

omi<strong>da</strong>n moyolebuli ki, roca<br />

kvlav srola <strong>da</strong> sisxlisRvra <strong>da</strong>iwyo,<br />

TbilisSi <strong>da</strong>wyebulma samoqalaqo <strong>da</strong>pirispirebam<br />

egreve afxazeTSi gamosca<br />

eqo. qarTvelebis Si<strong>da</strong> brZolaSi<br />

afxazebi maqsimalurad cdilobdnen<br />

neitralitetis <strong>da</strong>cvas, magram 1992<br />

wlis agvistoSi omi mainc <strong>da</strong>iwyo. gia<br />

ezuxbaia am dros ukve ormoc<strong>da</strong>rva<br />

wlis iyo <strong>da</strong> yvelaferi nanaxi hqon<strong>da</strong>,<br />

amitom arcerT mxares ar endobo<strong>da</strong>. am<br />

oromtrialsa <strong>da</strong> cecxlis wvaSi ufros<br />

ZmasTan <strong>da</strong> biZaSvilebTan erTad Tavisi<br />

saxl-karis, man<strong>da</strong>rinis, Txilis<br />

plantaciebisa <strong>da</strong> qonebis <strong>da</strong>cvas cdi-<br />

<strong>da</strong> egreve igrZno, marcxena beWis<br />

qveS rogor gauyares spiciviT grZeli,<br />

ZafiviT wvrili raRac. erTxel, meored,<br />

mesamed <strong>da</strong> TeTrad CamoSlili<br />

mzis sxivi elvis siswrafiT gaiSala,<br />

zRva gaTeTr<strong>da</strong>, <strong>da</strong> meoTxe<strong>da</strong>c <strong>da</strong>scxo<br />

marcxena beWis qveS. guli gaCer<strong>da</strong>. `e,<br />

vkvdebi~ _ gaifiqra <strong>da</strong> TeTrad ganaTebuli,<br />

murtlad ga<strong>da</strong>TeTrebuli<br />

zRvis fskerisken barjgayrili TeTri<br />

zvigeniviT <strong>da</strong>eSva. ze<strong>da</strong>pirze amosvla<br />

sca<strong>da</strong>. ara, veRar _ `e, vkvdebi!~ _<br />

gaifiqra <strong>da</strong> <strong>da</strong>feT<strong>da</strong>. ver tokdebo<strong>da</strong>,<br />

xelsac ver sZrav<strong>da</strong> _ `movkvdi, to. e,<br />

Seni de<strong>da</strong>c, movkvdi!..~ mTeli taniT-<br />

Seirxa, mxrebi gaamoZrava <strong>da</strong> egreve<br />

cecxliviT <strong>da</strong>uara mTels sxeulSi autanelma<br />

tkivilma. tkivilis arasodes<br />

eSino<strong>da</strong>, sikvdili ki Zalian ar exalisebo<strong>da</strong>,<br />

miT umetes blant, TeTrad Sededebul<br />

moRalate zRvaSi, romelmac<br />

zurgSi, marcxena beWis qveS spici wauyara.<br />

`erTi Seni de<strong>da</strong>c~ _ uTxra<br />

tkivils, TeTr, ucnaurad, Signi<strong>da</strong>n<br />

ganaTebul <strong>da</strong> verag zRvas, sakuTar<br />

gaCvretil guls <strong>da</strong> kidev gaibrZola,<br />

mere fexebic aamuSava. zeviT, maRla,<br />

ze<strong>da</strong>piri Can<strong>da</strong> _ Sors, magram iq iyo.<br />

namdvilad iq iyo. nela <strong>da</strong>iZra, cota<br />

xanSi zRvi<strong>da</strong>n amovar<strong>da</strong>, Tavi gaiqnia<br />

<strong>da</strong> egreve didi, yviTeli, cxeli mze<br />

moZebna SiSisagan gagiJebuli, gadidebuli<br />

TvalebiT.<br />

napirisken gamocura. mocurav<strong>da</strong><br />

TeTr, Sededebul zRvaSi <strong>da</strong> guls veRar<br />

grZnob<strong>da</strong>. napiri Savi iyo <strong>da</strong> aravis<br />

elodebo<strong>da</strong>...<br />

zugdidTan axlos, sofel axalkaxaTis<br />

yofil kulturis saxlSi, grZeli,<br />

usaxuri, orsarTuliani Senobis meore<br />

sarTulze, `fordis~ mikroavtobusi<strong>da</strong>n<br />

amoRebul savarZelSi, ormetriani<br />

nabakeveli partizani, gia ezuxbaia,<br />

metsaxelad `fSaveTi~ ij<strong>da</strong>, gavarvarebuli<br />

Rumelis simxurvales<br />

saxes arideb<strong>da</strong> <strong>da</strong> colis Cxubs usmen<strong>da</strong>.<br />

gia ezuxbaias coli onkanTan, gr-<br />

Zel magi<strong>da</strong>ze, emalis taStSi coms zel<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> iqve Semodgmul Tujis tafaze<br />

mWadebs acxob<strong>da</strong>. comis tyapatyups<br />

TiTqos ritmSi ayoleb<strong>da</strong> Cxubs.<br />

_ Sen mogeca Cemi codva, rogorc<br />

Sen me ar gamaxare <strong>da</strong> gamaubedure, mec<br />

<strong>da</strong> Cemi Svilebic, Se sulelo, Se sulelo<br />

Sen... Tu mase gindo<strong>da</strong> batono, nu<br />

moekidebodi ojaxs, nu <strong>da</strong>idebdi Cemi<br />

<strong>da</strong> am bovSvebis brals... ra gindo<strong>da</strong>, Se<br />

ubeduro, a mi <strong>da</strong>gicvens si sawyali,<br />

mire skan minje <strong>da</strong> mardieli, amar si<br />

do skani saqorTuo, qingexvaras ase 1 ,<br />

ukanasknel Wads vacxob amas. e, <strong>da</strong>mxede<br />

xelebze, bolo coms vifxikav TiTebi<strong>da</strong>n.<br />

afxazi mtrad moikide, qarTveli<br />

mtrad moikide, yvela Sen <strong>da</strong>gdevs<br />

mosaklavad. sami rkinis kars aqeT rom<br />

gvZinavs mTels ojaxs <strong>da</strong> yovel gafa-<br />

Cunebaze guli gviskdeba, navTi ar<br />

mogvasxas vinmem, cecxli ar mogvces <strong>da</strong><br />

bavSvebiana ar amogvbugoso, agia cxovreba..<br />

kilometrnaxevaria aqe<strong>da</strong>n<br />

enguramde, or wuTSi aq aris afxazi. mis<br />

okodu skani omi, do mis mu <strong>da</strong>rki 2<br />

gia ezuxbaias `fSaveTi~ imitom ki ar<br />

<strong>da</strong>arqves, rom enguris mxares, qarTvel<br />

partizanebSi, erT-erTi yvelaze<br />

magari iyo <strong>da</strong> rusebs <strong>da</strong> afxazebs sisxls<br />

uSrob<strong>da</strong>. ufro imitom, rom Zalian<br />

moswrebuli sityvis patroni iyo <strong>da</strong><br />

megrelisTvis Seufereblad bevrs iginebo<strong>da</strong>.<br />

axla ki Cumad ij<strong>da</strong>, uazrod<br />

atrialeb<strong>da</strong> xelSi SeSas <strong>da</strong> colis Cxubs<br />

usmen<strong>da</strong>.<br />

_ <strong>da</strong>teuliyavi SenTvis, ga<strong>da</strong>xvidodi<br />

axla nabakevSi, cotas man<strong>da</strong>rins<br />

moboWavdi, cotas Txils moboWavdi,<br />

miaSavebdi imaTac <strong>da</strong> Senc <strong>da</strong>grCebo<strong>da</strong><br />

raRac. mTeli gali ga<strong>da</strong>dis <strong>da</strong> aRar<br />

erCian iqiT. muSaobs xalxi, raRac or<br />

kapik faras Soulobs. qiSmariebma<br />

saqonelic gaiCines eger.<br />

_ xo, Tinebcalo monebo qigudirTuq<br />

xolo Ti nabozrebs 3 , _ giam SeSa<br />

RumelSi SeukeTa <strong>da</strong> jaxaniT mixura<br />

kari.<br />

_ araferi monebi ar arian isini.<br />

ara, marto Sen xar aq! rogor gekadreba.<br />

partizan voreqia do butkaS nisiaS<br />

SiSiT quCaSa vegmarTe 4 . mTeli galis<br />

raioni saxlSi brundeba <strong>da</strong> yvela mona<br />

yofila aba, Tavis ezo-karze brundeba<br />

xalxi, saxlebs aSeneben, cxovrebas iwyoben<br />

isev, ar kidebs kaciSvili tyvila<br />

xels. arc afxazi, arc _ rusi. <strong>da</strong>dian<br />

Tavisuflad. Sen ijeqi aq <strong>da</strong> xoce<br />

xalxi...<br />

_ nina gaCer osur, do murk ragadis<br />

gisxun<strong>da</strong>s 5 . ar <strong>da</strong>vbrundebi me iq<br />

rusis propuskiT, i toCka.<br />

_ ox, cotne <strong>da</strong>diani toJe mne...<br />

romc gindodes, vin <strong>da</strong>gabrunebs, Se<br />

ubeduro, kisramde sisxlSi xar. ramsaflavSi.<br />

de<strong>da</strong>!..<br />

_ si min dingounuans do mu rviluns<br />

si oCokoCi si 7 <br />

_ Zalian did bodiSs vixdi, rom ar<br />

movkvdi, ra vqna axla meti.<br />

Zalian rcxveno<strong>da</strong> Tavisi colis.<br />

ico<strong>da</strong>, rom marTali iyo <strong>da</strong> xmas ver<br />

iReb<strong>da</strong>. colis biZaSvili gar<strong>da</strong>icvala,<br />

romelic aqve, ramdenime saxlis<br />

iqiT cxovrob<strong>da</strong>, magram misi coli sam-<br />

Zimarze ver midio<strong>da</strong>, imitom, rom fexsacmeli<br />

ara hqon<strong>da</strong>. erTaderTi, wiTeli,<br />

lurji zol gayolili CustebiT<br />

ki misasamZimreblad verafriT wavido<strong>da</strong>.<br />

gia gamwarebuli fiqrob<strong>da</strong>, sad <strong>da</strong><br />

rogor eSova fexsacmeli <strong>da</strong> veraferi<br />

moefiqrebina.<br />

gia ezuxbaia gvian CaerTo am omSi.<br />

galis raioni<strong>da</strong>n TiTqos `Sors~, soxumSi,<br />

gumisTaze viTardebo<strong>da</strong> mTavari<br />

movlenebi. Tavi<strong>da</strong>n verc aRiqvam<strong>da</strong>,<br />

rom omi masac exebo<strong>da</strong>. Tbiliselebi<br />

axla afxazebs Seuvardnen saqmis<br />

gasarCevad <strong>da</strong> es maTi gasarkvevi iyo,<br />

maTi problemebi. miTumetes, rom ezuxbaia,<br />

iseve rogorc megrelTa umravlesoba,<br />

kargi TvaliT ar uyureb<strong>da</strong><br />

saxelmwifo sabWos SenaerTebs, gan-


15 - 28 Tebervali 2013<br />

ba<br />

_ araferi ar uWirT imaT. aba, Senebi<br />

rogor arian Tu Seni bavSvebi bavSvebi<br />

ar arian <strong>da</strong> Seni ojaxi ojaxi ar<br />

aris, am jojoxeTs rom uZleben ga-<br />

Zlon imaTac iq...<br />

gia SeSfoTebuli uyureb<strong>da</strong> bavSvobis<br />

Zmakacs.<br />

_ kargi <strong>da</strong> ras vapirebT, <strong>da</strong>To _<br />

hkiTxa gias ufrosma Zmam.<br />

_ marSanias Zmebs velaparake iq,<br />

mxedrionSi. vrCebi-Tqva, vuTxari. yvelaferSi<br />

<strong>da</strong>gvexmarebian.<br />

_ mxedrionTan un<strong>da</strong> viyoT ver<br />

gagvigebs xalxi...<br />

_ xalxi ki ara isa kide! ar viqnebiT<br />

mxedrionTan. egeni ubralod iaraRs<br />

mogvaSveleben. calke viqnebiT. galis<br />

batalioni gverqmeva an ravi, ra mniSvneloba<br />

aqvs.<br />

_ araferi, _ <strong>da</strong>eTanxma gia ezuxbaia.<br />

Sefiqrianebuli iyo.<br />

_ iaraRi gaqvT<br />

_ ki. iaraRi rogor ara gvaqvs, _<br />

Tqva gia ezuxbaiam <strong>da</strong> ganjinas miyrdnobil,<br />

ga<strong>da</strong>fiTrebul <strong>da</strong> pirzexelafarebul<br />

cols Tvali aari<strong>da</strong>.<br />

_ xval 10 saaTze galSi vikribebiT.<br />

iqac <strong>da</strong>gvxvdeba iaraRi. iaraRze problema<br />

ar iqneba. imis laparaki, rom moxvalT,<br />

ar moxvalT, mainc Zmebi xarT<br />

sikvdilamde, ar min<strong>da</strong> aq me...<br />

gia ezuxbaias ufrosi Zma Cumad<br />

ij<strong>da</strong>. ukve ga<strong>da</strong>wyvetili hqon<strong>da</strong>.<br />

_ ga<strong>da</strong>Sendi iqiT! _ Camwy<strong>da</strong>ri<br />

xmiT Tqva gia ezuxbaiam.<br />

_ wavedi aba me <strong>da</strong> didi madloba<br />

yvelafrisTvis. diasaxlisebTan bodi-<br />

Si, SegawuxeT nametani. s bogam.<br />

gacilebis dros, WiSkarTan, erTmaneTi<br />

ga<strong>da</strong>kocnes.<br />

_ TenefiS di<strong>da</strong> fxodi ma, muWo qinominjirues<br />

Cqimi fridona marSania<br />

uCa dixaSa Tu bozeb TenefiSi di<strong>da</strong> fxodi<br />

arZoSi 8 , _ Tqva gaTiSulma <strong>da</strong>To<br />

ServaSiZem, manqanaSi Caj<strong>da</strong> <strong>da</strong> zuiliT<br />

<strong>da</strong>Zra. karga xans <strong>da</strong>xto<strong>da</strong> mTeli<br />

siswrafiT wasuli manqanis farebis<br />

Suqi sibneleSi, aTxril gzaze ormoeb-<br />

Si raxunisagan.<br />

dilis aT saaTze galSi Seikribnen.<br />

<strong>da</strong>To ServaSiZe TerTmetze movi<strong>da</strong>,<br />

Tvalebs Zlivs axel<strong>da</strong>. <strong>da</strong> <strong>da</strong>iwyo. ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

oCamCireSi ibrZodnen: koCara,<br />

cagera, kindRi, tamiSi, webel<strong>da</strong>, labra.<br />

koCarasTan, pirvel brZolaSi, gia<br />

ezuxbaiam Tavi ver awia maRla. im gruxunSi<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>gadugSi Zalian <strong>da</strong>ibna. `axla<br />

ga<strong>da</strong>vrCe, RmerTo <strong>da</strong> aqeT mombrunebeli<br />

aRara var~, fiqrob<strong>da</strong> talaxian<br />

miwaSi TavCarguli <strong>da</strong> mwvane balaxis<br />

Rerebs Tvals ar aSoreb<strong>da</strong>. ufrosma<br />

Zmam moirbina _ `ra gWirs, <strong>da</strong>Wrili<br />

xom ar xar~ ga<strong>da</strong>fiTrebulma giam mxolod<br />

Tavis gaqneva moaxerxa _ `ara~.<br />

_ `isrole awi, sircxvilia~_ uTxra<br />

Zmam Cumad <strong>da</strong> mere welSi moxrili sirbiliT<br />

<strong>da</strong>brun<strong>da</strong> Tavis adgilas _ mitovebuli,<br />

gamoSignuli fermis, nacrisfer,<br />

baTqaSayril kedelTan Caj<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>scxo. gia xe<strong>da</strong>v<strong>da</strong> Zmis xelSi acaxcaxebuli<br />

avtomatis luli<strong>da</strong>n gamomkrTal<br />

wiTel-yviTel als. Zmas mSvidi<br />

saxe hqon<strong>da</strong>, nawyvet-nawyvet uSveb<strong>da</strong><br />

jers. <strong>da</strong>miznebiT isro<strong>da</strong>. `magaria<br />

jima, mag oxeri, yovelTvis magari<br />

iyo.~ mere TavszemoT aswia avtomati <strong>da</strong><br />

sasxlets <strong>da</strong>awva. im grialSic ki yuri<br />

mosWra sakuTari avtomatis mWaxe, gamayruebelma<br />

xmam. avtomati<strong>da</strong>n gadmocvenili,<br />

gaxurebuli gilzebi civi<br />

wkrialiT mieyarnen erTmaneTs. `au,<br />

rodis <strong>da</strong>mTavrdeba es oxeri <strong>da</strong>Ramdes<br />

mainc netavi.~ mze mTeli ZaliT<br />

kaSkaSeb<strong>da</strong> <strong>da</strong> im dRem <strong>da</strong>Ramebamde bevri<br />

sicocxle waiRo.<br />

saRamos, yvelaferi rom <strong>da</strong>mTavr<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> erTad Seikribnen, gia Zalian<br />

<strong>da</strong>rcxvenili iyo. gansakuTrebiT axalgazr<strong>da</strong><br />

Tbiliseli biWebis Sercxva,<br />

romlebic arxeinad ikriWebodnen <strong>da</strong><br />

mosawevis <strong>da</strong>Trevaze <strong>da</strong> aqauri planis<br />

av-kargianobaze eTaTbirebodnen adgilobrivebs.<br />

`Cemi xnis kaci rom Toxs<br />

<strong>da</strong> bars ga<strong>da</strong>agdebs <strong>da</strong> Tofs mokidebs<br />

xels, ar gamova imisgan araferi~, _<br />

Tqva xmamaRla. Tbiliselebma Semwynareblurad<br />

<strong>da</strong> cota ironiula<strong>da</strong>c<br />

gaiRimes. `eg araferi, biZaCemo,<br />

Tavi<strong>da</strong>n yvelani vifsamT, pirvelad<br />

egrea.~ uTxra Tbiliselebi<strong>da</strong>n yvelaze<br />

umcrosma, pirtitvela biWma,<br />

romelic gias ZmisSvilze ufrosi ar<br />

iqnebo<strong>da</strong>. `a, Sexede axla, am marTla<br />

qveSafsias <strong>da</strong>sacavi rom Seiqnebi kaci.<br />

aRar un<strong>da</strong> wavxde, Tvara <strong>da</strong>mcineben es<br />

mamaZaRlebi.~<br />

_ am ubedurebas rom movrCebiT,<br />

kai magari plani Cemze iyos, otobaias<br />

plani!<br />

_ magaria _ Tvalebi gaubrwyin<strong>da</strong><br />

yvelaze pataras.<br />

ufrosi Zma xis ZirSi ij<strong>da</strong>, rogorc<br />

yovelTvis Cumad <strong>da</strong> Cafiqrebuli. gias<br />

sityvebze ukmayofilod gaiqnia Tavi.<br />

_ nametans Svrebi icode, <strong>da</strong>To, ar<br />

varga mase, ar gin<strong>da</strong>! _ uTxra Serva-<br />

SiZes.<br />

<strong>da</strong>To ServaSiZe Cumad ij<strong>da</strong> viRacis<br />

zurgCanTaze, oflSi gawuwuli <strong>da</strong><br />

Zlivs sunTqav<strong>da</strong>.<br />

`sdia tyvias sirbiliT am SeCvenebulma~<br />

_ gaifiqra gia ezuxbaiam _<br />

`kaczea, Tvara <strong>da</strong>To <strong>da</strong> jimac pirvelad<br />

iyvnen, magram iomes magrad.~<br />

_ fridona yvelas Zma iyo <strong>da</strong> yvelas<br />

magrad gviyvar<strong>da</strong>, magram sifrTxiliT<br />

un<strong>da</strong> yvelafers gakeTeba<br />

<strong>da</strong> WkuiT. marto guliT ar gamodis<br />

saqme, marto guliT e, esaa rac xdeba...<br />

_ ar un<strong>da</strong> gareuliyo am CaTlaxobaSi,<br />

<strong>da</strong>iwyeben es goTvernebi sadRac<br />

kabinetSi bozobas <strong>da</strong> mere kai biWebi<br />

ixocebian orive mxares, iq saTaveSi ar<br />

mouvaT araferi... Cveni sikvdili ras<br />

enaRvlebaT magaT, iqiT waadgeT iqneba.<br />

ar un<strong>da</strong> gareuliyo. aq rom vyofiliyavi,<br />

<strong>da</strong>vuSlidi, magram axla raRas<br />

etyvi, wevs <strong>da</strong>bredili, gviania ukve, _<br />

Tqva <strong>da</strong>To ServaSiZem raRacnairi Secvlili<br />

xixina xmiT. mere gulis jibeSi<br />

xeli Caiyo, oTxad gakecili vercxlis<br />

qaRaldi amoiRo <strong>da</strong> Tbiliselebisaken<br />

moabruna Savi saTvale.<br />

_ e, eger aris, magram frTxilad<br />

qeniT, nafaziania <strong>da</strong> nametani ar mogivideT.<br />

Tbiliselebi<strong>da</strong>n yvelaze umcrosi<br />

nela, <strong>da</strong>yenebuli nabijiT miuaxlov<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> gamoarTva.<br />

_ madlobT. Tqven<br />

_ ar vewevi magas me...<br />

_ migewvdina, <strong>da</strong>To, iqiT egeba xma.<br />

xom gyavs afxazebSi kai patiosani, Wkva<br />

mosakiTxi xalxi. gavaTavoT iqneba es<br />

glaxa ambavi...<br />

<strong>da</strong>To ServaSiZem sigareti amoiRo<br />

<strong>da</strong> mouki<strong>da</strong>.<br />

_ aRar <strong>da</strong>mTavrdeba awi es!.. _ Tqva<br />

mere, _ slavika kapSi mokles ukve. gagraSi<br />

qarTvel mRvdels gamoesarCla,<br />

pakriSka ga<strong>da</strong>acves rusis kazakebma <strong>da</strong><br />

wvavdnen. ga<strong>da</strong>efara im mRvdels kapSi<br />

_ ras SvrebiT, Tqve bozeboo, ase uiaraRo,<br />

SiSveli guliT ga<strong>da</strong>efara.<br />

zed <strong>da</strong>akles kazakebma im qarTvel<br />

mRvdels slavika kapSi <strong>da</strong> orive erTad<br />

<strong>da</strong>wves mainc. Cvenianebma _ afxazebma<br />

_ movZebniT im kazakebso. sad moZebni<br />

mag maTxovrebs, jiSi magaT ara aqvT,<br />

modgma, saxli <strong>da</strong> Cesti. beso agrba<br />

kidev iqi<strong>da</strong>n omobs, biZaSvili Cauwves<br />

tankSi gumisTasTan qarTvelebma <strong>da</strong><br />

abarots iRebs. dima arRuns biZa<br />

moukles gagraSi, alali dedisZma <strong>da</strong><br />

isic Cven gveomeba. Cveni soxumski,<br />

tataS Cxotua <strong>da</strong> <strong>da</strong>To gerZmava<br />

Tavi<strong>da</strong>nve gaeridnen. ruseTSi arian,<br />

moskovSi. ramdenjerme <strong>da</strong>mirekes,<br />

Camosvlas apirebdnen CemTan rigaSi.<br />

kidea xalxi, magram ver wyveten, vegnmaWyvidena,<br />

vara mus ginoWyviduna,<br />

vara mi uCqide TinefiS naragadus, Te<br />

bespredelSCik di<strong>da</strong> fxodi 9 . ga<strong>da</strong>wyvetili<br />

<strong>da</strong> gayidulia ukve yvelaferi.<br />

gia ezuxbaia Cumad usmen<strong>da</strong>T. am<br />

laparakze ufro gauciv<strong>da</strong> guli. mTeli<br />

ZaliT uWer<strong>da</strong> avtomats xels <strong>da</strong><br />

cdilob<strong>da</strong>, SiSiT <strong>da</strong>carielebuli<br />

gulisaTvis yuradReba ar mieqcia.<br />

_ neta CvenTan ra xdeba iq, rogor<br />

arian saxlSi _ hkiTxa ufros Zmas.<br />

gias ufrosma Zmam Cumad aiCeCa mxrebi<br />

<strong>da</strong> gverdze gaixe<strong>da</strong>.<br />

gia ezuxbaiam omis mTeli ubedureba<br />

mesame dRes igrZno, rodesac mis<br />

gverdze baTumeli moxalise Suqria<br />

diasamiZe mokles. cu<strong>da</strong>d moxv<strong>da</strong> mkerdis<br />

marjvena mxares sami tyvia, meoTxem<br />

marjvena mxarze gahkra. avtomatis<br />

jerma ga<strong>da</strong>uara. gia gaSterebuli<br />

uyureb<strong>da</strong> Suqrias acaxcaxebul saxes,<br />

pirze momdgar vardisferi sisxlis<br />

buStukebs _ erTma tyviam filtvSi<br />

literaturuli gazeTi<br />

proza 7<br />

gauara. iqve `vilisi~ idga, magram sanam<br />

Caawvendnen, manamde <strong>da</strong>lia suli.<br />

giam pirvelad naxa tyviiT mkv<strong>da</strong>ri kaci<br />

<strong>da</strong> Tvalebs ar ujereb<strong>da</strong>, rodesac xe<strong>da</strong>v<strong>da</strong>,<br />

ukve mkv<strong>da</strong>ri Suqria diasamiZe<br />

kidev ramdenime wami rogor eqaCebo<strong>da</strong><br />

avtomatis Rveds <strong>da</strong> rogor Sli<strong>da</strong> <strong>da</strong><br />

krunCxav<strong>da</strong> marjvena xelis TiTebs.<br />

gia ezuxbaias TiTqos raRac moexsna.<br />

Suqria diasamiZesTan Camj<strong>da</strong>ri adga,<br />

frTxilad aari<strong>da</strong> fexi uceb gadidebul<br />

sisxlis gubes, mTeli taniT gaimarTa,<br />

avtomatis kon<strong>da</strong>xi mxarze miibjina<br />

<strong>da</strong> mTeli mWidi gauSva, egreve fexze<br />

mdgarma gamocvala mWidi <strong>da</strong> isev <strong>da</strong>scxo.<br />

esmo<strong>da</strong> gverdiT Cawuilebuli<br />

tyviebis <strong>da</strong>maxasiaTebeli wastvenis xma,<br />

romelic jer kidev guSin ZarRvebSi<br />

sisxls uyinav<strong>da</strong>, magram axla aRar moqmedeb<strong>da</strong>.<br />

aRar moqmedeb<strong>da</strong> <strong>da</strong> morCa.<br />

Tavi ver <strong>da</strong>awevina verc iqve Soriaxlos<br />

afeTqebuli naRmsatyorcnis<br />

Wurvis afeTqebam, verc zed gadmoyrilma<br />

miwam, verc sul ufro <strong>da</strong><br />

ufro moxSirebulma, Cacdenili tyviebis<br />

zedized wamosulma stvenam. im sa-<br />

Ramos denTis suniT gajerebuli ij<strong>da</strong><br />

xis ZirSi, zedized eweo<strong>da</strong> sigarets <strong>da</strong><br />

baTumeli Suqria diasamiZis sisxli axsendebo<strong>da</strong>.<br />

TviTon Suqria imdenad ara,<br />

wina saRamos gaicno, maleve <strong>da</strong>iZines<br />

<strong>da</strong> dili<strong>da</strong>n brZolaSi CaerTvnen. ori<br />

sityvis Tqmac ver moaswres erTmaneTisTvis.<br />

Suqria diasamiZis sxeulis qveS<br />

zRvasaviT mozvavebuli muqi, Sindisferi<br />

sisxli ki Tvalebi<strong>da</strong>n ar amosdio<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> arc imis SegrZneba toveb<strong>da</strong>, rom<br />

es misi sisxli iyo. amis mere SeeCvia.<br />

aRar feTdebo<strong>da</strong>. ar <strong>da</strong>feTebula arc<br />

maSin, rodesac Suqria diasamiZis<br />

sikvdilis meore dRes <strong>da</strong>To Serva-<br />

SiZec <strong>da</strong>Wres, romelic yovel brZola-<br />

Si sikvdils eZeb<strong>da</strong>, giJiviT yvelas magivrad<br />

moZraob<strong>da</strong>, yvelas azRvev<strong>da</strong>,<br />

bolo gamodio<strong>da</strong> <strong>da</strong> dRis bolos sadme<br />

kuTxeSi migdebuls TiTebi ucaxcaxeb<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> mTeli sxeuli ufeTqav<strong>da</strong>. mere<br />

ikeTeb<strong>da</strong> <strong>da</strong> iZineb<strong>da</strong>. im dResac samjer<br />

amoxta tyviis wvimaSi gias ginebis TanxlebiT<br />

<strong>da</strong> gaaWaxunes kidevac. gaumarTla,<br />

gverdSi gauara tyviam <strong>da</strong> meore<br />

mxares gavi<strong>da</strong>. oCamCireSic ar midio<strong>da</strong>,<br />

ra mWirs, ra min<strong>da</strong> hospitalSio,<br />

vidre ezuxbaiebma, ufrosma ZaliT <strong>da</strong><br />

qimunjebiT, giam ki kargi gemrieli<br />

megruli ginebiT <strong>da</strong> qoTqoTiT, xeliT<br />

ar Catenes manqanaSi.<br />

SeeCvia. srolas SeeCvia, magram srolaze<br />

ufro metad sxva ramis SeCveva<br />

gauWir<strong>da</strong>. brZolaSi Cabmi<strong>da</strong>n pirveli<br />

erTi kvira saerTod ver miekara saWmels.<br />

mSieri iyo, magram SimSilsac ver<br />

grZnob<strong>da</strong>. piriqiT _ rom uyureb<strong>da</strong><br />

yoveli dRis bolos, rogor erekebodnen<br />

mebrZolebi pir<strong>da</strong>pir qilebi<strong>da</strong>n<br />

`tuSonkebs~, `malakos~ an sadme moparuli<br />

burvakis naxevrad um xorcs,<br />

sul guli uwuxdebo<strong>da</strong> _ ra aWmevT amden<br />

mkv<strong>da</strong>rSi, sisxlSi <strong>da</strong> cecxlSi am<br />

oxrebso _ mara cota xanSi, ise, rom<br />

verc gaigo, TviTonac egreve qili<strong>da</strong>n<br />

<strong>da</strong>iwyo qonSi ga<strong>da</strong>lesili `tuSonkis~<br />

Wama kalaSnikovis xiStiT.<br />

im saRamosac, roca <strong>da</strong>To ServaSiZe<br />

<strong>da</strong>Wres <strong>da</strong> samSvidobos gaaciles, Tavis<br />

ZmasTan erTad ij<strong>da</strong>, mSieri <strong>da</strong> raRacnairad<br />

gaucxovebuli, <strong>da</strong>clili <strong>da</strong><br />

gaTavisuflebuli, mxolod <strong>da</strong>mZimebul<br />

xelis mtevnebs grZnob<strong>da</strong>. Zmebi<br />

gverdigverd isxdnen zurgiT kedels<br />

miyrdnobilebi <strong>da</strong> Cumad eweodnen. jimas<br />

ise<strong>da</strong>c ar uyvar<strong>da</strong> bevri laparaki<br />

<strong>da</strong> axla am omSi sul <strong>da</strong>munj<strong>da</strong>. oRond<br />

magrad ki omob<strong>da</strong>. magrad <strong>da</strong> WkuiT.<br />

gias sul saxlze undo<strong>da</strong> laparaki, magram<br />

ufrosi Zma ar ubam<strong>da</strong> mxars, bolos<br />

gaubraz<strong>da</strong> kidec: `gaCerdi erTi,<br />

saxli, saxli, saxli ki ara is kido, aba,<br />

axla vis saxlSi varT Tu ici~.<br />

gias axlac saxlze <strong>da</strong> Sinaurebze<br />

moun<strong>da</strong> laparaki, magram Zmis mSvid <strong>da</strong><br />

moRuSul saxes rom Sexe<strong>da</strong>, ga<strong>da</strong>ifiqra<br />

<strong>da</strong> gabraz<strong>da</strong> _ `ra ayvirebs netavi!<br />

kaci ver gamoelaparakeba gasaWirSi,<br />

vinaa es uJmuri!~ arayi moun<strong>da</strong>. Tavisi<br />

ormoc<strong>da</strong>xuTgradusiani WaWa.<br />

_ a, jimaia, geSund arT gelaTis<br />

Wiqa otkas koCi a mus Tquanqi si 10<br />

_ au, vaTqua jima, vaTqua, oCxonuand<br />

koCis, _ mxarze xeli <strong>da</strong>hkra ufrosma<br />

Zmam <strong>da</strong> gauRima, _ osurSenc vaTquandu<br />

koCi varias. 11<br />

_ is Tu gaxsovs, jimaia, galSi,<br />

cikoliebis qorwilSi.. gaxsovs zugdidelebi<br />

rom <strong>da</strong>Tvrnen <strong>da</strong>...<br />

_ maxsovs, maxsovs. adeqi, he,<br />

wavediT, <strong>da</strong>viZinoT Tu <strong>da</strong>gvaZines, dilaadrian<br />

saCxubi gvaqvs isev, _ Tqva<br />

ufrosma Zmam <strong>da</strong> adga.<br />

ori kviris Semdeg 2 ivliss tamiSs<br />

rusuli samxedro gemebi moadgnen <strong>da</strong><br />

desanti gadmosxes. yvelaze elitaruli<br />

<strong>da</strong> gasaidumloebuli spec<strong>da</strong>niSnulebis<br />

nawili _ `lituCie miSi~.<br />

rusebma Cveni Tav<strong>da</strong>cvis zRude gaar-<br />

Rvies, soxumi-oCamCires gza ga<strong>da</strong>ketes.<br />

tamiSi qarTveli mebrZolebis cxedrebiT<br />

moifina. Zalian gauWir<strong>da</strong>T.<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d mxedrionelebi, adgilobrivi<br />

oCamCireli biWebi <strong>da</strong> moxaliseebi<br />

iyvnen. maSin oficialurad pirvelad<br />

CaerTvnen brZolaSi zviad gamsaxurdias<br />

momxre gvardiis mebrZolebi.<br />

moulodnelad Semovidnen tankebiT<br />

zRvis piri<strong>da</strong>n <strong>da</strong> rusebs ukan <strong>da</strong>saxevi<br />

gza mouWres. guSindeli mtrebi _<br />

mxedrionelebi <strong>da</strong> gamsaxurdias<br />

gvardielebi droebiT gaerTiandnen<br />

<strong>da</strong> TiTqmis wagebuli brZola Semoabrunes.<br />

zRvis mxri<strong>da</strong>n gamsaxurdias<br />

gvardielebma, tamiSis mxri<strong>da</strong>n oCam-<br />

Cirelebma, mxedrionelebma <strong>da</strong> kaxelma<br />

moxaliseebma rusuli desanti alyaSi<br />

moaqcies <strong>da</strong> <strong>da</strong>scxes. axlo brZola<br />

<strong>da</strong>iwyo, erTmaneTis xma esmo<strong>da</strong>T.<br />

marto rusebi iyvnen, afxazebi <strong>da</strong><br />

Crdilokavkasielebi ar yofilan. rus<br />

`Ramurebze~, rogorc yvela gasaidumloebul<br />

spec<strong>da</strong>niSnulebis razmze,<br />

legendebi <strong>da</strong>dio<strong>da</strong>, magram erTmane-<br />

Tis <strong>da</strong>xmarebiT gulmocemulma<br />

qarTvelebma maleve <strong>da</strong>inaxes, rom<br />

saSineli `lituCie miSic~ zustad iseve<br />

Cveulebrivad ixocebodnen, rogorc<br />

adgilobrivi, bagramianis batalionis<br />

somxebi, rusi kazakebi <strong>da</strong> CrdiloeT<br />

kavkasielebi.<br />

ezuxbaiebi <strong>da</strong> galelebi desantis<br />

gadmosxmi<strong>da</strong>n ori saaTis Semdeg mieSvelnen<br />

tamiSTan ukan <strong>da</strong>xeul mebrZolebs<br />

<strong>da</strong> egreve jojoxeTur cecxlSi<br />

moyvnen. rusebs ukve alyaSi<br />

aqcevdnen <strong>da</strong> `Ramurebi~ gaafTrebul<br />

winaaRmdegobas uwevdnen, TavganwirviT<br />

ibrZodnen alyis gasarRvevad. kindRis<br />

mimarTulebiT cdilobdnen tyvarCelisken<br />

gasvlas. mixvdnen, rom<br />

xafangSi iyvnen, maTi <strong>da</strong>xmareba <strong>da</strong> Svela<br />

ki genStabis saidumlo gegmebSi,<br />

rogorc yovelTvis, gaTvaliswinebuli<br />

ar iyo. Zalian axlos iyvnen erTmaneTisgan<br />

<strong>da</strong> im gamayruebel srolaSic<br />

ki ismo<strong>da</strong> rusi radistis gaafTrebuli<br />

kivili: `Äà îêðóæèëè, äîëáÿò ÷åðòè<br />

ïà÷¸ì çðÿ áëÿäü, äà íå ìîæåì íàçàä îòõàäèòü ê<br />

êîðîáëþ, íå êóäà îòñòóïàòü ¸á òâî¸ ìàòü!<br />

êàêèå òà îáîðâàíöè ïåðåêðèëè îòõîä ê ìîðþ.<br />

áóäòî âçáåñèëèñü áëÿäü... äà êàêèå êðåñòÿíå,<br />

ìî÷àò çäåñü íàñ, ó íèõ äàæå òàíêè åñòü, êóäà<br />

çàñëàëè, êîçëû, âåðíóñü, êèøêè âàì âñåì<br />

ïèäîðàì íà øåå íàìàòàþ!~<br />

(1) vin <strong>da</strong>gicavs Se sawyalo, vinaa Seni<br />

patroni <strong>da</strong> madlieri, eger Sen <strong>da</strong> eger Seni<br />

saqarTvelo, giSvelos axla (megr).<br />

(2) ra iome erTi amisTana, vis undo<strong>da</strong><br />

Seni omi <strong>da</strong> vis ra <strong>da</strong>akeli netavi (megr.)<br />

(3) xo, magaTsaviT monebad <strong>da</strong>vudgebi<br />

kidev mag nabozrebs (megr.).<br />

(4) partizani varo <strong>da</strong> butkis nisiis<br />

SiSiT quCaSi ver gavsulvar (megr.).<br />

(5) ena gaaCume <strong>da</strong> laparaks moukeli<br />

girCev me (megr.).<br />

(6) Seni <strong>da</strong> Seni morfinisti <strong>da</strong> yaCaRi<br />

Zmakacebis gar<strong>da</strong> (megr.).<br />

(7) Sen vin Cagayolebs <strong>da</strong> ra mogklavs,<br />

Se oCokoCo Sen (megr.).<br />

(8) amaTi de<strong>da</strong>... rogor Camiwvines Cemi<br />

fridona marSania miwaSi am bozebma _<br />

amaTi de<strong>da</strong>... yvelasi (megr.).<br />

(9) ras ga<strong>da</strong>wyveten, vin mousmens magaT<br />

sityvas, amaTi bespredelCiki de<strong>da</strong>...<br />

(megr.).<br />

(10) a, jimaia, <strong>da</strong>lev<strong>da</strong> kaci erTi kargi<br />

didi gelaTuri WiqiT Cven otkas, a ras<br />

ityvi Sen (megr.)<br />

(11) au, ar Tqva jima, ar Tqva, acxoneb<strong>da</strong><br />

kacs. qalzec ar ityo<strong>da</strong> kaci uars,<br />

qalze, a<br />

gagrZeleba Semdeg nomerSi


8 literaturuli gazeTi<br />

Canawerebi 15 - 28 Tebervali 2013<br />

iqneb grZel, <strong>da</strong>usrulebel sizmars<br />

vxe<strong>da</strong>v, iqneb Tvals rom gavaxel,<br />

bebiaCemis lamazi mxrebi <strong>da</strong>vinaxo, xorbals<br />

aniavebdes Cvens aivanze... me magi<strong>da</strong>sTan<br />

ar vijde, lurji sufris kal-<br />

Ta ar mefinos muxlze, kalams ar vacodvilebde...<br />

amaod ar Camodiodes<br />

komSis yviTeli foToli, amaod ar<br />

iqargebodes miwis kalTa...<br />

arafris Secvlas ar vapireb...<br />

iyos yvelaferi rogorc aris _ gamovaReb<br />

fanjaras <strong>da</strong> <strong>da</strong>vinaxav de<strong>da</strong>Cemis<br />

<strong>da</strong>rgul narcisebs, gamovaReb kars <strong>da</strong><br />

Cveni WroRa TuTa aalaplapebs foTlebs...<br />

skolaSi mimavali naxiris <strong>da</strong>naxvaze<br />

SiSiT Robes avekrobodi... Cems<br />

<strong>da</strong>naxvaze amvlel-Camvlels saxe RimiliT<br />

ubrwyinav<strong>da</strong> _ albaT kargi<br />

<strong>da</strong>sanaxia Zroxisgan SeSinebuli patara<br />

gogo. `nu geSinia, Svilo, ar girqens!..~<br />

– tkbilad iRimebo<strong>da</strong> menaxirec...<br />

movkvdebodi, magram vis <strong>da</strong>vutovo<br />

yviTeli bairaRiviT gaSlili zafranis<br />

Ziri<br />

Rrmad Segnebuli pozicia ukve simaRlea<br />

_ ra <strong>da</strong>sanaxia netav am simaRli<strong>da</strong>n<br />

Cveni cxovreba...<br />

oTaxSi gamefebuli siCume gamosavals<br />

eZebs, yvelafers sikaSkaSiT<br />

avsebs _ ras aRar, vis aRar...<br />

tragikulTa Soris uintereso<br />

a<strong>da</strong>mians ukanaskneli adgili ar un<strong>da</strong><br />

eWiros...<br />

biWvinTa, literatorTa saxli.<br />

betonis filebs Soris xavsi, WiqaSi<br />

iebiT <strong>da</strong> ToliebiT <strong>da</strong>buruli zRva,<br />

yvavian mimozebi, tyemlebi... xval es<br />

dRe aRarsad aRar iqneba...<br />

fanjaras zurgiT vuzivar, saweri<br />

magi<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>vwminde (ai, saqme), gazafxulis<br />

suni igrZnoba (esec saqmea), gareT<br />

gulis gamawvrileblad knavis knuti,<br />

uklebliv yvela fanjara me miyurebs...<br />

gaCerebaze silamaziT gamorCeuli,<br />

<strong>da</strong>unaneblad <strong>da</strong>berebuli qali<br />

dgas. rogorc Cans, mTeli Rame<br />

gaTenebas elo<strong>da</strong> <strong>da</strong> amas aRarc<br />

aRaravis umalavs...<br />

msxvilad <strong>da</strong>qarguli yvavilebiani<br />

Savi qiSmiris Sali Suaze gaWres, erTi<br />

nawili erT <strong>da</strong>s ergo, meore _ meores...<br />

netav iq vyofiliyavi, Sals mainc ga<strong>da</strong>varCendi<br />

Tu imaT codvil sulebs<br />

vera...<br />

umizezo mwuxareba – Seni arsebobis<br />

warmmarTveli... riTac RmerTma gamogarCia.<br />

de<strong>da</strong>Cemi: TiTqos Wkviani kaci iyo<br />

mamaCemi, magram ase ar gamodga _<br />

bolSevizms niaRvariviT mohqon<strong>da</strong><br />

aremare, is ki gaiZaxo<strong>da</strong> _ gurjaanis<br />

aqeT fexs ar gadmovadgmevinebo...<br />

dibiraanT nikom Wkua ixmara, omSi<br />

wasul Svils tanki uyi<strong>da</strong>. ga<strong>da</strong>rCa romelia,<br />

stalinis madlobis depeSa, CarCo-<br />

Si Casmuli, axlac kedelze ukidia dibiraanT<br />

Tamaras...<br />

axlac isev is mama genatreba, sai<strong>da</strong>nRac<br />

rom un<strong>da</strong> <strong>da</strong>brunebuliyo, xel-<br />

Si aetace <strong>da</strong> eTqva – visa hgavs aseTi<br />

lamazi!.. <strong>da</strong> ara es pijakwamosxmuli<br />

moralisti...<br />

guCa kvaracxelias leqsebis pirvel<br />

krebulze minaweri:<br />

es wigni saxlia, sa<strong>da</strong>c yovelTvis<br />

gelian _ mzeSi, wvimaSi, qarSi _ kargi<br />

rom ar iyo, xom ar <strong>da</strong>gelodebodnen...<br />

cu<strong>da</strong>d <strong>da</strong>cdili sizmari.<br />

gulCora: nu mafrTxilebs bebiaCemi,<br />

visac Tavisi atlasis kabebiT samziTvo<br />

sabnebi Seukera, imas <strong>da</strong>esizmros...<br />

askilis toti, gzis piras usurvilod<br />

rom Camotexa, yvelas Zalian<br />

moewona...<br />

erTaderTxel iyi<strong>da</strong> puri, Suaze<br />

gatexa, naxevari ZaRls miugdo, naxevari<br />

magidis kideze Camodo...<br />

bebiaCemis <strong>da</strong>s, veliscixel maRal<br />

olikos, laRobis gareSe cxovreba ar<br />

SeeZlo _ omis dros mwikvi marili rom<br />

ar iSovebo<strong>da</strong>, xma gauvrcelebia, mukuzanSi<br />

ojaxze TiTo vedro marils arigebeno.<br />

gavardnila mTeli veliscixe<br />

vedroebis raxaruxiT. maRali oliko<br />

rom maRali oliko ar yofiliyo, cocxals<br />

ar <strong>da</strong>tovebdnen...<br />

maSinac ki, roca Cumad viyavi, mekiTxebo<strong>da</strong><br />

_ ra gin<strong>da</strong> Cemgan<br />

ar vici, ratom, magram ar miyvars<br />

mizanSi moxvedrili sityva <strong>da</strong> saqme...<br />

tereziko saxlSi ar <strong>da</strong>mxv<strong>da</strong>. mis<br />

or mtreds gavxede, arc isini Candnen.<br />

moulodnelad gamoCn<strong>da</strong> zurgCan-<br />

TiTa <strong>da</strong> ZaRli tabaTi. <strong>da</strong>bli<strong>da</strong>n kio<strong>da</strong><br />

_ ra silamaze, ra ferebi, ra simyudrove!<br />

afsus, afsus, rom droze ar<br />

moxvedi! videqi aivanze <strong>da</strong> <strong>da</strong> viRimebodi.<br />

uceb ratomRac moviwyine <strong>da</strong> sanam<br />

aivanze amovi<strong>da</strong>, ukve mowyenili viRimebodi...<br />

mwvaneze wvimis wveTi tkapaniT ecema. im<br />

mwvane <strong>da</strong> yviTel foTlebSi yavisferi<br />

foTolic moCans. Tvali avaride, wigni<br />

pirCaRma <strong>da</strong>vde <strong>da</strong> raRac uflebiT wera<br />

<strong>da</strong>viwye...<br />

Zirs rixiniT Camocvenili SeSa <strong>da</strong><br />

Camoyrili, ganTavisuflebuli mklavebi...<br />

sami erTmaneTze ga<strong>da</strong>bmuli varikiT<br />

gamagzavna bebom Tavis ZmasTan, nikolozis<br />

omSi calTval <strong>da</strong>kargul<br />

niko papasTan, sixaruliT mivqrodi...<br />

RmerTo, ra Sexvedra icodnen! _ gadmoagdeb<strong>da</strong><br />

cali Tvali<strong>da</strong>n cremls<br />

niko papa, Camikrav<strong>da</strong> gulSi nina bebo,<br />

iseTi RuRuna xma hqon<strong>da</strong>,<br />

netav ra miwam gaaqarwyla...<br />

SuadRemde yvelaferi kargad iyo,<br />

SuadRisas ukve saxlSi mindo<strong>da</strong> wasvla.<br />

maTi agurisfilaqniani ori oTaxi<br />

gamouTqmel mwuxarebas ver itev<strong>da</strong>.<br />

aqeT fanjris rafaze sten<strong>da</strong>lis `wiTeli<br />

<strong>da</strong> Savi~ _ cixeSi gamomwyvdeuli<br />

ufrosi vaJis _ kanonieri qurdis sayvareli<br />

wigni, iqiT viRacis xeliT mokluli<br />

umcrosi vaJis gadidebuli<br />

foto.<br />

jer moridebiT moviTxovdi, rom<br />

gamozamTreba<br />

mgelma viri ar <strong>da</strong>glijos, biWo!<br />

mgelma viri ar <strong>da</strong>glijos!.. ratom Camesmis<br />

dRemde obolaanT xevi<strong>da</strong>n sufsarqisisken<br />

ga<strong>da</strong>Zaxili es xma<br />

ise naTdeba foToli mziT, Sen ver<br />

miwodeb sentimentalurs...<br />

ormoci ar iyo gasuli, venaxSi wavi<strong>da</strong><br />

samuSaod. rZali ar uSveb<strong>da</strong> _ sircxvilia,<br />

jer ormoci ar gasulao. visac<br />

Cemze Zalian ewyina Cemi qmris sikvdili,<br />

is <strong>da</strong>jdes saxlSio...<br />

Camavali mze varayian cixe-koSkebs<br />

afens, albaT aseT koSkSi ij<strong>da</strong> nestan-<strong>da</strong>rejani...<br />

bambaziis ori xalaTi <strong>da</strong>rCa. er-<br />

Tis jibeSi asanTi vipove, meoreSi _<br />

gogris Tesli...<br />

moirTo ise, rogorc irTvebian<br />

Wkviani qalebi, roca gaRma napirze <strong>da</strong>rCaT<br />

axalgazrdoba <strong>da</strong> wavi<strong>da</strong> bazar-<br />

Si...<br />

wvims. aravin Semedreba... ezos Soreul<br />

kuTxeSi Txilis foToli Camofrial<strong>da</strong>,<br />

mezoblis oTaxi, galumpuli<br />

qaTami sayvavileSi iqeqeba. magi<strong>da</strong>ze<br />

grafini nakluli RviniT, xis gobze<br />

savse mtevanTa Soris gakenkili mtevani,<br />

Txilis satexi, mwvane lambaqze <strong>da</strong>mtvreuli<br />

Txili...<br />

ise mwyobrad <strong>da</strong> monotonurad<br />

wvims, ase mgonia, sul Semodgoma iqneba.<br />

Temom aiara _ woes abanoSi mivdivar<br />

<strong>da</strong> movalo; raxraxiT Caiara cxenis<br />

orTvalam, aRar mcems Rvinis suni,<br />

ramdenjerac Sevxede miwaze usulod<br />

<strong>da</strong>yril TuTis msxvil foTols (zogi<br />

orad gakecili gdia), imdenjer gavifiqre<br />

_ miwaze yviTeli foTolia gaSlili...<br />

nemsebiviT amowveril xasxasa<br />

leila beroSvili<br />

leila beroSvili<br />

saxlSi mindo<strong>da</strong> wasvla, mere wavutirebdi,<br />

bolos avbRavldebodi...<br />

ga<strong>da</strong>miyvan<strong>da</strong> niko papa alazanze gamarTuli<br />

borniT, mimgvri<strong>da</strong> bebiaCems <strong>da</strong><br />

metyo<strong>da</strong> _ Seni fexi iq aRara vnaxoo!<br />

arc mindo<strong>da</strong>, sanam ar gamivli<strong>da</strong><br />

upatronod <strong>da</strong>rCenili saxli<strong>da</strong>n<br />

gamoyolili gamouTqmeli sev<strong>da</strong>...<br />

kato dei<strong>da</strong>: aba, Cqara! Sinsaxkomi<br />

modis! _ SemogvZaxa Cerqezam ise, rom<br />

Cvensken arc gamouxe<strong>da</strong>vs <strong>da</strong> gza ganagr-<br />

Zo...<br />

baRCa-baRCa gaviqeci <strong>da</strong> loginSi<br />

Cavweqi, viTom avad viyavi, viTom amaTgan<br />

Sublgaxvretil Cems Zvirfas mamas<br />

(TeTri dolbandiT TavSexveuli natyviari<strong>da</strong>n<br />

sisxli moJonav<strong>da</strong>), <strong>da</strong>tirebis<br />

Rirsa<strong>da</strong>c ar vTvlidi, cremli gulgvamSi<br />

Camdio<strong>da</strong>...<br />

im Rames <strong>da</strong>luqes oTaxi, romelSic<br />

micvalebuli esvena. de<strong>da</strong>Cemi <strong>da</strong>apatimres.<br />

meore-mesame dRes gamouSves<br />

(viRac RvTisnieri imaT Sorisac aRmoCn<strong>da</strong>).<br />

neba <strong>da</strong>gvrTes, Rame, Cumad,<br />

ukubood <strong>da</strong>gvemarxa. xaliCaSi gavaxvieT<br />

<strong>da</strong> ise <strong>da</strong>vmarxeT...<br />

namqers biblioTekaSi Sevaswari,<br />

magi<strong>da</strong>sTan <strong>da</strong>vjeqi Tu ara, fanjaraSi<br />

Tovlis korianteli gamoCn<strong>da</strong>...<br />

Cems ukan moxuci axirebuli kaci<br />

zis, yovel dRe <strong>da</strong>dis biblioTekaSi,<br />

usaqmurobisgan gafituli raRac furclebs<br />

aSrilebs. nu aSrialebs am furclebs,<br />

nu maCvenebs kidev ufro xazgasmulad,<br />

ra autaneli movaleobaa ga<strong>da</strong>rCena<br />

yvelafris fasad.<br />

gverdiT ormoc<strong>da</strong>aTs ga<strong>da</strong>cilebuli<br />

loyebSewiTlebuli mxne mamakaci<br />

mizis _ msusxavi mzeriT gagrZnobinebs,<br />

rom ar gacvlis asaks <strong>da</strong> gamocdilebas<br />

araferze; saxlSi min<strong>da</strong>! mxolod xuTi<br />

gverdi <strong>da</strong>vwere. verafriT ver <strong>da</strong>vwer<br />

<strong>da</strong>narCen xuTs. ara<strong>da</strong>, xval kako<br />

bregaZe samsaxurSi ar SemiSvebs. gavixurav<br />

biblioTekis mZime kars, Cavjdebi<br />

samarSruto taqsSi, ga<strong>da</strong>vixdi TxuTmet<br />

kapiks, Seval ezoSi, avxe<strong>da</strong>v fanjrebs<br />

_ sinaTle anTia. zars <strong>da</strong>vrekav,<br />

kars de<strong>da</strong>Cemi gamiRebs Cveuli kiTxviT<br />

– sa<strong>da</strong> xar aqamde <strong>da</strong> Seval Cems<br />

saxlSi _ aralegalur stambaSi. ra<br />

simpatiuri WaRara aqvs am axalgazr<strong>da</strong><br />

qals, ras miyurebs es levan...ar vici<br />

ra gvari. Caiara manqanam, ra afiqrebinebs<br />

mZRols, rom misi manqanis CaxleCili<br />

motoris gamo sadme vinme<br />

kalams gaacodvilebs. qari isev atrialebs<br />

fifqebs fanjaraSi. netav<br />

fifqebs, netav saxuravs, romelze<strong>da</strong>c<br />

ga<strong>da</strong>aqvs <strong>da</strong> gadmoaqvs qars Tovlis<br />

korianteli. netav akaciis Tovlisken<br />

gaZagrul foTlebSerCenil tots...<br />

ufro logikuri 1991:<br />

xalxiT <strong>da</strong>xunZluli troleibusi...<br />

saxuravic ki savsea yurebamde gaRrejili<br />

axalgazrdebiT. troleibusis<br />

saxuravze yurebamde gaRrejili<br />

un<strong>da</strong> ijde _ fiqri <strong>da</strong>bla...<br />

axalgazr<strong>da</strong> qali pirvel safexurze<br />

fexis Sedgmas axerxebs. viRac sqeli<br />

qali ejajgureba.<br />

_ Cavvardebi, qalbatono! _ brazobs<br />

axalgazr<strong>da</strong> qali.<br />

_ aba me Cavvarde! _ pasuxobs sqeli<br />

qali...<br />

gamovi<strong>da</strong> saxli<strong>da</strong>n. gaube<strong>da</strong>vad,<br />

wynarad wamovi<strong>da</strong> Cemsken.<br />

me badrijnis veeberTela Zirebs vejajgurebi,<br />

miwis suni Tavbrus maxvevs...<br />

movi<strong>da</strong>, momiaxlov<strong>da</strong>: ar gamibrazde,<br />

magram, ici, ra movifiqre<br />

_ ara, ar vici! _ codviT ver<br />

vuyureb...<br />

uwyinrad gabrun<strong>da</strong><br />

de<strong>da</strong>! _ veZaxi, ra moifiqre..<br />

_ ra<strong>da</strong>, mag badrijnis adgilze simindi<br />

<strong>da</strong>vTesoT.<br />

nislebma wmin<strong>da</strong> barbares eklesia<br />

Cvens ezomde Camoitanes. sveldeba saxlis<br />

saxuravi <strong>da</strong> sabuxri<strong>da</strong>n gamoparuli<br />

wvimis wveTi saxlis kuTxeSi ipareba.<br />

mdinarem, romelsac ase kargad<br />

vicnobdi, CemTvis ucnobi, patara, mCqefare<br />

talRebi Camoatara...<br />

Tovli rom movido<strong>da</strong>, gaisipebo<strong>da</strong><br />

sasrialo. visac Zveli kaloSebi<br />

ecva, imis win rigi dgebo<strong>da</strong>, axals ZvelSi<br />

ucvlidnen, Zveli ukeT srialeb<strong>da</strong>,<br />

ZveliT jvaredinamde Casrialdebodi.<br />

gezizReba ara Seni umweoba,<br />

aramed is ferumarili, romliTac am<br />

umweobis <strong>da</strong>malvas cdilob...<br />

istoriis maswavlebeli _ visac<br />

vicnob, maT Soris is erTaderTi iyo,<br />

a<strong>da</strong>mianze cudis Tqma rom ar SeeZlo<br />

(amis gamo sasufeveli ar ascdebo<strong>da</strong>).<br />

ukve Rrmad moxucs, mezoblis biWi<br />

SeuCndebo<strong>da</strong> _ manana bebo, 1917-Si<br />

ruseTSi revolucia vin moaxdina<br />

_ ra vici, Svilo, lenins abraleben!..<br />

kapeika fostalionad gaamweses. es<br />

ormagad sagulisxmo iyo _ erTi, rom<br />

kapeika samsaxuris kaci gax<strong>da</strong> <strong>da</strong> meore,<br />

fostalionis didi Savi magiuri<br />

CanTa yovel saRamo Cemi <strong>da</strong> Cemi bavSvobis<br />

megobris win ido... ga<strong>da</strong>vikiTxavdiT<br />

Cemi soflis sai<strong>da</strong>n aRar gamogzavnil<br />

werilebs <strong>da</strong> ukan CavabrunebdiT<br />

_ erTi sasiyvarulo baraTi ar<br />

Segvxvedria <strong>da</strong> Savi magiuri CanTac<br />

Cveulebriv fostalionis CanTad<br />

iqca...<br />

kato <strong>da</strong> eliko dimitriSvilebi<br />

gaigebdnen, viRacam viRacas sarwyavi<br />

wyali <strong>da</strong>uwyvitao <strong>da</strong>: gaqres eg,<br />

gaqres! _ an erT ityo<strong>da</strong> an meore.<br />

ufro mZime ganaCeni jer ar momismenia.<br />

araferi job<strong>da</strong> maTTan stumrobas,<br />

magram maTTan Senc kargi un<strong>da</strong> yofiliyavi,<br />

dili<strong>da</strong>n <strong>da</strong>Ramebamde, ZilSic<br />

ki... sad SemeZlo amdeni, <strong>da</strong> avikravdi<br />

gu<strong>da</strong>-nabads...


15 - 28 Tebervali 2013<br />

bavSvobis saxli qoneba xom ar<br />

ggonia samyaroa, romlis <strong>da</strong>kargviTac<br />

mware sibere gelodeba...<br />

<strong>da</strong>To: rogor miyvar<strong>da</strong> kato bebos<br />

<strong>da</strong>trialebuli saxl-kari, aivanze xis<br />

mZime magi<strong>da</strong> <strong>da</strong> wyliT savse grafini im<br />

magidis SuaSi...<br />

kaklis xis uzarmazari xmeli fo-<br />

Toli fxaWuniT exeba qvafenils. jer<br />

erTi, mere meore _ cota xanSi qvafenili<br />

aRara Cans...<br />

madloba RmerTo, rom aseT ZviradRirebul<br />

speqtakls veswrebi...<br />

avla-Camovlaze Tina mamunaTeb<strong>da</strong>,<br />

ratom ar modixar CvenTan, leRvi<br />

mwifso.<br />

erTxelac Semiyvana. gamatara simindebi,<br />

gogrebi, mwvane lobios rigebi.<br />

kenweroSi <strong>da</strong>mwifebul Citebis nakenk<br />

leRvebs tyuilad SevyurebdiT _ netav<br />

pirveli rZali ar gameSvebinebina<br />

biWisTvis, meore uaresi Semxv<strong>da</strong>o _<br />

SemomCio<strong>da</strong>.<br />

Cemi dei<strong>da</strong>Svili vaJa dimitriSvili:<br />

bebos mariliani saWmeli uyvar<strong>da</strong>.<br />

marili meti aqvso, ityo<strong>da</strong> de<strong>da</strong>-<br />

Cemi. – meti ara, – sayvarlad <strong>da</strong>imorcxveb<strong>da</strong><br />

bebo.<br />

ramdenic ar un<strong>da</strong> uyuro zamTris<br />

peizaJs Seni fanjri<strong>da</strong>n (kakals erTaderTi<br />

xmeli foToli CoganiviT hkidia),<br />

araferi Seicvleba...<br />

meCveneba, rom amasve ityobineba mezoblis<br />

mamali...<br />

mezoblis qals fanjris rafaze<br />

askili aqvs gaSlili, gavixe<strong>da</strong>v sarecxis<br />

fenis dros, SemomanaTebs erTmaneTs<br />

RilebiviT miwyobili askili...<br />

vfiqrob, iqneb yvelaferi sicruea,<br />

rasac am qalze laparakoben, iqneb am<br />

askilis krefaSi <strong>da</strong> mere fanjris<br />

rafaze sagul<strong>da</strong>gulod gaSlaa misi<br />

saqme...<br />

mamaCemma rogor <strong>da</strong>miviwya, nawyeni<br />

iqneba, rogorc amas wesi <strong>da</strong> rigi<br />

moiTxovs... etyoba Seityo, rom Cemi kaba<br />

muxls ori TiTis <strong>da</strong>debaze asc<strong>da</strong>...<br />

qalis uneblie siSiSvlesaviT lamazia<br />

Cems fanjarasTan asxletili qarisgan<br />

kaklis siSiSvle.<br />

20 dekemberi, yinviani dila.<br />

roca mwuxareba mwuxarebaze metia,<br />

cxovrebis axali furceli TavisiT<br />

iSleba.<br />

mSvi<strong>da</strong>d midixar sagazeTo stendTan<br />

<strong>da</strong> megazeTes Zlivs axseneb, rom misi<br />

aTi TeTri gmarTebs...<br />

megazeTe gaocebuli giyurebs <strong>da</strong><br />

carieli furceli ukve aRar aris carieli<br />

furceli...<br />

sado: imden SeniSvnas maZlev, ukve<br />

Cem Tavs <strong>da</strong>vdev...<br />

moCans TovliT ga<strong>da</strong>TeTrebuli<br />

serebi, Robes wamomxobili Savi qliavis<br />

TovlqveS moyolili toti, ori<br />

msxvili, kupriviT Savi, yviTelniskarta<br />

SaSvi <strong>da</strong>bla-<strong>da</strong>bla <strong>da</strong>frinavs, erTerTi<br />

Robis gaswvriv gafrin<strong>da</strong>...<br />

es yvelaferi am dRis arc Tu ise<br />

mokrZalebuli saCuqaria. ramdenma<br />

dRem gaiara ise, rom ze<strong>da</strong>c ar Segixe<strong>da</strong>vT<br />

erTmaneTisTvis.<br />

axalgazr<strong>da</strong> niWieri mwerali<br />

wers: `rogorc vici, qalebs tvinSi<br />

ujrednaxevari umoZravebT saSualod.~<br />

sabednierod, me ar vicnob qals,<br />

romelic aseT, rbilad rom vTqvaT,<br />

gancxadebas gaakeTebs mamakacebze.<br />

rogorc Cans, `tvinSi ujrednaxevari~<br />

sakmarisia saamisod...<br />

Cemi saxlis aivani sxvis baRs ga<strong>da</strong>hyurebs.<br />

gazafxulze ayvavebuli alublebi<br />

pirvelad me SemomanaTeben.<br />

pirvela<strong>da</strong>c <strong>da</strong> ukanasknela<strong>da</strong>c. patroni<br />

dili<strong>da</strong>n <strong>da</strong>Ramebamde gzispira<br />

maRaziis win jdomisagan gaprialebul<br />

taburetze zis <strong>da</strong> mzesumziras gansakuTrebuli<br />

ostatobiT aqucmacebs...<br />

ara SemeSinos me borotisagan<br />

rameTu Sen CemTana xar.<br />

22-e fsalmuni<br />

Sen rom ar iyo, ra gauZleb<strong>da</strong> dilis<br />

simkveTres, ra gamoaReb<strong>da</strong> fanjaras,<br />

ra gaxe<strong>da</strong>v<strong>da</strong> aminds, ra waukideb<strong>da</strong><br />

xmel foTols cecxls, ra <strong>da</strong>elodebo<strong>da</strong><br />

gazafxuls rogorc xsnas, ra <strong>da</strong>abarineb<strong>da</strong><br />

or Zmas sanivres, ra <strong>da</strong>ma-<br />

Tesineb<strong>da</strong> saadreo qinZs. Sen rom ar<br />

iyo, sad gaqrebodnen zamTris muqnacrisferi<br />

Citebi <strong>da</strong> maTi auwereli Cik,<br />

Cik...<br />

am diliT cicqna yvavilma nuSis<br />

pirvelad naxa Crdili Tavisi...<br />

murman jguburia<br />

Cemi sayvareli poeti <strong>da</strong> avanturisti<br />

_ murman jguburia warmoudgenel<br />

sisuleleebs beW<strong>da</strong>vs `literaturul<br />

saqarTveloSi~ _ re<strong>da</strong>qtors<br />

ilia WavWavaZes uwodebs (rogor ube<strong>da</strong>vs)!<br />

prezidents _ <strong>da</strong>viT aRmaSenebels<br />

(rogor ube<strong>da</strong>vs)!<br />

rac un<strong>da</strong> iyos, CemTvis, rogorc<br />

mkiTxvelisTvis, murman jguburia samurzayanos<br />

erTaderTi mecixovnea. misi<br />

natifi leqsebis wyalobiT me pira<strong>da</strong>d<br />

veravin wamarTmevs `odiSis uSno<br />

mTebsa~ <strong>da</strong> qafaTis cacxvebs... rac Seexeba<br />

gambe<strong>da</strong>obas, misi gambe<strong>da</strong>oba axlosac<br />

ver miva misive msxverplTa<br />

gambe<strong>da</strong>obasTan...<br />

fifqebiT savse sivrce cxenianma<br />

orTvalam gaWra. Cven orni viyaviT<br />

TovliT amovsebul samyaroSi.<br />

Tan<strong>da</strong>Tan vSordebodiT erTmaneTs.<br />

sa<strong>da</strong>c aris, Tvals miefarebo<strong>da</strong>. moulodnelad<br />

simartovis aramqveyniuri<br />

SiSi <strong>da</strong>meufla, Tovli <strong>da</strong>vagun<strong>da</strong>ve <strong>da</strong><br />

kofoze moSvebulad mj<strong>da</strong>ri ucnobisken<br />

gavisrole.<br />

gun<strong>da</strong> pir<strong>da</strong>pir kefaze miefSvna.<br />

Semotrial<strong>da</strong>, karga xans miyura<br />

gaocebiT. mere gabrun<strong>da</strong>. Tan midio<strong>da</strong>,<br />

Tan ukan iyurebo<strong>da</strong>.<br />

me marjvena siamovnebiT mibJuo<strong>da</strong>.<br />

<strong>da</strong>vyurebdi, rogorc napovns <strong>da</strong><br />

ratomRac fifqiT amovsebul cas <strong>da</strong>vuqnie...<br />

gaZarculi Tovli mosula, Tovli!<br />

ise ifrqveva, TiTqos yvelaferi gepatia!<br />

taso, taso _ veZaxi _ sadRaa Seni<br />

taso! ukve ormocic ga<strong>da</strong>uxdiaT! rZali<br />

sadRaa-meTqi rZali dilaadrian<br />

samuSaoze gavar<strong>da</strong>o...<br />

roca martoni xarT yvelani _ Sen,<br />

kedlebi, Weri, iataki, fanjara sazareli<br />

peizaJiT, roca aravin gin<strong>da</strong>, roca<br />

imasac ki ver varaudob, visi zari Sei-<br />

Zleba iyos telefonze, roca televizorSi<br />

reklamaa, cxa<strong>da</strong>d grZnob,<br />

rogor Caivli oTx sarTuls, rogor<br />

waxval frTxili nabijiT mravalsarTuliani<br />

korpusiT TiTqmis ga<strong>da</strong>farul<br />

koxta eklesiisken.<br />

xan<strong>da</strong>xan viRac metyvis _ gaxsovs,<br />

Sen rom miTxari: mikvirs <strong>da</strong> mixaria,<br />

rom odesRac raRacas vambobdi...<br />

es TavaSvebulebas ara aqvs sazRvari,<br />

Torem Tavisufleba cxraklitulia:<br />

ara iparo, ara imruSo, ara cili<br />

<strong>da</strong>swamo. oRond es cxraklituli xelis<br />

odnav mikarebaze iReba _ SegiZlia iparo,<br />

SegiZlia imruSo, SegiZlia cili<br />

<strong>da</strong>swamo.<br />

qalma quCa ga<strong>da</strong>Wra winsafarze xeliswmendiT,<br />

nabijze etyoba, <strong>da</strong>rdi ra<br />

aris, ar icis... etyoba, swored winsafarze<br />

xeliswmendiT <strong>da</strong> mouclelobiT<br />

gaaqarwyla erTxel <strong>da</strong> samu<strong>da</strong>mod...<br />

qaRaldze risi ga<strong>da</strong>tanac SeuZlebelia,<br />

swored is xdis cxovrebas idumals<br />

<strong>da</strong> sainteresos.<br />

de<strong>da</strong> icinis. `aseTi iyavi patara~<br />

_ ekiTxeba patara biWi...<br />

mZinare biWi ga<strong>da</strong>xdil sabans eZeb<strong>da</strong>,<br />

roca sabnisken <strong>da</strong>xril de<strong>da</strong>s waawy<strong>da</strong>.<br />

xelebi Semoxvia <strong>da</strong> bednierma <strong>da</strong>iZina...<br />

literaturuli gazeTi<br />

gazafxulis wvimiT amtverebul<br />

gzaze skoli<strong>da</strong>n gamoparuli patara<br />

SublSekruli gogo idga <strong>da</strong> jarSi wasul<br />

Zmas elo<strong>da</strong>.<br />

martoa zamTris zRva. mxolod sakuTar<br />

Tavs <strong>da</strong>stirian ase...<br />

moulodnelad sinaTle Caqra.<br />

sanTlis Suqze gulsavsed dganan sagnebi.<br />

dRes oci wlis Sevsruldi. saxlis<br />

patronma, operis grimiorma _ nina<br />

petrovam _ imdeni icekva, suli amoxa<strong>da</strong><br />

stumrad mosul biWebs. Cemze Tqva,<br />

cota galamaz<strong>da</strong>, magram fanjaraSi<br />

uyvars yureba <strong>da</strong> gaTxoveba gauWirdebao.<br />

Zalian mrcxveno<strong>da</strong> carieli TefSebisa<br />

<strong>da</strong> nina petrovas gamo uecari sev<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> marto <strong>da</strong>rCena momin<strong>da</strong> Cems oci<br />

wlis TavTan.<br />

dekembris Tbili saRamo. Citebis<br />

gundi ramdenjerme bragvaniT Seask<strong>da</strong><br />

fanjaras _ cudi ambavi xom ar momitanes<br />

axla is droa: problemebze fiqri<br />

ise ga<strong>da</strong>diodes, rogorc mdinare CaTvlemil<br />

qvebze.<br />

Sen xom is ara xar, rasac laparakob.<br />

Sen isa xar, rasac Cumdebi.<br />

wavikiTxe wigni _ gulwrfelad<br />

<strong>da</strong>werili aragulwrfeloba.<br />

miyvars ga<strong>da</strong>wyvetilebis miReba,<br />

rogorc agurze mtkiced <strong>da</strong>debuli<br />

aguri sakuTari dilegis asaSeneblad...<br />

irakli: mindo<strong>da</strong> yvela myvarebo<strong>da</strong>.<br />

rac am saqmeSi xels miSli<strong>da</strong>, yvelaferi<br />

Wkui<strong>da</strong>n mSli<strong>da</strong>.<br />

_ wiTeli mixakis Tesli ar gin<strong>da</strong>T,<br />

gogo _ ekiTxebo<strong>da</strong> amvlel-Camomvlels.<br />

uRimodnen, magram wiTeli mixakis<br />

TeslisTvis aravis ecala.<br />

bolos gamovenTebodi.<br />

_ giJi! _ ityo<strong>da</strong> <strong>da</strong> mowmendili<br />

saxiT gaxe<strong>da</strong>v<strong>da</strong> gzas.<br />

aba, guSin xo mTvariani Rame iyo.<br />

gamovedi gareT <strong>da</strong> fexi raRac rbils<br />

<strong>da</strong>vadgi, Tan meCxvlita. <strong>da</strong>vixede <strong>da</strong>,<br />

zRarbi ori patara zRarbiT!<br />

veZaxi gogos _ gamodi, gamodi, ra<br />

gaCveno-meTqi!<br />

Cems xmaze patarebi cuxcuxiT<br />

gaiqcnen, didi dinjad mihyva. baRCis<br />

boloSi Rrma soroSi ucxovriaT...<br />

RilebiviT Tvalebi ucnaurad<br />

ubrwyinavs usixarulod ga<strong>da</strong>gebul<br />

mezoblis qals...<br />

simarTle rom autaneli xdeba _<br />

sizuste <strong>da</strong> amomwuravoba, faqtebi <strong>da</strong><br />

komentarebi _ maSin saiTkenRac un<strong>da</strong><br />

gauxvio, gaaswro.<br />

ukve oTxmoc<strong>da</strong>sami welia. warsuli<br />

Wrilobebs, rogorc <strong>da</strong>jenjili<br />

ZaRli, ise ilokavs.<br />

sakmarisia vardnas gauZlo, wamodgoma<br />

Seni xvedria.<br />

kargia, roca maRaziis vitrinebSi<br />

nacnobi raRacebi moCans _ vaSli, mwvanili,<br />

kombosto...<br />

viRac iZaxis, guls sixaruliT<br />

mivsebs nacnobi xmebi _ uCemod<br />

araferi TqvaT! gaCqarebiT gadis _<br />

romeli xar, biWo<br />

TavisdReSi erTi <strong>da</strong> igiveni eZaxian,<br />

erTi <strong>da</strong> igiveze elaparakebian...<br />

dei<strong>da</strong>Cemi gulis xeTqebiT milagebs<br />

yvelafers: CurCxelebs, xils,<br />

<strong>da</strong>wnul pitnas. bolos TeTrad <strong>da</strong>qargul<br />

ga<strong>da</strong>safarebels ga<strong>da</strong>swevs <strong>da</strong><br />

Tavis sawyal pensias miyofs, Tan mebodiSeba,<br />

cotaao! aseT dros rogor<br />

un<strong>da</strong> moiqce! aseT dros un<strong>da</strong> Camoiqrolos<br />

alalma <strong>da</strong> wagiRos...<br />

Canawerebi 9<br />

kabalas, rogorc yvela ybeds, mosmena<br />

ar uyvars _ rogorc ki raRacis<br />

Tqmas <strong>da</strong>apireb, xelis mkveTri moZraobiT<br />

gaCerebs: vici, vici, vici...<br />

vinc Cven <strong>da</strong>gvcinos, CvensaviT<br />

gauxdes saqme!<br />

zaza ciciSvilis politikuri<br />

gancxadeba.<br />

ziniko lobios arCevs.<br />

ga<strong>da</strong>ifrina euTos vertmfrenma: aem<br />

vertmfrens motori aqvs gafuWebuli,<br />

emand sadme ar gaadinos TxlaSani!<br />

meore dRes isev ga<strong>da</strong>ifrina vertmfrenma.<br />

zinikoc isev lobios arCevs: ege ra<br />

koxtad gauremontebiaT!<br />

rezo inaniSvilis moTxrobebi<strong>da</strong>n<br />

yvelaze Zalian `erTi boTli Sampanuri~<br />

miyvar<strong>da</strong>, Zalian momwon<strong>da</strong> axalgazr<strong>da</strong>,<br />

lamaz qals quCaze ga<strong>da</strong>svlisas<br />

qari Tmas rom uparpaleb<strong>da</strong>.<br />

rodemde un<strong>da</strong> gaxsovdes umniSvneloze<br />

umniSvnelo ambebi: totam<br />

(somxis qalma) rogor miaTxliSina ori<br />

vedro wyali Tqveni mdgmurebis _<br />

SorTiSvilebis limonebs, rogor<br />

migqon<strong>da</strong> fexiT Txilis xmeli foToli<br />

baRCis Tavi<strong>da</strong>n baRCis bolomde,<br />

xogreaanT elikos obolaanT xevi<strong>da</strong>n<br />

kokiT amotanili wyali <strong>da</strong> xangrZlivi<br />

Cais sma, rogor isxediT ganaxureb<br />

Toneze mTeli ubnis bavSvebi <strong>da</strong><br />

kutipuris gamocxobis molodinSi,<br />

rogor uyvebodiT erTmaneTs iqve gamogonil<br />

ucnaur ambebs, rogor<br />

miraxraxeb<strong>da</strong> bebiaSenis zingeris sakeravi<br />

manqana xelis odnav mikarebaze<br />

_ marto sakeravi mogemarjvebina.<br />

rogor mogwon<strong>da</strong> gasaTxovari qali _<br />

saxelad mirizina... <strong>da</strong> rogor gindo<strong>da</strong>,<br />

gvanebodi.<br />

lampionis Suqze mocimcime wvimis<br />

wveTebi. ra gambe<strong>da</strong>vi xar, a<strong>da</strong>miano.<br />

rogor u<strong>da</strong>rdelad mierekebi dReebs,<br />

rogorc ubiri mwyemsi bakSi Tavis Txebs.<br />

TiTqos xvalac moeWidebi amaRamdeli<br />

Ramis Tun<strong>da</strong>c nafleTs.<br />

sad aris Tovli ara marto SarSanwindeli<br />

Zalian mWirdeba bebiaCemis wvimis<br />

sun<strong>da</strong>kruli didi mxris Sali...<br />

Cemi `mwerloba~ imas gavs, ori dRis<br />

gaTxovilma qalma qmari omSi rom<br />

gaacila, ugzo-ukvlod <strong>da</strong>Rupvis depeSa<br />

`paCtalionma pir<strong>da</strong>pir xelSi misca~,<br />

<strong>da</strong> mainc elodeba...<br />

1991. gigisadmi<br />

Tbilisi ga<strong>da</strong>mwvaria... samsaxurSi<br />

fexiT mivdivar _ saburTalos qu-<br />

Ci<strong>da</strong>n literaturis muzeumamde.<br />

qurTukis jibeSi Seni leqsebis wigni<br />

`kedeli~ midevs, rogorc niSani xelSeuxeblobisa.<br />

Sevdivar gayinul muzeumSi, mere<br />

gayinul oTaxSi. gayinuli TiTebiTve<br />

ga<strong>da</strong>vSale wigni <strong>da</strong> roca Seni kargi<br />

leqsebi wavikiTxe, uRonod <strong>da</strong> am<br />

uRonobis gamo didmniSvnelovnad ramdenjerme<br />

gavimeore Seni saxeli.<br />

cxenis floqvis xmaze gareT gamovrbodi,<br />

ruze gadmodgmul kibeze<br />

vdgebodi <strong>da</strong> saocar sanaxaobas<br />

gavyurebdi: <strong>da</strong>Rlil, oflian cxenebze<br />

amxedrebuli fafaxiani, yoCaRi lekebi<br />

_ kalti! kalti! _ gaiZaxodnen.<br />

maTi mZafri suniT iJRinTebo<strong>da</strong><br />

mTeli ubani.<br />

erTxelac, winamZRolma, wablisfer<br />

cxenze amxedrebulma lekma mimixmo,<br />

kabis kalTa gamomawevina, cxeni<strong>da</strong>n<br />

naxevrad gadmoweulma, ori muWa kalti<br />

Camiyara <strong>da</strong> TeTri kbilebi gamoaCina.<br />

didxans gavyurebdi. taatiT midiodnen,<br />

cxenebis floqvebis TqafaTqufiT.<br />

<strong>da</strong>mrCa gulmodgined gamokruli<br />

kabis kalTa <strong>da</strong> ucnauri <strong>da</strong>rdi cxeni<strong>da</strong>n<br />

gadmokidebul TeTr kbilebiani<br />

lekis biWisa...<br />

<strong>da</strong>sasruli me-11 gverdze


10 literaturuli gazeTi<br />

poezia 15 - 28 Tebervali 2013<br />

gvanca jobava<br />

Zvlis ujredebis mimoqceva<br />

roca <strong>da</strong>vkarge RmerTi,<br />

vTqvi, rom gamwires am cxovrebisTvis<br />

<strong>da</strong> anarqisti SviliviT ar mimiRes<br />

Cemma mSoblebma.<br />

roca <strong>da</strong>vkarge saxli,<br />

<strong>da</strong> verc mdi<strong>da</strong>ri memkvidreobiT<br />

movigvare yvela problema,<br />

vTqvi, rom gamwires am cxovrebisTvis,<br />

<strong>da</strong> me meored arasodes vicxovrebdi<br />

mTel am cxovrebas.<br />

roca <strong>da</strong>vkarge rwmena,<br />

<strong>da</strong> mivxvdi, rom gulaxdilad<br />

arc arasdros mjero<strong>da</strong> misi,<br />

vTqvi, rom gamwires am cxovrebisTvis<br />

<strong>da</strong> arc arasdros ar meqneba<br />

marTali kacis saxeli, vici.<br />

roca <strong>da</strong>vkarge Tavi,<br />

<strong>da</strong> vTqvi: ra mox<strong>da</strong>,<br />

nuTu Cem gar<strong>da</strong> sxvas aravis <strong>da</strong>ukargavs<br />

CemsaviT igi!<br />

mivxvdi, gamwires am cxovrebisTvis,<br />

<strong>da</strong> Cemi cremli arc arasdros ar yofila<br />

gulwrfeli cremli.<br />

<strong>da</strong> mere, roca megobrebic Semomefantnen,<br />

roca jer kidev me maT gamo megona,<br />

rom Cemi cixe iyo mtkice, auRebeli,<br />

mivxvdi, gamwires am cxovrebisTvis<br />

<strong>da</strong> Cems gar<strong>da</strong> veravin ver <strong>da</strong>icav<strong>da</strong><br />

Cems <strong>da</strong>rRveul cixis galavans.<br />

<strong>da</strong> mere, roca ise uceb wamovizarde,<br />

roca jer kidev<br />

Tvals <strong>da</strong> xels Sua mimravldebo<strong>da</strong><br />

Zvlis ujredebi,<br />

<strong>da</strong> kval<strong>da</strong>kval iqceo<strong>da</strong> guli monarqad<br />

mTeli sxeulis,<br />

rom erT dResac ucabe<strong>da</strong>d gamoviRviZe<br />

mitovebulma, natiralma, <strong>da</strong>mcirebulma,<br />

nacemma <strong>da</strong> motyuebulma,<br />

<strong>da</strong> vTqvi, gamwires am cxovrebisTvis.<br />

siyvaruli ki, ise Zlier abstraqtulia,<br />

cisTvis mindobil sahaero burTebiviT<br />

gvekargeba a<strong>da</strong>mianebs.<br />

roca <strong>da</strong>vkarge fuli,<br />

samSoblosaken mimavali TviTmfrinavis<br />

bileTisTvis rom aRmoCn<strong>da</strong><br />

ga<strong>da</strong>debuli,<br />

ar miZebnia.<br />

<strong>da</strong> vTqvi, gamwires am cxovrebisTvis,<br />

radgan maZRarni am saRamos<br />

xval dilisaTvis<br />

isev mSivrebi iqnebian, eWvgareSea.<br />

<strong>da</strong> bolos, roca <strong>da</strong>vkarge me sul yvelaferi,<br />

a<strong>da</strong>mians rac abadia,<br />

<strong>da</strong> sakuTar Tavs <strong>da</strong>vupire<br />

erT naWer xmel purSi ga<strong>da</strong>cvla,<br />

mivxvdi, mamxiles gaqceuli, ga<strong>da</strong>xvewili,<br />

radgan arasdros, arc erT jerze,<br />

arc erTi sityviT<br />

aravis ar gavuwirivar,<br />

me ubralod ar vicodi, risTvis mecxovra.<br />

omis qronika<br />

rogor megona marto vomobdi,<br />

rogor mjero<strong>da</strong>,<br />

ara<strong>da</strong>, Sexe,<br />

rogor momravldnen<br />

ferad-feradi geniosebi,<br />

filosofosni,<br />

brZenni momravldnen,<br />

<strong>da</strong>miproeqtes yvela sangari,<br />

yvelam moirgo Cemi Cafxuti<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>trialdnen sarkeebis win<br />

ise keklucad,<br />

TiTqos qorwilis win ixdendnen<br />

patarZlis fatas.<br />

sadRac marTalic iyo albaT<br />

maTi mcdeloba<br />

an marTals gav<strong>da</strong>.<br />

radgan maT marTla <strong>da</strong>inaxes, rogor <strong>da</strong>veci,<br />

Tumc adgomaSi arasodes <strong>da</strong>mxmarebian.<br />

radgan maT marTla <strong>da</strong>inaxes, rogor gaveci,<br />

<strong>da</strong> mamxiles pirvelive SemxvedrTan Turme.<br />

radgan maT marTla <strong>da</strong>minaxes, rogor vipare,<br />

<strong>da</strong> im Ramesve ga<strong>da</strong>miwves mTeli saxlkari.<br />

radgan maT marTla <strong>da</strong>minaxes, rogor movkali,<br />

<strong>da</strong> sxva moklulTa simZimec me Semabes zurgze.<br />

me ki megona marto vomobdi,<br />

mjero<strong>da</strong> kidec.<br />

ara<strong>da</strong>, Sexe,<br />

rogor momravldnen<br />

ferad-feradi geniosebi,<br />

filosofosni,<br />

Tumca ki iqve,<br />

sxvis omSi brZenni<br />

TavTavianTi omebis<br />

dezertirebad iqcnen.<br />

ekaterine<br />

ekaterine,<br />

exlac veli me,<br />

rom cxovrebi<strong>da</strong>n gasulebi<br />

<strong>da</strong>mabruneben<br />

siyvaruliviT gamogonili gzebiT<br />

tyeebSi<br />

<strong>da</strong> iq me <strong>da</strong> Sen gamxmar foTlebs SevagrovebT<br />

kabis kalTebSi,<br />

mere haerSi avafrialebT <strong>da</strong> miwaze<br />

arasodes <strong>da</strong>brundebian...<br />

ekaterine,<br />

<strong>da</strong>mawerine<br />

dRiurebSi Cveni sinaTle,<br />

rom arasdros ar <strong>da</strong>maviwydes,<br />

rogor wvim<strong>da</strong> mzis sxivebi<br />

pir<strong>da</strong>pir ci<strong>da</strong>n _<br />

SefoTlili xeebis yvela RriWo<strong>da</strong>n,<br />

rogor viweqiT gulaRma<br />

<strong>da</strong> vambobdiT, rom cxovreba<br />

arc meti <strong>da</strong> arc naklebi<br />

Cven ar gvindo<strong>da</strong>...<br />

ekaterine,<br />

SemaZlebine,<br />

rom im mTebze, im bilikebze,<br />

u<strong>da</strong>bnoebSi,<br />

sa<strong>da</strong>c ubralod vidgebi, rom <strong>da</strong>vinaxo<br />

rogor midixar kabis SrialiT<br />

<strong>da</strong> fexSiSveli,<br />

sa<strong>da</strong>c ver vivli,<br />

me ver vivli,<br />

radgan Tvalebi ar gamiSveben _<br />

Cemi ori mkacri mSobeli _<br />

Camketaven Cemsave TavSi,<br />

CamouSveben quTuToTa mZime Jaluzebs,<br />

gTxov, rogorme SemaZlebine,<br />

SeveCvio Sens mZime kabas,<br />

kideebi rom gasTeTrebia<br />

mSrali qviSisgan.<br />

<strong>da</strong> arc mgonia, rom am qviSam<br />

u<strong>da</strong>bnosTan axlos mimiSvas...<br />

ekaterine,<br />

veraferi dRes<br />

veRar vkiTxe Sens msubuq mandils,<br />

mTis kalTaze rom miwoliliyo<br />

dilis cvariviT,<br />

an ufro zustad, vkiTxe, magram<br />

ver gavagone gaRmiT.<br />

ver mogiyevi,<br />

rogor <strong>da</strong>miWkna is yvavilebi,<br />

Sen rom gegona, Tavsac merCivna,<br />

me ki ga<strong>da</strong>vrCi.<br />

rogor avtirdi, roca gavige,<br />

rom me arasdros Semiyvarebdnen,<br />

radgan miwaze siZulvilma xeli Cagvavlo<br />

<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>gvdo Cven erTmaneTs<br />

mZime seniviT.<br />

rom ver movedi me Sens saxlSi Sens sanaxavad,<br />

radgan miTxres, rom gasuliao,<br />

rom ver <strong>da</strong>vdeqi verc erT quCaze<br />

Sens molodinSi,<br />

rom mere sadme Ria kafeSi<br />

<strong>da</strong>gvelia finjani yava.<br />

rom dRes tyuilad mivakiTxe<br />

rkinigzis sadgurs,<br />

tyuilad <strong>da</strong>gxvdi,<br />

sul tyuilad viZaxodi ekaterines,<br />

sul tyuilad vCiodi, rom menatrebi me,<br />

sul tyuili iyo Cemi oromtriali,<br />

Cemi sityva _ ucxo <strong>da</strong> mrude,<br />

radgan ise<strong>da</strong>c vicodi, rom Seni gzebi<br />

dRes marTali gzebiT midian,<br />

<strong>da</strong> waxvedi,<br />

rom arasdros aRar <strong>da</strong>brunde.<br />

zRvis RmerTebi<br />

roca Cven vsxedvarT erTmaneTTan<br />

erTmaneTisTvis,<br />

visTvisaa martooba uaresi, ver gagvigia.<br />

me arc arasdros ar giyureb ise pir<strong>da</strong>pir,<br />

rom <strong>da</strong>inaxo yvela napiri,<br />

<strong>da</strong> Ria gqondes quTuToebi yvela talRisTvis,<br />

romelic Cumad <strong>da</strong>misxlta <strong>da</strong> gamomeqca<br />

im anZebisken,<br />

ialqnebisken,<br />

im navebisken,<br />

ase mdumared rom tivtiveben<br />

Sens moqufrul xelisgulebze<br />

(uamindobas moelian meTevzeebic<br />

<strong>da</strong> kecaven gaSlil bades Suagul zRvaSi).<br />

me ar maqvs Senze didi siyvarulis ufleba, ara,<br />

ufro meti zRvis RmerTebma<br />

sul TavisTvis Semoinaxes,<br />

zustad iseTi, Cven rom vinatreT,<br />

<strong>da</strong> romc gaxdes okeane ufro mSvidi, vidre odesme,<br />

mainc ver SevZleb gadmovcuro yvela sisxlZarRvi,<br />

Cemi guli<strong>da</strong>n yvela ujreds rom exeTqeba<br />

Cemi sxeulis.<br />

xveuli ariso Seni Tma <strong>da</strong> raRacnairi, _<br />

sul mu<strong>da</strong>m ase miyureben Seni Tvalebi,<br />

<strong>da</strong> dRemde ise Zlier mjera am gamoxedvis,<br />

TiTqos kars ukan atuzuli giTvalTvalebde.<br />

<strong>da</strong> roca vcxovrobT sxva qveynebSi, qalaqebSi,<br />

uvarskvlavo sastumroebSi,<br />

okeanes <strong>da</strong> okeanes Soris vtortmanobT TiTqos,<br />

kilometrebSi gvekargebi erTmaneTis<br />

avanCavani,<br />

aravin aris ise axlos, ise srulebiT,<br />

rogorc sul erTi Cafiqreba Sens ialqnebze,<br />

kompasiviT rom gzas mikvleven sinaTlisaken.<br />

<strong>da</strong> roca mere vsxedvarT isev erTmaneTisTvis,<br />

erTmaneTTan TavCaqindruli<br />

<strong>da</strong> TvalebSi yvelaze didi moqcevisas<br />

vmalavT sisveles,<br />

dilis cvariviT rom gvepareba gaTenebisas,<br />

aRar <strong>da</strong>gidevT zRvis RmerTebis moparul na<strong>da</strong>vls,<br />

<strong>da</strong> vambobT,<br />

ar gvaqvs erTmaneTze meti siyvarulis ufleba, ara!


15 - 28 Tebervali 2013<br />

leila beroSvili<br />

gamozamTreba<br />

<strong>da</strong>sasruli<br />

meSinia wlevandeli gazafxuli<br />

SarSandeliviT ar gamomeparos.<br />

vxe<strong>da</strong>v, yaralaSvilebis biWs Tofi<br />

mxarze gaudvia <strong>da</strong> ganze iyureba.<br />

meore ver vicani.<br />

_ biWo! _ veubnebi, _ aq ra sanadiro<br />

adgili ginaxia am Cems baRCaSi!<br />

<strong>da</strong>, ra <strong>da</strong>sanaxi <strong>da</strong>vinaxe!or tomaraSi<br />

erTi ambavi aqvT Cems in<strong>da</strong>urebs!<br />

ar SemeSin<strong>da</strong>! <strong>da</strong>viwye yvirili _<br />

mezoblebo! mezoblebo!<br />

_ ra mox<strong>da</strong>, kato maswavlebelo, ra<br />

mox<strong>da</strong>! _ gamocvivdnen mezoblebi.<br />

amasobaSi eseni Robes ecnen <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>xtnen.<br />

_ ara grcxvenian, biWo! mamaSeni<br />

Cemi namowafari iyo, _ mivZaxodi.<br />

moiyvanes meore dRes, <strong>da</strong>ayenes<br />

saqaTmesTan, erTi tomara erTs ga<strong>da</strong>hkides,<br />

meore _ meores. suraTi ga<strong>da</strong>uRes<br />

raionuli gazeTisTvis. me <strong>da</strong>vimale.<br />

ise Semrcxva, gareT ar gamovsulvar.<br />

icinodnen Turme, gjeraa!<br />

Sen raRas icini, qalo! esec icinis,<br />

qaa! vaii! yoCaR, yoCaR!<br />

ucnobi wmin<strong>da</strong>ni: rogor ga<strong>da</strong>vrCeT<br />

_ ar mogabezraT am kiTxvam Tavi<br />

TiTqos ga<strong>da</strong>wyvetili ar iyos erTxel<br />

<strong>da</strong> samu<strong>da</strong>mod... TiTqos aRmosaCeni iyos<br />

gza xsnisa...<br />

wvims. wveTebi <strong>da</strong>bla <strong>da</strong>weul nisls<br />

Serevian, moCans gza <strong>da</strong>Restnisken _<br />

albaT sveli <strong>da</strong> foTlebiT savse. triali<br />

mindori Camongreul koSksa <strong>da</strong> simindis<br />

ujiSo yanas imSvenebs...<br />

2009. gigisadmi<br />

saburTalos quCaze, mweralTa saxlis<br />

meore sarTulis aivanze gigi sulakauri<br />

xSirad idga moajirze i<strong>da</strong>yv-<br />

Camoyrdnobili <strong>da</strong> sigarets eweo<strong>da</strong>.<br />

gindo<strong>da</strong> Tu ara, mTeli ezo mis<br />

Tvalwin un<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>geWra, sanam baxtrionis<br />

quCis mosaxvevSi ar miikargebodi.<br />

axla mis saxlSi sxvebi cxovroben.<br />

erTis mxriv Zalian gwydeba guli,<br />

meores mxriv, midixar SenTvis, aravin<br />

migacilebs sigaretis bolebiT, ar gesalmeba<br />

xelis aweviT, ar uRimiT erTmaneTs<br />

<strong>da</strong>marcxebuli jariskacebiviT...<br />

vina xar <strong>da</strong> ra gin<strong>da</strong> _am erTdroulad<br />

umartivessa <strong>da</strong> urTules<br />

kiTxvas pasuxi aqvs, magram Zalian mosawyeni.<br />

maria iseTi uTqmeli iyo, iseTi<br />

moridebuli... erTxel skolaSi midio<strong>da</strong><br />

(bolos TivSi aswavli<strong>da</strong> geografias),<br />

ga<strong>da</strong>udga qoCoraanT marusa. aba,<br />

qoCoraanT marusas vin <strong>da</strong>exsnebo<strong>da</strong>.<br />

moeri<strong>da</strong>, eTqva, skolaSi magviandebao<br />

_ inerviula, ga<strong>da</strong>var<strong>da</strong> <strong>da</strong> guli wauvi<strong>da</strong>...<br />

me <strong>da</strong>viRale siZlieriT,<br />

me min<strong>da</strong> de<strong>da</strong>...<br />

lia sturua<br />

Caval, <strong>da</strong>mxvdeba lodiT <strong>da</strong>Rlili<br />

Cveni ulamazesi ezo-kari...<br />

(lodiniT <strong>da</strong>Rlili wavi<strong>da</strong> im qveynad<br />

de<strong>da</strong>Cemic _ arc erTma ico<strong>da</strong>,<br />

rom Cems imedze yofna ar SeiZlebo<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> arc meorem icis. erTsac yoCaRi vegone<br />

<strong>da</strong> meoresac yoCaRi vgonivar).<br />

vaReb kars, de<strong>da</strong>Cemis suraTisken<br />

arc vixedebi, ise viReb qaSanuris qili<strong>da</strong>n<br />

gamxmar yvavilebs...<br />

Tu mwerali xar, ukve sxva xar,<br />

nuravin ecdeba Tavi gagitolos _<br />

sadRac romeliRac Taroze wigni devs<br />

_ gadmoiReb, ga<strong>da</strong>Sli <strong>da</strong> rac weria <strong>da</strong><br />

rogorc weria, yvelaferi swored<br />

isea...<br />

CamoiZaba wvima, wvimiT gamosyiduli<br />

dro Sen gekuTvnis...<br />

meufe serafimes mier meufe isaiasTvis<br />

gagzavnili werili<strong>da</strong>n: gazafxul<strong>da</strong><br />

meufe, mogifrindnen bulbulebi<br />

arafers Sevcvlidi...<br />

presaSi amokiTxuli<br />

marTebuli azri<br />

Suri aq uadgiloa.<br />

yvelafers Sevcvlidi _ ar vityodi<br />

arc erT sityvas, romelic miTqvams<br />

(gansakuTrebiT gulwrfels, sixarulis<br />

an mwuxarebis gamomxatvels), ar<br />

ga<strong>da</strong>vdgamdi arc erT nabijs, romelic<br />

ga<strong>da</strong>midgams. Tumc rogor ara _<br />

Zveleburad Cavivlidi Zvel<br />

rusTavelze, maRali vitrinebisken<br />

Tvals gavaparebdi <strong>da</strong> sakuTari garegnobiT<br />

xan kmayofili, xan ukmayofilo<br />

gamomcemloba `meranis~ mZime karis<br />

SeRebas Sevecdebodi...<br />

dilaobiT Tavs ver aarideb,<br />

pir<strong>da</strong>pir katis jamisken un<strong>da</strong> waxvide.<br />

win fiso mirbis, miiqnevs ukana nawils.<br />

adgils Seucvli <strong>da</strong> ise gaimravalferovneb<br />

cxovrebas...<br />

ra yvelaferi amkobs a<strong>da</strong>mians _<br />

sityva, saqme, tanjva, sixaruli, sikvdili<br />

_ Tu a<strong>da</strong>miania. Tu moaxerxa meored<br />

<strong>da</strong>badeba...<br />

<strong>da</strong>zamTr<strong>da</strong>. weliwadis arc erT<br />

dros ar xvdeba a<strong>da</strong>miani aseTi sayvareli<br />

TvinierebiT. gafacicebiT aRar<br />

midi-modian gzebze, saSiS xmebs aRar<br />

gamoscemen, mxolod ruebis moguduli<br />

xmebi ismis.<br />

<strong>da</strong>zamTr<strong>da</strong>... es absoluturi ga<strong>da</strong>wyvetilebaa<br />

<strong>da</strong> swored amis ganc<strong>da</strong><br />

ganiWebs warmoudgenel bednierebas,<br />

romelsac verc veravin mogcems <strong>da</strong><br />

verc veravin wagarTmevs...<br />

_ am kacs didebuleba ar aklia! _<br />

warmosTqva frangma komunistma <strong>da</strong> de<br />

golis <strong>da</strong>uZinebelma mterma, roca de<br />

golma Tavisi moulodneli ga<strong>da</strong>dgomis<br />

Sesaxeb gamoacxa<strong>da</strong> <strong>da</strong> mcire pauzis<br />

Semdeg garindebuli <strong>da</strong>rbazi <strong>da</strong>tova.<br />

mis didebulebas gvirgvinad ojaxi<br />

edga _ `Cemi saxli~ _ aRmoxdebo<strong>da</strong><br />

xolme, roca parizis gareubanSi mTebiT<br />

garSemortymul Tavis saxls miuaxlovdebo<strong>da</strong><br />

(ezoSi meuRlis xeliT<br />

yvavilebiT amoqarguli safrangeTis<br />

droSa xvdebo<strong>da</strong>). `mas ar ecala arc<br />

mtrebisTvis, arc megobrebisTvis _<br />

misi megobari safrangeTi iyo~.<br />

Tamar gulmagaraSvili _ amovikiTxe<br />

vakis sasaflaoze saflavis<br />

qvaze. momeCvena, rom arsebobs msgavseba<br />

wignis y<strong>da</strong>sa <strong>da</strong> saflavis qvas Soris...<br />

civi qari rom amovardeba, foTols<br />

Wreli TavSaliviT rom gaSlis, Cven<br />

uTqmelad gvecodineba, rom foTolcvena,<br />

tyviasaviT Camoweuli ca <strong>da</strong> sicive<br />

Cvenia, Cveni...<br />

mxiaruli dila, wiTeli mixakebi <strong>da</strong><br />

dedis xels CabRauWebuli CanTiani<br />

gogona _ yvelaze mosawyeni ram, rac<br />

ki SeiZleba <strong>da</strong>inaxo pirvel seqtembers.<br />

literaturuli gazeTi<br />

sasaflaoze:<br />

Cvensa <strong>da</strong> maT Soris TmasaviT wmin<strong>da</strong>,<br />

qarisagan ga<strong>da</strong>varcxnili oqrosferi<br />

balaxi irweva...<br />

erTmaneTs vejibrebodiT, vin<br />

male gaaTaveb<strong>da</strong> purCayril rZes _<br />

purs SeeZlo rZe moepara.<br />

mezoblis qali ucbad <strong>da</strong>ber<strong>da</strong>, magram<br />

mTavari es ar aris, mTavaria, rom<br />

Sesiebul koWebs abreSumis sarafniT<br />

ifaravs <strong>da</strong> gafacicebiT yidulobs<br />

alubals...<br />

Seni SemWknari yurZeni maxsovs <strong>da</strong><br />

gaTxril samaresTan odnav aweuli tu-<br />

Cis kuTxe...<br />

a<strong>da</strong>miani iseTi didi vinmea, Seu-<br />

Zlia Sors, Sua gzaze samu<strong>da</strong>mod <strong>da</strong>gdebuli<br />

traqtori <strong>da</strong>inaxos ise, rom<br />

araferi gaifiqros...<br />

sados<br />

ise iZineb, TiTqos nesvis surnelovan<br />

RrmulSi miZvrebi...<br />

sircxvili gklavs... ise icxovre,<br />

TiTqos puris natexisTvis gawvdili<br />

xeli haerSi <strong>da</strong>grCa.<br />

saTamaSo Tagvi<br />

ar movswrebivar im oTaxs, sa<strong>da</strong>c<br />

mxolod taxtebi gedgaT, sa<strong>da</strong>c erTxel<br />

nuSo bebom kedelze gakruli xali-<br />

Cis qveS Rumelis saCxrekiT Tagvi <strong>da</strong>i-<br />

Wira, kudiT eWira <strong>da</strong> geZax<strong>da</strong>T _ modiT,<br />

modiT, ra gaCvenoT! <strong>da</strong> Tqvenc<br />

kisristexiT garbodiT.<br />

Zveli Tbilisi<br />

_ ZaRli iRrCveba, ZaRli! _ naxevari<br />

Tbilisi mtkvris marjvena sanapiros<br />

miawy<strong>da</strong>...<br />

karga xans vemSvidobebodiT erTmaneTs.<br />

gza gavagrZele <strong>da</strong> vigrZeni am<br />

saubris arsurvilisa <strong>da</strong> siyalbis saZageli<br />

gemo.<br />

kargi is aris, rom Sesvlisasac <strong>da</strong><br />

gamosvlisasac leRvis patara lamazi<br />

nergebi gxvdeba. axla qinZisa <strong>da</strong> oxraxuSis<br />

yinvaga<strong>da</strong>vlili Zirebi!.<br />

sxvenze siTbosTvis wmin<strong>da</strong> lami<br />

eyara, zamTrobiT Camotanil sinafsa<br />

<strong>da</strong> mJave vaSls kvamlis suni <strong>da</strong>hkrav<strong>da</strong>...<br />

gamaxsen<strong>da</strong> tyeTa kenweroebi<br />

(romeli mxris aseTi tye me ar minaxavs).<br />

viRac arbo<strong>da</strong> kibeze, tansacmlis<br />

sakidze lamazi yvavilebiani kaba eki<strong>da</strong>...<br />

ise mezareba zamTris mesame TvesTan<br />

Sexvedra, rogorc mezoblis nir-<br />

Seucvlelad mdgari saxlisTvis Tvalis<br />

Sevleba...<br />

mikvirs, rogor movxvdi am RvTaebriv<br />

siqaTqaTeSi. gugunebs gamaTbobeli.<br />

isRa <strong>da</strong>mrCenia, SiSiT, magram mainc<br />

Canawerebi 11<br />

gavaparo Tvali saweri magidis ujrisken<br />

_ `mival, vnaxav, im ujraSi iqneb<br />

Zvirfasi ram <strong>da</strong>mitova RmerTma~.<br />

Tu vinme gzad Semxvedri giRimis,<br />

ici, de<strong>da</strong>Seni un<strong>da</strong> axsenos.<br />

es Rimili <strong>da</strong>gitova saxsovrad <strong>da</strong><br />

patara, Tavis dReSi pensiis molodin-<br />

Si carieli safule...<br />

soso paiWaZis gaxseneba<br />

soso paiWaZes salmiTac ki ar vicnobdi.<br />

amis miuxe<strong>da</strong>vad, yovelTvis sagulisxmo<br />

iyo CemTvis, roca rusTavelis<br />

prospeqtze (is Jurnal `mnaTobSi~<br />

muSaob<strong>da</strong>, me gamomcemloba _ `meran-<br />

Si~) Tvals movkravdi.<br />

erTxel wignebis maRaziaSi Semxv<strong>da</strong>.<br />

pikasos reproduqcias (`de<strong>da</strong>Sviloba~)<br />

yidulob<strong>da</strong>. kargi reproduqcia<br />

iyo <strong>da</strong> mec viyide. jer is gavi<strong>da</strong> maRazii<strong>da</strong>n,<br />

mere _ me.<br />

es reproduqcia soso paiWaZis saxsovaria.<br />

vin icis, roca aRar iqnebi, vis gaaxsendebi<br />

_ visac salmiTac ar icnobdi,<br />

Tu visac salmiTac icnobdi <strong>da</strong> ara marto...<br />

sul mikvirs, ratom ar garbian qalaqi<strong>da</strong>n,<br />

ratom ar yiduloben pawia<br />

saxls, Tavze wamomdgari bazilikiTa<br />

<strong>da</strong> ezoSi koxtad aWrili askilis buCqiT...<br />

erTmaneTisa mainc ar eSiniaT<br />

kinostudiaSi gavicaniT erTmane-<br />

Ti. re<strong>da</strong>qtorebis oTaxSi STambeW<strong>da</strong>vi<br />

garegnobis ormociode wlis mamakaci<br />

Semovi<strong>da</strong>. didjibeebiani, msxviladnaqsovi<br />

Savi jempre ecva, Sua oTaxSi<br />

idga <strong>da</strong>, aRar maxsovs vis, <strong>da</strong>maxasiaTebeli<br />

xmis tembriT elaparakebo<strong>da</strong>.<br />

Cemsa <strong>da</strong> Tea gabuniasken zurgiT<br />

idga.<br />

_ vin aris _ wavCurCule.<br />

vaJa gigaSvili aRmoCn<strong>da</strong>.<br />

Zalian gamixar<strong>da</strong>, rom mwerali,<br />

romlis Semoqmedebac CemTvis Zalian<br />

Zvirfasi iyo, marTalia zurgiT, magram<br />

Cems win idga.<br />

Team moulodnelad xmamaRla gamoacxa<strong>da</strong>:<br />

vaJa, ai, gaicani Seni mkiTxveli!<br />

vaJas arc Semouxe<strong>da</strong>vs CemTvis, ise<br />

gavi<strong>da</strong> oTaxi<strong>da</strong>n...<br />

mox<strong>da</strong> ise, rom sxva<strong>da</strong>sxva dros er-<br />

Tad vmuSaobdiT, jer rezo TabukaSvilis<br />

mweralTa SemoqmedebiT gaer-<br />

TianebaSi, mere gazeT `mamulSi~.<br />

arc erTs ar gagvxsenebia is dRe,<br />

kinostudiaSi pirvelad rom SevxvdiT<br />

erTmaneTs.<br />

axla Cven ukve didi xnis megobrebi<br />

varT.<br />

cota xnis win calke wignad gamocemuli<br />

`nadiroba ContaSSi~ gamomigzavna<br />

vrceli warweriT:<br />

`Cemo leila!<br />

...ici, ra gamaxsen<strong>da</strong>.. Cven rom<br />

pirvelad gavicaniT erTmaneTi kinostudiaSi<br />

(oc<strong>da</strong>rva wlis win l.b.) <strong>da</strong> Sen<br />

rom Tqvi: am `ContaSSis~ avtori sul<br />

sxvanairad myav<strong>da</strong> warmodgenilio...~<br />

(meore abzaci pira<strong>da</strong>d me mexeba <strong>da</strong> samwuxarod<br />

mxolod sevdian Rimilsa<br />

mgvris)...<br />

kidev erTxel wavikiTxe es gansacvifrebeli<br />

moTxroba. momeCvena, rom<br />

mkiTxvels ki ar uyveba am gasaocar ambebs<br />

(mkiTxvelisTvis namcecsac ar imetebs),<br />

aramed _ mxolod Sen. amitom<br />

ar cdilobs gagaocos, Tavi mogawonos.<br />

mere ra, rom zurgiT dgas...<br />

nayaviCoze axla nislia...<br />

baadur balarjiSvili<br />

baadur balarjiSvilma Tavisi<br />

naxati maCuqa.<br />

vaJas ise moewona naxati, `aRSfoT<strong>da</strong>~<br />

_ ro menaxa, CemTvis <strong>da</strong>vitovebdio...<br />

ra kargia, rom ver naxa! axlac Cems<br />

oTaxs amSvenebs <strong>da</strong> TiTqmis yovel dRe<br />

maxsenebs Cveni Taobis uniWieres <strong>da</strong><br />

bavSviviT wmin<strong>da</strong> gulis poets _ baadur<br />

balarjiSvils...<br />

Temom Wiqa gamocala <strong>da</strong> mowyvetiT<br />

<strong>da</strong>dga magi<strong>da</strong>ze: ege Seni wneva!..


12 literaturuli gazeTi<br />

interviu 15 - 28 Tebervali 2013<br />

mwerali<br />

guram odiSaria<br />

_ batono guram, Tqven <strong>da</strong>ibadeT<br />

qalaqSi, romelic erTdroulad<br />

Soreulicaa <strong>da</strong> axlobelic, romelzec<br />

dRes miTebia Seqmnili, iq Casvla<br />

ki TiToeuli qarTvelis natvrad<br />

qceula. Tqven ra gamogyvaT afxazeTi<strong>da</strong>n,<br />

riTac im nostalgias ivsebT,<br />

am dromde rom gtanjavT<br />

_ warsuliT <strong>da</strong>viwyeb. Cemi mSobliuri<br />

qalaqi soxumia, sa<strong>da</strong>c <strong>da</strong>vibade <strong>da</strong><br />

gavatare Cemi cxovrebis umniSvnelovanesi<br />

wlebi 1993 wlis 27 seqtembramde,<br />

sanam afxazeTis omi ar <strong>da</strong>mTavr<strong>da</strong>.<br />

omamde Jurnal `riwis~ mTavari re<strong>da</strong>qtori<br />

viyavi. maSin saqarTveloSi xuTi<br />

Jurnali gamodio<strong>da</strong>: `ciskari~ <strong>da</strong> `mna-<br />

Tobi~ _ TbilisSi, `ganTiadi~ _<br />

quTaisSi, `Woroxi~ _ aWaraSi <strong>da</strong> `riwa~<br />

_ afxazeTSi. am ukanasknelSi ara marto<br />

poetebi <strong>da</strong> mwerlebi, aramed mxatvrebis<br />

reproduqciebic ibeWdebo<strong>da</strong>.<br />

`riwis~ erT-erTi mTavari misia iyo<br />

is, rom qarTvelebi <strong>da</strong> afxazebi erTad<br />

warmoCeniliyvnen, is afxazuri literaturis<br />

qarTulad propagan<strong>da</strong>s emsaxurebo<strong>da</strong>.<br />

bavSvobi<strong>da</strong>n yvela im<br />

erovnebis bavSvTan erTad vizrdebodi,<br />

vinc Cems mSobliur qalaqSi iyri<strong>da</strong><br />

Tavs. saocari iyo soxumi Tavisi<br />

mravalferovnebiT, egzotikiTa <strong>da</strong><br />

TaviseburebebiT. samxedro oficris<br />

ojaxSi <strong>da</strong>vibade. mTeli Cemi bavSvoba<br />

mogzaurobaSi gavatare _ vcxovrobdi<br />

imereTSi, samegreloSi, aWarasa <strong>da</strong><br />

mere ukve TbilisSi. roca saqarTvelo<br />

sicxisgan iwvo<strong>da</strong>, Tbiliselebi zRvaze<br />

midiodnen, me ki TbilisSi vatarebdi<br />

zafxuls bicolaCemTan <strong>da</strong> biZaCemTan<br />

erTad. miuxe<strong>da</strong>vad Cemi mogzaurobebisa,<br />

soxumi gansakuTrebul qalaqad<br />

iqca. sadRac miweria kidec, rom zRvis<br />

qalaqebi Zalian hgvanan qalebs, zRva<br />

sxvanairi xibliT gavsebs. un<strong>da</strong> gamogitydeT,<br />

rom Cemi cxovrebis manZilze<br />

xSirad vyofilvar Seyvarebuli <strong>da</strong><br />

kargad vici, vinc giyvars, imisken gansakuTrebulad<br />

migiwevs guli.mas eZeb,<br />

gin<strong>da</strong>, ekontaqto, sxvebi naklebad gainmasTan<br />

Sexvedra orjer uSedegod <strong>da</strong>srul<strong>da</strong>. pirvelad <strong>da</strong>axloebiT 2 saaTs velode. is-is iyo, kari un<strong>da</strong> SemeRo,<br />

Tavad gaaRo <strong>da</strong> CemTan erTad mdgar parlamentar nukri qanTarias SeanaTa Tvalebi. _ Tqven erTad xarT _ mkiTxa.<br />

ara, me interviuze var-meTqi, vupasuxe <strong>da</strong> gareT <strong>da</strong>vrCi. Teatris kanonproeqti, romlis ganxilvac un<strong>da</strong> <strong>da</strong>wyebuliyo,<br />

Cems interviuze mniSvnelovnad miviCnie <strong>da</strong> gverdiT gaviwie. male TanaSemwem miTxra, tyuilad nu <strong>da</strong>elodebiT,<br />

dRes aRaraferi gamova, cota xanSi operaSia gasasvlelio. meored, kulturis saministroSi misvlac ki ar <strong>da</strong>mWir<strong>da</strong>,<br />

ise macnobes _ premier-ministrma gamoiZaxa <strong>da</strong> dRes TbilisSi ar iqnebao. naTqvamia, mesame <strong>da</strong> samarTalio <strong>da</strong> mec<br />

mesame jerze gamimarTla. lodinis gareSe aqac araferi gamovi<strong>da</strong>. derefanSi misi pirveli moadgile `kviris palitras~<br />

intervius aZlev<strong>da</strong>, masTan Sesasvlelad ki nikoloz raWvelis mier <strong>da</strong>Txovnili TanamSromlebi emzadebodnen.<br />

mivxvdi, verc aq aRmovCndebodi pirveli <strong>da</strong> adgili gawbilebul a<strong>da</strong>mianebs <strong>da</strong>vuTme. 17 saaTis nacvlad mis kabinetSi<br />

18 saaTze movxvdi. saqarTvelos kulturisa <strong>da</strong> ZeglTa <strong>da</strong>cvis ministri guram odiSaria Tavis kabinetSi idga <strong>da</strong><br />

mobiluri telefoniT afxazeTTan, kerZod ki, Tavis megobar ganaTlebis ministrTan <strong>da</strong>kavSirebas cdilob<strong>da</strong>. cota<br />

xanSi <strong>da</strong>vurekavo, Cailaparaka <strong>da</strong> interviusTvis moemza<strong>da</strong>. saTqmeli <strong>da</strong> sakiTxavi ministrisTvis bevri mqon<strong>da</strong> _ ra<br />

bedi elis qarTul literaturas, mwerlebs, poetebs, mTargmnelebs, dramaturgebs. ra programiT warvsdgebiT frankfurtisa<br />

<strong>da</strong> laifcigis wignis festivalebze <strong>da</strong> yvelaze mTavari _ ra bedi elis `literaturul gazeTs~, romelic 4<br />

wlis win swored saqarTvelos kulturisa <strong>da</strong> ZeglTa <strong>da</strong>cvis saministros xelSewyobiT <strong>da</strong>ars<strong>da</strong>, sa<strong>da</strong>c 400-ze meti<br />

avtori <strong>da</strong>ibeW<strong>da</strong>, sa<strong>da</strong>c arasdros gamoqveynebula ukve nacnobi teqstebi, sa<strong>da</strong>c debiutantebs gza exsnebo<strong>da</strong>T <strong>da</strong>,<br />

romelic `erTi moTxrobis konkursiT~ anebivreb<strong>da</strong> 18-<strong>da</strong>n 30 wlamde axalgazrdebs. im dRes gavige, rom baton gurams<br />

literatorTa sabWo Camouyalibebia. saxel-gvarebi ar uTqvams, mxolod is <strong>da</strong>sZina, Tavisi saqmis profesionalebi<br />

ariano. axla swored am sabWozea <strong>da</strong>mokidebuli `literaturuli gazeTis~ xvalindeli dRe. laSa baqraZe, nino Jvania,<br />

diana anfimiadi, Tina mamulaSvili, zviad kvaracxelia, mayvala gonaSvili, Salva bakuraZe, SoTa gagarini, zurab<br />

qarumiZe, kote jandieri <strong>da</strong> giorgi lobJaniZe _ maT umravlesobas Cveni gazeTis mkiTxvelebi kargad icnoben. imedia,<br />

civi gonebiT gansjian <strong>da</strong> obieqtur ga<strong>da</strong>wyvetilebas miiReben. Cven isRa <strong>da</strong>gvrCenia, ganaCens <strong>da</strong>velodoT. manam-<br />

`<br />

de ki ministris ukeT gacnobis saSualebas Cveni interviuTi mogcemT.<br />

teresebs. ai, aseTad <strong>da</strong>rCa soxumi<br />

dResac _ Seyvarebuli qali, romelsac<br />

sul veZeb.<br />

_ miatoveT Tu migatovaT<br />

_ bedma ubedurma <strong>da</strong> omma<br />

gagvyara... <strong>da</strong>, ai, sul soxums veZeb. omamde<br />

vambobdi, ar un<strong>da</strong> mivatovoT afxazeTTan<br />

dialogi, Torem tyvia gavardeba<br />

<strong>da</strong> jari ar un<strong>da</strong> SemoviyvanoTmeTqi.<br />

rogorc Cans, es <strong>da</strong>amaxsovr<strong>da</strong>T<br />

<strong>da</strong> pirveli molaparakebebis dros, 17-<br />

18 wlis winaT, afxazebma mixmes. mas Semdeg<br />

<strong>da</strong>vdivar Cems afxaz kolegebTan.<br />

bevri gavicani. bolos soxumSi ori<br />

wlis win viyavi. Cems Seyvarebul<br />

qalaqTan paemnebi ganvaaxle. cota sxvanairia<br />

_ Tan nacnobia, Tan ki dro<br />

<strong>da</strong> asaki <strong>da</strong>tyobia.<br />

_ isev nivTebs rom <strong>da</strong>vubrundeT,<br />

ra gamogyvaT soxumi<strong>da</strong>n yvelaze mSobliuri<br />

_ didi <strong>da</strong> kargi biblioTeka mqon<strong>da</strong>.<br />

yvela wigns sakuTar saxelsa <strong>da</strong><br />

gvars vawerdi. ar vici, Cemi saxlis axlandeli<br />

patroni Tu sxva am Cems<br />

wignebs Turme bukinistur maRaziebSi<br />

abareb<strong>da</strong>. dRes ki Cemi megobrebi bukinistur<br />

maRaziebSi am wignebs <strong>da</strong>eZeben,<br />

muza<br />

soxumma<br />

<strong>da</strong>itova<br />

~<br />

yiduloben <strong>da</strong> migzavnian an, roca<br />

inkognitod Camodian, CamoaqvT. ase<br />

rom, soxumis biblioTeka isev mibrundeba.<br />

_ yvela Tqveni wignisa Tu teqstis<br />

siuJeti afxazeTTanaa <strong>da</strong>kavSirebuli.<br />

es ambebi im sinamdvilis nawilia,<br />

kargad Tu avad rom CaibeW<strong>da</strong> Tqvens<br />

cnobierebaSi. rogor fiqrobT,<br />

<strong>da</strong>werdiT amdens Tqvens mSobliur<br />

kuTxeze, afxazeTi rom ar <strong>da</strong>gvekarga<br />

_ albaT, leqsebs <strong>da</strong>vjerdebodi.<br />

SeiZleba, prozaSic ga<strong>da</strong>vsuliyavi, magram<br />

amdens, albaT, ar <strong>da</strong>vwerdi. roca<br />

kargav raRacas, sxva tkiviliTa <strong>da</strong> sxva<br />

siyvaruliT ivsebi. soxums gansakuTrebuli<br />

magnetizmi aqvs <strong>da</strong> rac ufro<br />

Sorsaa, miT ufro axlo xdeba. rasac<br />

kargav, imas odesme aucileblad poulob.<br />

ase yofila.<br />

_ erTgan, Tqvens dRiurebSi, werT<br />

_ ramdeni xania, kargi wigni ar wamikiTxavso.<br />

mas Semdeg 6 weli gavi<strong>da</strong>.<br />

ipoveT Tqveni wigni<br />

_ Cemi mwerlebi myavs. amas winaT,<br />

gaministrebamde, kundera ga<strong>da</strong>vikiTxe<br />

<strong>da</strong> kidev erTxel <strong>da</strong>vrwmundi, rom wignis<br />

meored wakiTxva misi xelaxali aRmoCenaa.<br />

`vefxistyaosansac~ rom ga<strong>da</strong>vxe<strong>da</strong>v<br />

xolme weliwadSi erTxel, ukve<br />

sxva TvaliT vkiTxulob, sxva Zalas ma-<br />

Zlevs. 3 Tvea, rac ministri var <strong>da</strong>, samwuxarod,<br />

wignisTvis veRar vicli.<br />

xSirad viniSnav xolme <strong>da</strong> mere Cems gaxazuls<br />

rom ga<strong>da</strong>vxe<strong>da</strong>v, gonebaSi mTeli<br />

nawarmoebi aRmisdgeba xolme. famuqis<br />

yvela romani wavikiTxe. Zalian<br />

momewona. kidev erTxel ga<strong>da</strong>vxede<br />

markess <strong>da</strong> <strong>da</strong>vrwmundi, rom is maradiulia.<br />

klasika aris is, rac yovelTvis<br />

aqtualuri <strong>da</strong> Tanamedrovea. rac Seexeba<br />

qarTvel mwerlebs, maT nawarmoebebs<br />

gazeTebisa <strong>da</strong> Jurnalebis saSualebiT<br />

vecnobi. gansakuTrebiT ucnobi<br />

axalgazrdebis kiTxva mizi<strong>da</strong>vs,<br />

radgan maT sxva xedva aqvT, romelic<br />

Cems soxumiseul xedvas magonebs.pikaso<br />

arasodes <strong>da</strong>berebula, 80 wlisac ki axalgazr<strong>da</strong><br />

iyo. axalgazrdobas aqvs<br />

Tavisi Ziebisa <strong>da</strong> povnis periodi. vcdilob,<br />

es SemarTeba didxans SevinarCuno.<br />

Cemi saukeTeso wigni jer ar <strong>da</strong>miweria.<br />

Cems garSemo eqstremaluri situaciaa.<br />

vxe<strong>da</strong>v, rogor uWirT a<strong>da</strong>mianebs, Cven<br />

xom rogorc rentgenSi, ise vCanvarT.<br />

_ `gavufrTxildebi dros, rogorc<br />

u<strong>da</strong>bnos mgzavri – wyals~ _ esec<br />

Tqveni sityvebia. dRevandel <strong>da</strong>tvirTul<br />

cxovrebaSi drois ra<br />

monakveTi SemoinaxeT mwerlobaSi<br />

`saZromialod~<br />

_ es iqneba is saukeTeso wlebi,<br />

romelic mgonia, rom win melodeba. is<br />

eqstremaluri situacia, romelSic<br />

muSaoba miwevs, raRaciT waagavs omis<br />

peripetiebs. amitomac Cems wlebsa <strong>da</strong><br />

dResaswaulebs <strong>da</strong>velodebi. rogorc<br />

yvela, mec vcdilob, wlis bolos bevr<br />

RirsSesaniSnav dRes movuyaro Tavi. Tu<br />

gamomiva, amas ra ajobebs.<br />

_ Tqveni debiuti 1969 wels Sedga.<br />

9 poeturi <strong>da</strong> 10 prozauli krebulis<br />

avtori brZandebiT, werT piesebsa <strong>da</strong><br />

scenarebs, Tumca TiTqmis 10 welia,<br />

sakuTari poeturi samyaros kari ga<strong>da</strong>razeT.<br />

ara<strong>da</strong>, 3 wlis win `literaturuli<br />

gazeTisadmi~ micemul<br />

Tqvens intervius erqva _ `wels leqsis<br />

<strong>da</strong>wera momin<strong>da</strong>~... `soxumSi ar iwerebo<strong>da</strong><br />

leqsebi. soxumSi kvdebodnen...~<br />

(`prezidentis kata~). Tqveni<br />

muza dioskuriam xom ar <strong>da</strong>itova<br />

_ omamde mxolod leqsebs vwerdi,<br />

zogierTisTvis dResac poeti var.<br />

axla mxolod leqsis nafleTebi SemomrCa.<br />

saWiro egzotika gaqra. rogorc<br />

Cans, Cemi muza marTlac soxumma <strong>da</strong>itova.<br />

is maZlev<strong>da</strong> poetisTvis saWiro<br />

aRmafrenas. omma <strong>da</strong>amZima ara marto<br />

Cemi, aramed mTeli qveynis cxovreba.<br />

harmonia <strong>da</strong>vkarge. zRvis warTmeuli<br />

muzis <strong>da</strong>brunebis ime<strong>da</strong>d var. Zalian<br />

min<strong>da</strong>, axlo momavalSi Cemi leqsebis<br />

sruli krebuli gamovce.<br />

_ yvela mwerali aRniSnavs, rom<br />

weris procesi rTuli, <strong>da</strong>mRleli <strong>da</strong><br />

Sromatevadia. erTdroulad bevri<br />

ganc<strong>da</strong> _ sixaruli, sev<strong>da</strong> _ erTi a<strong>da</strong>mianis<br />

sxeulSi ibudebs <strong>da</strong> Semdeg<br />

furcelze ga<strong>da</strong>dis. romelma<br />

moTxrobam, leqsma Tu piesam `<strong>da</strong>gRalaT~<br />

yvelaze metad<br />

_ oTar WilaZe aRniSnavs erTgan _<br />

mravali iyos aseTi <strong>da</strong>Rla. marTalia,<br />

es sityvebi qalze Tqva, magram CemTvis<br />

mwerlur <strong>da</strong>Rlasac miesa<strong>da</strong>geba. bevri<br />

niWieri kaci vici, romans rom ver <strong>da</strong>wers,<br />

radgan sxva gamZleobaa saWiro.<br />

aris sprinteri, romelic 100 metrs<br />

garbis <strong>da</strong> iqvea staieri, vinc 10 kilometrs<br />

anviTarebs. swored staieris<br />

moTminebiTa <strong>da</strong> misi ritmiT un<strong>da</strong> cxovrobde.<br />

yvelaze sqeltaniani `Savi<br />

zRvis okeane~ gamomivi<strong>da</strong>, magram saer-<br />

Tod ar <strong>da</strong>vRlilvar, piriqiT _ didi<br />

siamovneba miviRe. <strong>da</strong>wvrilebiT aRvwere<br />

yvelaferi, rac gagram <strong>da</strong> soxumma<br />

<strong>da</strong>mitova gansakuTrebiT im periodSi,<br />

rodesac Seyvarebuli viyavi. es wigni<br />

mTlianad siyvarulzea <strong>da</strong> man fsiqoTerapevtis<br />

roli Seasrula. weris procesma<br />

omis Semdgomi depresiisgan mixsna.<br />

Tumca maqvs poema _ `wvimis gamoxmoba~<br />

_ romelic sul male, <strong>da</strong>axloebiT<br />

TvenaxevarSi gamova <strong>da</strong> Tava<strong>da</strong>c<br />

ityviT, am kacs es ram <strong>da</strong>awerinao. ai,<br />

am oTxTavianma poemam ki `<strong>da</strong>mRala~.<br />

_ yvela Tqveni krebuli mxatvrulad<br />

Tqvenive gaformebulia. sityvis<br />

ostatobasTan erTad Sezavebuli<br />

xatvis niWi, albaT, ufro metis gadmocemis<br />

SesaZleblobebs gaZlevT...<br />

_ CemSi <strong>da</strong>ukmayofilebeli mxatvari<br />

cxovrobs. pirvelad, me-5 klasSi<br />

viyavi, Cemi naxati rom <strong>da</strong>ibeW<strong>da</strong>. pirveli<br />

leqsi ki mkiTxvels me-9 klasSi<br />

SevTavaze. mxatvrobas ver gavyevi. sul<br />

vimedovneb, rom erT dResac aviReb<br />

funjs, <strong>da</strong> ara marto funjs, xels<br />

movkideb zeTis saRebavebs, <strong>da</strong> ara marto<br />

zeTis saRebavebs, <strong>da</strong> <strong>da</strong>uRalavad<br />

<strong>da</strong>vxatav akvareliT, fanqriT...<br />

Canafiqris ganxorcielebas swrafad<br />

vaxerxeb. erTi-ori sxvas gavaformebine,<br />

magram Cemi karnaxiT. de<strong>da</strong>Cemi maswavlebelia<br />

<strong>da</strong> 5 wlisam viswavle werakiTxva.<br />

pirvel klasSi egziuperis `patara<br />

ufliswuli~ wavikiTxe. iseTi STabeWdileba<br />

miviRe, rom ga<strong>da</strong>vwyvite,


15 - 28 Tebervali 2013<br />

didi mwerlis msgavsad, mec <strong>da</strong>mewera<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>mexata. egziuperis sidiade<br />

swored isaa, rom gafiqrebinebs,<br />

TiTqos yvelafer amas Tava<strong>da</strong>c martivad<br />

Seqmni. mokled, am gzas gavyevi.<br />

notebi rom meswavla <strong>da</strong> smena mqono<strong>da</strong>,<br />

arc musikosobasa <strong>da</strong> musikalur<br />

gaformebaze vityodi uars.<br />

_ wlebis ganmavlobaSi Tqven<br />

monawileobdiT TiTqmis yvela mniSvnelovan<br />

Sexvedraze, romlis mizanic<br />

konfliqtebis mSvidobianad mogvareba<br />

iyo. gqon<strong>da</strong>T rogorc formaluri,<br />

ise araformaluri Sexvedrebi.<br />

dRemde inarCunebT urTierTobas<br />

Tqvens afxaz kolegebTan <strong>da</strong> gyavT megobrebi,<br />

romlebic `gaRma napirze~<br />

<strong>da</strong>rCnen. dRes rogor SeiZleba, warimarTos<br />

afxazebisa <strong>da</strong> qarTvelebis<br />

kulturuli Tanacxovreba<br />

_ am saqmeSi erT-erTi mokavSire <strong>da</strong><br />

Suamavali kultura, xelovneba <strong>da</strong><br />

literaturaa. afxazeTis ganaTlebis<br />

ministri Cemi megobari, isic mweralia.<br />

dros xSirad vatarebdiT erTad.<br />

qarTul-afxazuri proeqti<strong>da</strong>n aRmocen<strong>da</strong><br />

erToblivi wigni. mogvianebiT<br />

movipatiJeT osi, azerbaijaneli <strong>da</strong><br />

somexi mwerlebi. samxreT kavkasia 5<br />

literaturis samSoblos aerTiaanebs<br />

_ qarTulis, azerbaijanulis, somxuris,<br />

afxazurisa <strong>da</strong> osuris. ar gvaqvs<br />

ufleba, miuxe<strong>da</strong>vad Cveni sami konfliqtisa<br />

_ yarabaRi, afxazeTi <strong>da</strong><br />

cxinvalis regioni _ zurgSeqceviT<br />

viyoT erTmaneTTan. Cven, mwerlebma<br />

un<strong>da</strong> gavagebinoT Cven-Cvens mkiTxvelebs,<br />

ra situaciaa dRes, rogor<br />

varT <strong>da</strong> ra gziT un<strong>da</strong> gavamxnevoT erTmaneTi.<br />

kargi mwerali arasodes ekuTvnis<br />

sakuTar Tavs. is yvelasia. kavkasieli<br />

mwerali mTel kavkasias un<strong>da</strong><br />

ekuTvnodes. soxumSi erT-erTi vizitisas<br />

Cemi Zveli afxazi megobari Semomxv<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> axlac maxsovs, rogor miTxra<br />

_ guram, ar <strong>da</strong>gaviwydes, rom Sen ara<br />

marto qarTveli, aramed soxumeli mweralic<br />

xaro, es CemTvis erT-erTi<br />

saucxoo <strong>da</strong> gamorCeuli komplimenti<br />

aRmoCn<strong>da</strong>, romelic dRemde maxsovs.<br />

_ `zRva, romelic Soria~ _ Tqvens<br />

am piesas sasceno sicocxle reJisorma<br />

Temur CxeiZem SesZina. albaT, sul<br />

sxva grZnobaa, roca Sens mier <strong>da</strong>weril<br />

frazebs msaxiobebi sceni<strong>da</strong>n warmosTqvamen.<br />

am procesiT miRebul<br />

STabeWdilebebze ras gvetyviT<br />

_ es Cems cxovrebaSi erT-erTi<br />

gamorCeuli <strong>da</strong> saintereso periodi<br />

iyo. ramdena<strong>da</strong>c vici, batoni Temur<br />

CxeiZe ufro klasikosebs aniWebs upiratesobas.<br />

Zalian gamimarTla, Cemi<br />

piesa rom airCia.am faqtma dramaturgebSi,<br />

ar vici, rogor vTqva, TeTri<br />

Tu Savi Suri namdvilad gamoiwvia. zogierTi<br />

imasac meubnebo<strong>da</strong>, 30-mde piesa<br />

<strong>da</strong>vwere <strong>da</strong> sul vocnebobdi, maTgan<br />

erTi mainc <strong>da</strong>edga Temur CxeiZes <strong>da</strong> Sen<br />

erTi <strong>da</strong>were <strong>da</strong> raRa imas moki<strong>da</strong> xelio.<br />

marTlac bedniereba iyo did maestrosTan<br />

muSaoba, imaze <strong>da</strong>kvirveba,<br />

Tu rogor adis piesa, sityva scenaze.<br />

Temur CxeiZe marTlac erT-erTi<br />

gamorCeuli didostatia. amis Semdeg<br />

me ukve vici, rogor un<strong>da</strong> vwero piesebi.<br />

didi maestrosadmi micemuli sityva,<br />

rom axal piesas <strong>da</strong>vwerdi, am yvelaferma,<br />

gansakuTrebiT gasulma welma,<br />

mRelvare politikurma cxovrebam gamatexina.<br />

axali piesa, romelsac aucileblad<br />

<strong>da</strong>vwer, zneobaze, siwmindesa<br />

<strong>da</strong> sulier simaRleze iqneba. ar min<strong>da</strong>,<br />

`araCveulebrivi gamofenis~ gmiriviT<br />

gamomivides, magram mainc vityvi _ me<br />

aucileblad <strong>da</strong>vwer!<br />

_ `Sen ki _ kulturao, miCiCinebdi~...<br />

(`saTvaliani bombi~) _ dRes<br />

Tqven saqarTvelos kulturisa <strong>da</strong><br />

ZeglTa <strong>da</strong>cvis ministri brZandebiT.<br />

am saministrosTan manamde mwerlis<br />

rangSi giwev<strong>da</strong>T urTierToba. mwerali<br />

kacisTvis rogoria ministroba<br />

_ es, ra Tqma un<strong>da</strong>, mZime tvirTia.<br />

qarTvelebi gansakuTrebulad vamayobT<br />

Cveni kulturiTa <strong>da</strong> xelovnebiT,<br />

xSirad eWviTa <strong>da</strong> sifrTxiliT, gamadidebeli<br />

SuSiT vuyurebT, Tu ra xdeba.<br />

sxva saministroSi ise iniSnebian<br />

moadgileebi, aravis ainteresebs, aq ki<br />

TiToeulis biografias <strong>da</strong>wvrilebiT<br />

swavloben. am saqmeSi bevri niWieri a<strong>da</strong>miani<br />

mexmareba. gansakuTrebiT ki Cemi<br />

gamocdileba gamomadga _ erT dros<br />

ministrTa sabWoSi vmuSaobdi.<br />

_ `kanonTa siWarbe planetaruli<br />

krizisis niSania...~ (Canawerebi) ara<br />

mgonia, kulturis saministroSi ar<br />

moqmedebdes bevri kanoni...<br />

_ es erT-erTi yvelaze pesimisturi<br />

Canaweria, rac ki gamikeTebia. marTlac<br />

Zalian bevri kanonia, Tumca imasac<br />

<strong>da</strong>vsZen, rom kidev ufro metia asamoqmedebeli.<br />

velodebiT, rodis Semova<br />

kanoni mecenatobis Sesaxeb. es kidev<br />

erTi win ga<strong>da</strong>dgmuli nabiji iqneba.<br />

warmoidgineT, vTqvaT, mecenats gaze-<br />

Tis gamocema moun<strong>da</strong>, mas am survilis<br />

ganxorcielebis mizniT saxelmwifo<br />

ga<strong>da</strong>saxadebisgan gaaTavisuflebs. asea<br />

baltiispireTSi, sa<strong>da</strong>c ukve aprobirebulia<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>rwmunebulni varT,<br />

saqarTveloSic karg Sedegs gamoiRebs.<br />

totalizatorebi, saTamaSo saxlebi,<br />

alkoholuri kompaniebi, sigaretis<br />

mwarmoeblebi garkveul procents<br />

kulturis gansaviTareblad Cadeben.<br />

amas winaT latviis elCi gvyav<strong>da</strong> stumrad.<br />

sul male gamomigzavnis Tavisi<br />

qveynis kanonebs, romlebsac gul<strong>da</strong>smiT<br />

SeviswavliT. arsebobs SiSi, TiTqos<br />

es kanoni fulis gaTeTrebas gamoiwvevs,<br />

magram Tu usindisod moiqca a<strong>da</strong>miani,<br />

is nebismier rames cu<strong>da</strong>d gamoiyenebs.<br />

am kanons <strong>da</strong>mcavi meqanizmi<br />

un<strong>da</strong> hqondes <strong>da</strong> keTilsindisierad<br />

un<strong>da</strong> aRsruldes.<br />

_ mwerlebi Tqvengan, rogorc maTi<br />

kolegisgan, mets moelian. ras sTavazobT<br />

qarTul mwerlobas <strong>da</strong> rogor<br />

warmogidgeniaT qarTuli literaturis<br />

xvalindeli dRe<br />

_ erTi ram un<strong>da</strong> vTqvaT _ wina<br />

wlebSi kulturis saministros nawilobriv<br />

hqon<strong>da</strong> aRebuli tvirTi, literaturas<br />

<strong>da</strong>xmarebo<strong>da</strong>. Tumca, isic un<strong>da</strong><br />

aRvniSnoT, rom bevr qveyanaSi es saministro<br />

aseT <strong>da</strong>xmarebaze uars ambobs.<br />

urCevniaT, iyos <strong>da</strong>moukidebeli organizaciebi,<br />

mweralTa kavSirebi, sxva<strong>da</strong>sxva<br />

saxis mweralTa gaerTianebebi,<br />

Jurnalebisa Tu literaturuli<br />

gazeTebis re<strong>da</strong>qciebi, romlebic Tavs<br />

irCenen <strong>da</strong> Tavad Souloben fuls.<br />

_ Zalian gauWirdeba saqarTveloSi<br />

amgvar organizaciebs Tavis rCena.<br />

es, rogorc mweralma, albaT,<br />

Tqvenc kargad iciT...<br />

_ ra Tqma un<strong>da</strong>, magram aqve un<strong>da</strong><br />

aRvniSno, rom Cvens saministroSi literaturul<br />

periodikaze 20 ganacxadia<br />

Semotanili <strong>da</strong> gasagebia, rom am did<br />

tvirTs Cven veranairad ver vzi<strong>da</strong>vT.<br />

ocives ver <strong>da</strong>vexmarebiT.<br />

_ Tumca, isic gasagebia, rom rTulia,<br />

gazeTma Tavi Seinaxos. Tqvenc<br />

kargad iciT, rom saqarTveloSi wignis<br />

bazaric ki ar arsebobs. saqme<br />

saqmeze rom midges, dRes Teatrs<br />

ufro meti Sansi aqvs, komerciuli<br />

gaxdes, vidre _ literaturul gazeTs.<br />

Tu Teatralebi iTxoven saministros<br />

gverdSi dgomas, bunebrivia,<br />

literatorebic ar un<strong>da</strong> <strong>da</strong>rCnen<br />

uimedod haerSi gamokidebulni... periodika<br />

SesaniSnavi saSualebaa saxelmwifosTvis,<br />

ulukmapurod ar <strong>da</strong>tovos<br />

mwerali. moTxrobis, leqsisa<br />

Tu Targmanis sanacvlod gaRebuli<br />

Tanxa mwerlebisTvis ga<strong>da</strong>xdili<br />

xarkia, erTgvari <strong>da</strong>xmarebaa. Tqven<br />

xom kargad mogexsenebaT, literaturuli<br />

gamocema Tavis Tavs rom ver<br />

Seinaxavs<br />

_ ki, asea, magram 20 Jurnal-gazeTs<br />

namdvilad ver <strong>da</strong>vafinansebT. ministrTan<br />

arsebuli literatorTa sabWo<br />

Camoyalib<strong>da</strong>, romlis rCevebsac <strong>da</strong>velodebi.<br />

es sabWo Zalian karg <strong>da</strong> Tavis<br />

saqmis mcodne literatorebs aer-<br />

Tianebs. maT rekomen<strong>da</strong>ciebs aucileblad<br />

gaviTvaliswineb. rac Seexeba Teatrebs,<br />

kulturis saministro egreT<br />

wodebul ssipebs (sajaro samarTlis<br />

iuridiul pirebs) tradiciulad exmareba.<br />

Tumca aris iseTi Teatrebic,<br />

romlebic Cvenze ar arian <strong>da</strong>mokidebulni.<br />

_ mokled, tradicias ver ar-<br />

RvevT...<br />

literaturuli gazeTi<br />

_ Cven gamovyaviT prioritetebi.<br />

regionebs Zalian uWirs, kulturuli<br />

cxovreba TiTqmis Camkv<strong>da</strong>ria. rac Seexeba<br />

literaturas _ radgan qarTvel<br />

mwerlebsa <strong>da</strong> poetebs sazRvargareT<br />

Zalian cu<strong>da</strong>d icnoben, prioritetad<br />

ganvsazRvreT meti Tanxa<br />

saukeTeso Tanamedrove <strong>da</strong> klasikuri<br />

literaturis Targmans <strong>da</strong>vaxarjoT<br />

<strong>da</strong> rac SeiZleba met enaze gavagebinoT<br />

msoflios, vin varT. amas gar<strong>da</strong>, frankfurtisa<br />

<strong>da</strong> laifcigis wignis bazrobisTvis<br />

vemzadebiT.<br />

_ `literaturuli gazeTis~ wina<br />

nomerSi mkiTxveli gaecno im<br />

proeqtebs, romlis ganxorcielebasac<br />

Tqveni saministros mier<br />

inicirebuli qarTuli wignisa <strong>da</strong><br />

literaturis xelSewyobis programa<br />

iTvaliswinebs, Tumca es is programaa,<br />

romelmac pirveli nabijebi Tqvenamde<br />

ga<strong>da</strong>dga. ra siaxleebs gegmavT,<br />

Tu saqarTvelo maspinZeli qveynis<br />

rangSi mogvevlina<br />

_ jer ar aris ga<strong>da</strong>wyvetili. Tu<br />

2015 wels ara, 2016-Si meti Sansia, msoflio<br />

mniSvnelobis wignis bazrobaze<br />

maspinZeli qveynis rangSi aRmovCndeT.<br />

arCevani germanelebzea. maspinZeli<br />

qveyana niSnavs imas, rom mTeli wlis<br />

ganmavlobaSi germaniis teritoriaze<br />

mxolod saqarTveloze ilaparakeben.<br />

warvadgenT ara marto Cvens wignebs,<br />

aramed mTel qarTul kulturas _ vin<br />

varT <strong>da</strong> sai<strong>da</strong>n movdivarT. warmovaCenT<br />

cekvas, musikas, simReras, Cvens samzareulosa<br />

<strong>da</strong> Rvinosac, raTa rac Sei-<br />

Zleba meti popularizacia movaxdinoT,<br />

rac frankfurtis wignis bazrobiT<br />

<strong>da</strong>gvirgvindeba. erTi kargi literaturuli<br />

festivali saqar-<br />

TveloSic ar gvawyen<strong>da</strong> <strong>da</strong> vocnebob<br />

kidec amaze. Tu mecenatobis kanons<br />

miviRebT, es ocnebac axdeba. Cven _<br />

mTeli kavkasia _ konfliqtebis regionad<br />

ufro varT am bolo dros Seracxuli,<br />

vidre _ kulturuliT.<br />

_ siaxleebi zogs moswons, zogs<br />

_ ara. es bunebrivicaa. yvelaze meti<br />

kiTxva swored Tqvens mier <strong>da</strong>qvemdebarebul<br />

uwyebasTan gaCn<strong>da</strong>, albaT,<br />

imitom, rom kultura is sferoa,<br />

romelic yvela qarTvelisTvis er-<br />

Tianad Zvirfasi <strong>da</strong> saTuTia. ras etyodiT<br />

qarTuli sityvis ostatebs _<br />

mwerlebs, poetebs, dramaturgebs,<br />

mTargmnelebs...<br />

_ vpirdebiT erT rames _ SevecdebiT,<br />

bevri kargi wigni vTargmnoT<br />

<strong>da</strong> msoflios vaCvenoT. bevrs vmogzaurob<br />

<strong>da</strong> <strong>da</strong>sanania, rom ar ician vaJafSavela,<br />

ar ician Cveni iseTi klasika,<br />

romelic, <strong>da</strong>rwmunebuli var, moTxovnadia.<br />

ramdenime wlis winaT alen<br />

delonma erT-erT interviuSi aRniSna,<br />

rom meuRlesTan ganSorebis didi<br />

depresia qarTveli poetis, vaJa-fSavelas<br />

poemebiT <strong>da</strong>sZlia. Tu alen delons,<br />

erT-erT ganaTlebul <strong>da</strong> cnobil<br />

kacs, vaJa-fSavela ase <strong>da</strong>exmara, <strong>da</strong>rwmunebuli<br />

var, kidev Zalian bevrs gaaocebs<br />

es didi qarTveli poeti. mwerlebs<br />

vpirdebi erT rames _ ar iqnebian Ser-<br />

CeviTi mwerlebi. samarTlianobis principiT<br />

avarCevT, visi nawarmoebi iTargmneba.<br />

Sesaswavlia ucxoeTis bazaric,<br />

interviu 13<br />

radgan is, rac CvenSi popularulia,<br />

SeiZleba sul ar ainteresebdes sazRvargareTel<br />

mkiTxvels. am saqmes literatorTa<br />

sabWo gauZRveba.<br />

_ Targmanis gar<strong>da</strong> visi moTxrobebica<br />

<strong>da</strong> nawarmoebebic ar moxvdeba<br />

am siaSi, maTTvis ra aqtivobebia<br />

<strong>da</strong>gegmili, maT riTi amoudgebiT<br />

mxarSi raime konkursebs xom ar gegmavT<br />

_ konkursebze jer ar gvifiqria.<br />

wina wlebSi saqarTvelos kulturis<br />

saministros mxar<strong>da</strong>WeriT ramdenime<br />

mwerlis wigni gamoica. am wignebs Semdeg<br />

mkiTxvelebs vCuqnidiT. gamomcemlebma<br />

protesti gamoTqves. am mwerlebis<br />

wignebs Cvenc gamovcemT <strong>da</strong> ki ar<br />

<strong>da</strong>varigebT, gavyidiT, Tqven ki Cvens<br />

komerciul saqmianobaSi xels gviSli-<br />

To. esec <strong>da</strong>safiqrebelia. kulturis<br />

saministros mwerlebisadmi aranairi<br />

valdebuleba ara aqvs. tradiciulad<br />

ase iyo _ arsebob<strong>da</strong> saxelmwifo gamomcemlobebi,<br />

isini stambavdnen<br />

wignebs, axla ki es yvelaferi kerZoa.<br />

Tu maT ainteresebT esa Tu is mwerali<br />

<strong>da</strong> Tu is gayidvadia, gamoscems, Tu ara<strong>da</strong><br />

_ ara. ras vizamT, sastiki<br />

konkurenciaa. sul vkiTxulob, ra<br />

mdgomareobaa am mxriv ucxoeTSi. mwerlebs<br />

grantebsa Tu stipendiebs sxva<strong>da</strong>sxva<br />

<strong>da</strong>wesebuleba, universiteti<br />

gamouyofs. gamomcemlebi mweralTan<br />

<strong>da</strong>debuli xelSekrlebis safuZvelze<br />

uxdian yovelTviur honorars im wignis<br />

gamosvlamde, romelic Tavad<br />

<strong>da</strong>ukveTes.<br />

_ iyo miTqma-moTqma, rom saqar-<br />

Tvelos kulturisa <strong>da</strong> ZeglTa <strong>da</strong>cvis<br />

saministros mier <strong>da</strong>arsebul `literaturul<br />

gazeTs~ 2013 wli<strong>da</strong>n aRar<br />

<strong>da</strong>afinansebdnen. samTviani xelSekruleba<br />

gaform<strong>da</strong>. Tumca, momavali<br />

kvlav bundovania. gvin<strong>da</strong> uSualod<br />

Tqven, ministrs, gkiTxoT _ aris sa-<br />

SiSroeba, rom `literaturuli gaze-<br />

Ti~, sa<strong>da</strong>c 400-ze meti avtori <strong>da</strong>ibeW<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> romlis TaosnobiTac yovelwliurad<br />

axal-axali konkursebi imarTeba,<br />

<strong>da</strong>ixureba ras etyvis ministri<br />

guram odiSaria `literaturuli<br />

gazeTis~ mkiTxvel guram odiSarias<br />

_ ara, wesiT ar un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ixuros.<br />

un<strong>da</strong> aRvniSno, rom rogorc mwerals<br />

yvelaze metad momwons `literaturuli<br />

gazeTi~ Tavisi siaxleebiT, debiutantebiT,<br />

manamde gamouqveynebeli<br />

masalebiT, magram rogorc ministrs,<br />

gamiWirdeba erTmniSvnelovnad gipasuxoT,<br />

gaagrZelebs kulturis saminitros<br />

mier <strong>da</strong>arsebuli gazeTi sicocxles,<br />

Tu _ ara. me vfiqrob, rom safrTxe<br />

ar un<strong>da</strong> Seiqmnas, <strong>da</strong>narCens literatorTa<br />

sabWo gvetyvis.<br />

_ <strong>da</strong> bolos, iciT, rogori amindia<br />

mosalodneli xval soxumSi<br />

_ CemTvis soxumSi xan wvims, xan kargi<br />

dRea, imis<strong>da</strong> mixedviT, Tu rogori<br />

ganwyoba maqvs. optimisti var <strong>da</strong> mjera,<br />

rom momavali politikuri Tu kulturuli<br />

urTierTobis gasamyareblad<br />

soxumi mziani dReebiT gvimaspinZlebs.<br />

esaubra Tea yifSiZe


14 literaturuli gazeTi<br />

interviu 15 - 28 Tebervali 2013<br />

baTu <strong>da</strong>nelia<br />

poeti<br />

ibeWdeba 1974 wli<strong>da</strong>n. avtoria poeturi krebulebisa `qalaqi frTebqveS~ ,<br />

`wynari quCa~, `tixari~, `martoobis zamTari~, `mTvaris dResaswauli~, `SeSlili<br />

varskvlavebi~, `merve bgera~, `Mirabilis vita~. iosif brodskis leqsTa Targmanebi:<br />

`mogesalmebiT arsai<strong>da</strong>n~, `brolis kunZuli~, aseve boris pasternakis<br />

`eqim Jivagos leqsebi~. miRebuli aqvs `sabas~, `galaktionisa~ <strong>da</strong> `vaJas~ literaturuli<br />

premiebi.<br />

_ poeti Tavis saTqmels, Sinagan<br />

mdgomareobas, yvelaze kargad Tavissave<br />

leqsebSi gamoxatavs. erTgan<br />

werT:<br />

`sul gza gamyav<strong>da</strong> <strong>da</strong> movdiodi,<br />

oRond sai<strong>da</strong>n – sakvirveli<br />

swored esaa –<br />

Cemi bavSvoba ar yofila<br />

iseTi kargi,<br />

rom movdiode me bavSvobi<strong>da</strong>n...<br />

me movdivar martoobi<strong>da</strong>n –<br />

martooba iyo Cemi<br />

miwa yvelaze mosavliani...~<br />

TiTqos yvelaferi naTqvamia, magram<br />

mainc gkiTxavT _ sai<strong>da</strong>n modixarT<br />

<strong>da</strong> saiT midixarT, saiT midis gza,<br />

romelic, am leqsis ar iyos, Tqvenive<br />

Tavi<strong>da</strong>n gaiyvaneT<br />

_ bavSvobiT iwyeba a<strong>da</strong>mianis cxovreba<br />

<strong>da</strong>, bunebrivia, Cven, rogorc<br />

erTma didma frangma Tqva, yvelani<br />

bavSvobi<strong>da</strong>n movdivarT. martoobi<strong>da</strong>n<br />

movdivar-meTqi, rom vambob, martoobas<br />

misi pir<strong>da</strong>piri an ga<strong>da</strong>taniTi<br />

mniSvnelobiT ar vgulisxmob. arsebobs<br />

sxva mniSvnelobac, rasac Sinaganad yvelani<br />

vgrZnobT, magram ar viciT, ra<br />

hqvia, Torem bavSvi marto rogor iqneba,<br />

Tuki bebia mainc hyavs _ miT umetes,<br />

iseTi, me rom myav<strong>da</strong>. vinc, ramdenjerac<br />

Semomxe<strong>da</strong>v<strong>da</strong>, imdenjer metyo<strong>da</strong> _<br />

`si qogalu Cqim dudq, nana!~ (`Sen Semogevlos<br />

Cemi Tavi, nana!~) <strong>da</strong> vinc, bavSvi<br />

u<strong>da</strong>-Zmod ar <strong>da</strong>meCagroso <strong>da</strong>, moxucebulobis<br />

miuxe<strong>da</strong>vad, CemTan TamaSsac<br />

axerxeb<strong>da</strong>. aseT bebiasTan Tavs marto<br />

rogor vigrZnobdi! im sxva mniSvnelobis<br />

martoobam ki maSin <strong>da</strong>iwyo CemTan<br />

stumroba, roca 5-6 wlis gavxdi <strong>da</strong> gavige,<br />

rom arsebobs sikvdili, rac a<strong>da</strong>mianebs<br />

klavs <strong>da</strong> amaze Zalauneburad<br />

mefiqrebo<strong>da</strong> xolme. RamiT, roca de<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> bebo <strong>da</strong>saZineblad <strong>da</strong>mawvendnen,<br />

martooba maSinve Camodio<strong>da</strong> Weri<strong>da</strong>n<br />

<strong>da</strong> Cems arsebobas ise euflebo<strong>da</strong>,<br />

TiTqos gaxveuli viyavi masSi. maSin<br />

ufro metad imaze vfiqrobdi, rogorc<br />

sxvisi bebiebi, dedebi <strong>da</strong> deidebi kvdebodnen,<br />

mec ise momikvdebodnen erT<br />

dros eseni <strong>da</strong> vtirodi gulamoskvniT.<br />

ramdenjer gaugoniaT Cemi slukuni <strong>da</strong><br />

mosulan SeSfoTebulebi. rom ver igebdnen<br />

Cemi tirilis mizezs, erTmaneTs<br />

amSvidebdnen, cud sizmars naxav<strong>da</strong><br />

rameso. me ki cud sizmarze bevrad uaresi<br />

rameebi mqon<strong>da</strong> warmosaxuli, ver<br />

vuZlebdi <strong>da</strong> metirebo<strong>da</strong>. oRond martoobaSi<br />

mxolod saSineli warmosaxvebi<br />

rodi mqon<strong>da</strong>, yvelaze lamazi ocnebebic<br />

im martoobaSi mstumrobdnen.<br />

rac Seexeba striqonebs _ `Cemi bavSvoba<br />

ar yofila iseTi kargi, rom movdiode<br />

me bavSvobi<strong>da</strong>n...~ bavSvoba cudic<br />

ki kargia, magram... Zalian Raribebi<br />

viyaviT, mTels sofelSi mxolod Cven<br />

gvedga islis saxli, romelic yovel<br />

wels Tavi<strong>da</strong>n iyo ga<strong>da</strong>saxuri, radgan<br />

(xom gaxsovT didi konstantines leqsi:<br />

`islis saxli, islis saxli, qari,<br />

qari, qari.~) islis mteri qari, samegreloSi,<br />

gansakuTrebiT kolxeTis <strong>da</strong>blobze,<br />

rogorc dRes, xSiri stumari<br />

iyo. iqi<strong>da</strong>n movdivar, im qari<strong>da</strong>n, im islis<br />

saxli<strong>da</strong>n... <strong>da</strong> im martoobi<strong>da</strong>n.<br />

xolo Tu saiT mivdivar, saiT midis es<br />

gza... baton muxrans aqvs aseTi striqoni:<br />

`me vici, es gza saiTken midis...~ me<br />

ar vici, saiT midis es gza, romelic<br />

gamyavs Cemi Tavi<strong>da</strong>n. is ki vici, rom am<br />

gzaze mxolod sikeTis keTeba min<strong>da</strong>, Tu<br />

xeli ar SemeSleba...<br />

_ `pasuxi kiTxvaze: rodis werT~<br />

_ ase hqvia Tqvens erT leqss. gaqvT<br />

Tu ara pasuxi kiTxvaze: rodis ar<br />

werT<br />

_ radgan Tqveni SekiTxva weras exeba,<br />

jer masze min<strong>da</strong> vTqva oriod sityva:<br />

iqneb, qarTveli poetebi, roca weren,<br />

ormagi an sammagi <strong>da</strong>tvirTvis qveS<br />

arian! <strong>da</strong> rac ufro didia poeti, miT<br />

ufro meta<strong>da</strong>a moqceuli am cnebis wnexqveS<br />

<strong>da</strong> qvecnobierad tanjulis rols<br />

irgebs! iqneb amitom ambobs ticiani:<br />

`me leqss va<strong>da</strong>reb movardnil mewyers,<br />

rom gagitans <strong>da</strong> cocxlad <strong>da</strong>gmarxavs!~<br />

ticiani qarTveli rom ar yofiliyo,<br />

<strong>da</strong>rwmunebuli var, am striqonebs<br />

ar an ver <strong>da</strong>wer<strong>da</strong>, radgan sityva `wera~<br />

sxva enebze ar niSnavs `bediswerasac...~<br />

rac Seexeba Tqvens kiTxvas: `rodis<br />

ar vwer~ _ pir<strong>da</strong>pir rom vTqva _ ar<br />

vwer, roca ar mewereba, <strong>da</strong> kidev ar<br />

vwer, roca vqeifob, televizors vuyureb,<br />

roca vTamaSob, roca vseirnob,<br />

roca mZinavs, roca vicini, honorars<br />

viReb, roca fuls viTvli, roca vtiri,<br />

roca wigns vkiTxulob, Tumca yovelive<br />

zemoCamoTvlili, gar<strong>da</strong> tirilis<br />

<strong>da</strong> wignis kiTxvisa, iSviaTad miwevs.<br />

ase rom, TiTqmis yovelTvis vwer,<br />

radgan weraze mTavari saqme araferi<br />

maqvs.<br />

_ `<strong>da</strong> Cvenc agvamaRlebs<br />

fuga monatrebis!<br />

<strong>da</strong> Cvenc <strong>da</strong>gvamSvenebs<br />

ltolvis fortisimo!<br />

qaris skercoebic,<br />

Tovlis sonatebic,<br />

wvimis simfoniac<br />

un<strong>da</strong> movisminoT...~<br />

poezia ise<strong>da</strong>c sityviT gadmocemuli<br />

musikaa, Tumca Tqvens leqsebSi es<br />

musikaloba gansakuTrebiT igrZnoba.<br />

rTulia leqsis amRereba, sityvis<br />

melodiis povna<br />

_ ar vici, ramdenad <strong>da</strong>majerebeli<br />

gamova, magram Cemi patara gamocdilebiT<br />

amis Tqma SemiZlia: rac rTulad<br />

gamogdis, saukeTeso ver iqneba. msgavs<br />

Sedegs maSin aRwev, roca Seni saqmis<br />

profesionali xar <strong>da</strong> geioleba misi<br />

keTeba.<br />

meubnebiT, rom Cems leqsebSi musikaloba<br />

igrZnoba. es Tu asea, leqsis<br />

amRereba <strong>da</strong> sityvis melodiis povna ar<br />

un<strong>da</strong> iyos rTuli. visac erTuleba, amas<br />

maTi leqsebi verc malavs, rogorc ar<br />

un<strong>da</strong> SefuTon. es ufro imaT mosdiT,<br />

visTvisac poezia hobia, rasac mocaleobis<br />

Jams mimarTaven. Cemi hobi venaxis<br />

movla <strong>da</strong> Rvinis <strong>da</strong>wurvaa, magram<br />

am saqmis profesionali ver viqnebi, Tu<br />

mTlianad masze ar ga<strong>da</strong>verTe <strong>da</strong> mivuZRveni<br />

mTeli cxovreba.<br />

leqsSi SeiZleba azric, tropic, ri-<br />

Tmac, metaforac Tavis adgilze gqondes,<br />

magram Tu weris kulturas ar <strong>da</strong>eufle,<br />

akldeba umTavresi ram... ra<br />

aris es, ver vityvi, verc veravin ityvis,<br />

radgan mas meeqvse grZnobiT grZnoben...<br />

_ `verlibri sibereSi<br />

un<strong>da</strong> <strong>da</strong>wero,<br />

roca riTmebis Zebna <strong>da</strong><br />

Tanabarmarcvliani<br />

striqonebis <strong>da</strong>lageba<br />

ise <strong>da</strong>gezareba <strong>da</strong> gagiWirdeba,<br />

rogorc kibeze asvla...~<br />

es sityvebi iumoriTaa naTqvami Tu<br />

marTla ase fiqrobT zoga<strong>da</strong>d, rogoria<br />

Tqveni <strong>da</strong>mokidebuleba saleqso<br />

formis mimarT verlibri Tu konvenciuri<br />

leqsi – ase idga sakiTxi gasuli<br />

saukunis 70-ian wlebSi, roca qar-<br />

Tul poeziaSi SemoWrilma Tavisufalma<br />

saleqso formam axali sunTqva<br />

Semoitana. dRes am Temaze naklebs<br />

msjeloben. yovel SemTxvevaSi, dilemasaviT<br />

ar dgas. visac ra moswons,<br />

imas wers. Tumca sainteresoa, Tavad<br />

poetebi isev miiCneven Tu ara poeturi<br />

teqnikis `umaRles pilotaJad~<br />

riTmian leqss<br />

_ nuTu iumorad Cans Tqvens mier<br />

moyvanili Cemi striqonebi! ara<strong>da</strong>, Cems<br />

naTqvam yvelaze magar anekdotzec<br />

didi mowyeniloba <strong>da</strong>isadgurebs<br />

xolme... marTla SemimCnevia, rom riTmian<br />

leqss meti axalgazrduli energia<br />

sWirdeba.<br />

verlibri Tu konvenciuri leqsi –<br />

marTla ase idga sakiTxi gasuli saukunis<br />

meore naxevarSi, rac dRevandeli<br />

ga<strong>da</strong>saxedi<strong>da</strong>n sasacilod Cans: literatura<br />

erT adgilas ar un<strong>da</strong> idges,<br />

uZravi ar un<strong>da</strong> gaxdes. literatura<br />

ise un<strong>da</strong> Zgerdes cxovrebaSi, rogorc<br />

janmrTeli guli. sakamaTo ar un<strong>da</strong><br />

iyos aranairi formis leqsis arsebo-<br />

Tuki misiT poezia Seiqmneba. iqneb `ba,<br />

brwyinvale verlibri ufro male Seiqmnas,<br />

vidre brwyinvale riTmiani leqsi!<br />

im<br />

qarebi<strong>da</strong>n<br />

movdivar!..<br />

~<br />

brwyinvale poeturi azri ufro male<br />

Caisvas uriTmo leqsSi, vidre riTmianSi!<br />

magram niWs orive erTnairs moiTxovs.<br />

mkiTxvelisTvis ki umniSvneloa,<br />

Sedevri erT wuTSi <strong>da</strong>iwera Tu<br />

didi Sromis Sedegad, erT TveSi. Semoqme<strong>da</strong>d<br />

Tu <strong>da</strong>ibade, RmerTma rac <strong>da</strong>gabertya,<br />

imasve gadmoafrqvev riTmiTac<br />

<strong>da</strong> uriTmo<strong>da</strong>c, ferweriTac <strong>da</strong> musikiTac,<br />

anu imas _ `kokasa Sigan raca<br />

dga...~<br />

CemTvis, rogorc mkiTxvelisTvis,<br />

poeziaa mTavari. leqsi poezias Tu avlens,<br />

gind riTmiani iyos, gind uriTmo.<br />

magram rogorc leqsis mwerali kacisTvis,<br />

konvenciuri leqsi zRvaa, verlibri<br />

ki _ mdinare <strong>da</strong> verlibrisadmi<br />

Cemi <strong>da</strong>mokidebuleba iseTia, rogorc<br />

zRvis Tevzisa _ mdinaris mimarT...<br />

zoga<strong>da</strong>d saleqso formisadmi ase-<br />

Ti Sexeduleba maqvs: axalma formam<br />

SesaZloa warmoSvas axali azri. ar vambob,<br />

rom Zveli formiT ar SeiZleba axlis<br />

Tqma, magram arc formis oponentebis<br />

mjera, wam<strong>da</strong>uwum rom imeoreben,<br />

kargi Rvino Zvel WurWelSic kargiao.<br />

jer erTi, xelovnebis arcerT <strong>da</strong>rgSi,<br />

miT umetes, poeziaSi, formisa <strong>da</strong> Sinaarsis<br />

Taobaze sakamaTod Rvinisa <strong>da</strong><br />

WurWlis ambavi ar gamogvadgeba, radgan<br />

Rvino WurWlis ki ara, vazis Sinaarsia.<br />

arc WurWelia Rvinis forma, Rvinos<br />

Tavisi bunebrivi forma ara aqvs,<br />

uformoa, rogorc wyali <strong>da</strong> haeri _<br />

ubralod, sxva<strong>da</strong>sxva formis WurWeli<br />

<strong>da</strong> sasmisi sxva<strong>da</strong>sxva garegnul iers<br />

aZlevs mas. axali formisa Tu gansxvavebuli<br />

formis WurWli<strong>da</strong>n gansxvavebul<br />

sasmisSi Camosxmul Rvinos sul sxva<br />

eSxi aqvs <strong>da</strong> SeiZleba erTi<strong>da</strong>igive<br />

gemoc gansxvavebulad mogaCvenos.<br />

jazi, roki <strong>da</strong> repi gana serenadebze<br />

<strong>da</strong> romansebze ufro sasiamovno<br />

mosasmenia! ara, magram isini serenadebisa<br />

<strong>da</strong> romansebis mobezrebam gaaCina...<br />

roca galaktionis xuTas leqss waikiTxav<br />

<strong>da</strong> zed granelis xuTass miayoleb,<br />

bunebrivia, raRac periodi meore<br />

xuTasis wakiTxva aRar mogindeba,<br />

magram CantlaZis leqsebs siamovnebiT<br />

ga<strong>da</strong>furclav, radgan isini mkveTrad<br />

gansxvavebulia.<br />

erTnairi simRerac bezrdebaT <strong>da</strong><br />

alersic, amindic <strong>da</strong> peizaJic, saWmelic<br />

<strong>da</strong> sasmelic, ase bezrdebaT (rac<br />

un<strong>da</strong> kargi iyos) aTi weli erTsa imave<br />

diqtors rom usmenen <strong>da</strong> uyureben, Sous<br />

wamyvani, romelic erTi imijiTa <strong>da</strong><br />

Sous wayvanis formiT aTi weli cdilobs<br />

Cvens garTobas. ase bezrdebaT<br />

politikosebi, masmediiT TiTqmis yoveldRe<br />

rom agineben erTmaneTs, Cven<br />

ki – gvaimedeben. maT Soris brZeni isaa,<br />

vinc Tavis droze tovebs politikas,<br />

savarZels, anu iqamde wava, vidre xalxs<br />

moabezrebs Tavs. amitom mobezr<strong>da</strong>T<br />

breJnevi, CauSesku, mubaraqi, ka<strong>da</strong>fi...<br />

<strong>da</strong> ra Tqma un<strong>da</strong>, erTnairi formis leqsis<br />

kiTxvac. amitom aqvs gasavali yvelafer<br />

axals (Tun<strong>da</strong>c ar iyos genialuri):<br />

leqss Tu romans, musikas Tu<br />

ferweras. amitom moswonT gansxvavebuli<br />

sasmisic <strong>da</strong> sadRegrZeloc: minaxavs,<br />

Wiqis <strong>da</strong>cla uWir<strong>da</strong>T <strong>da</strong> yanwi <strong>da</strong>ucliaT...<br />

es SeuZlia gansxvavebuls, sxvanairs.<br />

mekiTxebiT, isev iTvleba Tu ara<br />

poetebSi poeturi teqnikis `umaRles<br />

pilotaJad~ riTmiani leqsi. sxvebi ras<br />

fiqroben, ar vici, me ki mgonia, rom<br />

riTmian leqsSi metia amis Sansi. riTmian<br />

leqsSi ufroa SesaZlebeli<br />

eqspresiac <strong>da</strong> evfoniac, oRond es imas<br />

ar niSnavs, rom verlibrSi ar SeiZleba<br />

`pilotaJis~ miRweva, Tu gnebavT, umaRlesisac.<br />

magaliTisTvis SemiZlia<br />

<strong>da</strong>vasaxelo paul celanis saqveynod<br />

cnobili `sikvdilis rokva,~ rac<br />

qarTul TargmanSic igrZnoba. araer-<br />

Ti verlibris <strong>da</strong>saxeleba SeiZleba<br />

qarTul poeziaSic, romelTa `umaRlesi<br />

pilotaJisTvis~ mikuTvneba ar <strong>da</strong>genaneba.<br />

_ `rodesac ga<strong>da</strong>Tovs ma<strong>da</strong>Tovs,<br />

Tbilisma sxva saqme ga<strong>da</strong>dos,<br />

SeeSvas saTiTe-saTaTes,<br />

rogorc ki ma<strong>da</strong>Tovs ga<strong>da</strong>Tovs.~<br />

erTi SexedviT, Zalze msubuqi<br />

striqonebia, riTmac wyaliviT midis,<br />

Tumca mxolod poetma Tu icis,<br />

raoden rTulia am bunebrivi simsubuqis<br />

miRweva. bevrs muSaobT leqsze


15 - 28 Tebervali 2013<br />

_ meubnebiT, erTi SexedviT msubuqi<br />

striqonebiao. vxvdebi Tqvens ironias:<br />

`ori SexedviT~ _ nacnobi melodiaa,<br />

Zveli sazomia – cxramarcvliani<br />

(3-3-3). am sazomiT bevr qarTvel poets<br />

<strong>da</strong>uweria leqsi, magram galaktions<br />

veravin Seedreba. xom gaxsovT: `qari<br />

qris, qari qris, qari qris...~ an `am maiss,<br />

am ivniss, am ivliss!~ <strong>da</strong> am gaxsenebaze<br />

miWirs imis Tqma, rom am leqsSi bunebriv<br />

simsubuqes mivaRwie, es ufro sxvisi<br />

Sesafasebelia. ramdenad rTulia<br />

es procesi, ukve mogaxseneT <strong>da</strong> axlac<br />

vityvi: visac wera erTuleba, leqsis<br />

bunebrivi simsubuqis miRwevac gauWirdeba...<br />

es leqsi maSin <strong>da</strong>vwere, roca TbilisSi<br />

didi Tovli movi<strong>da</strong>. ver warmomidgenia,<br />

Tovlze vwerde <strong>da</strong> Tovli ar<br />

iyos, wvimaze vwerde <strong>da</strong> wvima ar iyos,<br />

qarze vwerde <strong>da</strong> qari ar iyos. uemociod<br />

<strong>da</strong> STagonebis gareSe <strong>da</strong>weril<br />

leqsSi poezias ver <strong>da</strong>lan<strong>da</strong>v. Tovli<br />

ki emociis <strong>da</strong> STagonebis wyaroa. yvelaze<br />

ufro Tovli aRmafrTovanebs.<br />

Tovlze imdeni leqsi maqvs <strong>da</strong>werili,<br />

rom erTs `Tovlomania~ <strong>da</strong>varqvi. qaric<br />

<strong>da</strong> wvimac mawerinebs leqss, magram<br />

Tovls araferi Seedreba. Tovli Tava<strong>da</strong>a<br />

genialuri leqsi, poeti ki _ misi<br />

`ga<strong>da</strong>mweri~. `ga<strong>da</strong>werili~ maSin gamova<br />

genialuri, roca `ga<strong>da</strong>mwers~ araferi<br />

gamorCeba, uxilavic ki... amisaTvis<br />

mTavaria alRo, radgan poeti, un<strong>da</strong> Tu<br />

ara, cxoveliviT emorCileba aracnobier<br />

midrekilebas... me albaT kidev<br />

momiwevs Tovlis `gadmowera,~ rom Cemi<br />

misadmi siyvaruli ufro srulyofili<br />

gavxado. ise miyvars Tovli, rom Tu<br />

amqveyni<strong>da</strong>n im qveyanaSi ga<strong>da</strong>sasvlelad<br />

Cemma sulma qarian, wvimian <strong>da</strong> Tovlian<br />

gzebi<strong>da</strong>n erT-erTi un<strong>da</strong> airCios, uTuod<br />

Tovlians airCevs...<br />

rac Seexeba imas, vmuSaob Tu ara leqsze<br />

bevrs: ra Tqma un<strong>da</strong>, Tu es saWiroa.<br />

Tu saWiro araa <strong>da</strong> mainc muSaob, uke-<br />

Tesis magier uaresi SeiZleba SegrCes.<br />

_ cota xnis win klub `divanSi~<br />

Tqveni poeziis saRamo gaimarTa. ramdenad<br />

mniSvnelovania mkiTxvelTan<br />

urTierTobis aseTi forma. Tqven <strong>da</strong><br />

mkiTxveli...<br />

_ `divanSi~ im saRamom raRac Secvala...<br />

manamde megona, rom mkiTxvelTan<br />

urTierToba mxolod literaturuli<br />

Jurnal-gazeTebiTa <strong>da</strong> wignebiT Sei-<br />

Zlebo<strong>da</strong>, magram is dro wavi<strong>da</strong> <strong>da</strong> rodis<br />

<strong>da</strong>brundeba, vin icis. axla iqneb<br />

swored aseTi saRamoebis droa! es iyo<br />

Cemi pirveli saRamo, wignebis prezentaciebs<br />

Tu ar CavTvliT. patara <strong>da</strong>rbazi<br />

mTlad gaivso. magidebs usxdnen<br />

nacnobi mwerlebi <strong>da</strong> ucnobi mkiTxvelebi.<br />

Cems saRamos kidev eswrebo<strong>da</strong><br />

wiTeli Rvino (In vino veritas!). me ki<br />

scenaze leqsebs vkiTxulobdi. scenaze<br />

adrec vmdgarvar, magram amdeni leqsi<br />

pirvelad wavikiTxe <strong>da</strong> im saRamom<br />

raRac Secvala... wignis dro wasulia –<br />

visac wigni un<strong>da</strong>, misi sayideli fuli<br />

ara aqvs, visac fuli aqvs, wigni ar<br />

un<strong>da</strong>...<br />

winaT poezias televiziebic aqcevdnen<br />

yuradRebas. maxsovs `poeziis<br />

xuTi wuTi~. axla isini xuT wuTs poeziisTvis<br />

ar <strong>da</strong>kargaven, radgan erTwu-<br />

Tiani reklama aTi aTasi dolari Rirs<br />

Turme. amitom poeziis saRamoebi jerjerobiT<br />

erTaderTi gzaa mkiTxvelTan<br />

gulwrfeli urTierTobisTvis. oRond<br />

televiziebi am saRamoebs mainc un<strong>da</strong><br />

aSuqebdnen Tun<strong>da</strong>c naxevari wuTiT,<br />

radgan isini ara marto mwerlebis,<br />

aramed literaturuli procesebis<br />

istoriacaa, istoria ki ise <strong>da</strong>sWirdebaT<br />

momavalSi, rogorc Suqi bnelSi.<br />

_ `leqsebis wera aWarbebs yovelgvar<br />

verdiqts~ _ werT erTgan. ra<br />

aris TqvenTvis poezia – ganaCeni, bediswera<br />

_ poetisTvis poezia ganaCenia, oRond<br />

– bedis ganaCeni, bedis ganaCeni ki<br />

igive bedisweraa. marTlmadidebluri<br />

eklesia uaryofs beds <strong>da</strong>, albaT, mec<br />

vco<strong>da</strong>v, roca misi mjera, magram warmoidgineT,<br />

poetebs rom bedi ar swamdeT,<br />

ramdeni Sedevri ar <strong>da</strong>iwerebo<strong>da</strong>!<br />

_ Tqvens mTargmnelobiT saqmianobazec<br />

visaubroT. `iuri Jivagos<br />

leqsebi~ _ ase hqvia pasternakis<br />

wigns, romelic samiode wlis win gamoica.<br />

pasternaks qarTveli mkiTxveli<br />

kargad icnobs. misi leqsebi araerT<br />

avtors uTargmnia, <strong>da</strong> mainc, ratom<br />

pasternaki <strong>da</strong> ratom konkretulad es<br />

wigni riT aRmoCn<strong>da</strong> TqvenTvis esoden<br />

mimzidveli<br />

_ Cems mTargmnelobiT saqmianobaze<br />

saubari gamiWirdeba. amaze sxvam<br />

un<strong>da</strong> isaubros, oRond yvelam ara. Tu<br />

leqsis mTargmneli ar xar, leqsis<br />

Targmanze ver imsjeleb. zogs hgonia,<br />

leqsi fotografiuli sizustiT un<strong>da</strong><br />

iTargmnos, rac Cemi azriT, absurdia.<br />

lozinskis, <strong>da</strong>ntes `RvTaebrivi komediis~<br />

rusul enaze genialurad mTargmnels<br />

uTqvams _ strofSi erTi striqoni<br />

Cemi un<strong>da</strong> iyos, sxvanairad Targmani<br />

ver gamovao. anu oTxi striqoni<strong>da</strong>n<br />

erTi mTargmnelis un<strong>da</strong> iyos, rom<br />

Targmnili leqsi bunebrivi Candes.<br />

oRond is erTi striqoni ar un<strong>da</strong><br />

hgavdes TeTrze Savi ZafiT nakers...<br />

Tqven ambobT, pasternaks kargad icnobs<br />

qarTveli mkiTxvelio. Tu nebas<br />

momcemT, sityvas `icnobs~ `icnob<strong>da</strong>~-<br />

Ti Sevcvli, radgan axali Taobis umetesobas<br />

araTu waukiTxavs pasternakis<br />

leqsi <strong>da</strong> romani, misi gvaric ar gaugia.<br />

warsulSi am avtors marTla icnobdnen<br />

CvenTan, oRond ara mxolod imitom,<br />

rom qarTvelma poetebma Targmnes<br />

<strong>da</strong> arc imitom, rom Tava<strong>da</strong>c Targmna<br />

maTi <strong>da</strong> aseve baraTaSvilis poezia, pasternaks<br />

icnobdnen saqarTvelosadmi<br />

didi siyvaruliTac, qarTvel poetebTan<br />

didebuli urTierTobiT. mas<br />

oc<strong>da</strong>aTiani wlebis Semdegac ar gauwyvetia<br />

kavSiri represirebuli qarTveli<br />

Tanamokalmeebis ojaxebTan. amis<br />

gar<strong>da</strong>, roman `eqim JivagoSi~ Sesuli<br />

leqsebi pasternakis Semoqmedebis kulminaciaa.<br />

<strong>da</strong> kidev, moskovis literaturul<br />

institutSi swavlis dros pasternakis<br />

vaJma, batonma evgenim avtografiT<br />

maCuqa mamamisis Txzuleba-<br />

Ta ortomeuli. kidev aris ramdenime<br />

mizezi, ris gamoc ga<strong>da</strong>vwyvite pasternakis<br />

leqsebis Targmna: oc<strong>da</strong>aTian<br />

wlebs ga<strong>da</strong>urCa... ormoc<strong>da</strong>aTian wleb-<br />

literaturuli gazeTi interviu<br />

Si ar <strong>da</strong>indes. is ar <strong>da</strong>uxvretavT, magram<br />

1958 wels uari aTqmevines nobelis<br />

premiaze, romelic `eqimi Jivagosa~<br />

<strong>da</strong> masSi Sesuli leqsebisTvis mianiWes,<br />

ris gamoc mweralTa kavSiri<strong>da</strong>n<br />

garicxes. man ver gauZlo mZime zewolas<br />

<strong>da</strong> ukurnebeli seniT <strong>da</strong>avad<strong>da</strong>...<br />

yovelive aman `mimizi<strong>da</strong>~... saerTod,<br />

tanjuli poetebis Semoqmedeba ufro<br />

mizi<strong>da</strong>vs... iSviaTad naxav did poets,<br />

tanjuli rom ar iyos.<br />

_ meore poeti, romlis leqsebis<br />

Targmani Tqveni SesrulebiT vixileT,<br />

iosif brodskia, rusuli literaturis<br />

kidev erTi klasikosi. misi poeturi<br />

ena originalSive rTulia.<br />

rTulia misi msoflmxedvelobac,<br />

weris manera, stili... ar gagiWir<strong>da</strong>T<br />

am yvelafris qarTul enobriv qsovilSi<br />

gadmotana<br />

_ brodskimde ramdenime rusi poeti<br />

vTargmne <strong>da</strong> yvela raRaciT <strong>da</strong>valebuli<br />

iyo puSkinTan. misi Targmnisas<br />

vnaxe, rom saqme mqon<strong>da</strong> struqturulad<br />

axal rusul leqsTan. brodski<br />

leqsebSi iyenebs iseT arapoetur sityvebs,<br />

romlebic sxva dros aravis<br />

gamouyenebia <strong>da</strong> riTmis, tropisa Tu<br />

metaforis meSveobiT poeturobas<br />

sZens. misi leqsebi ar yofila puSkiniviT<br />

`tkbilad saTargmni.~ roca brodskis<br />

vTargmni, zogjer mgonia, rom `Jolos<br />

mCxvletav buCqnarSi vzivar~ (misi<br />

striqonia). zogjer TiTqos kalamic ki<br />

mCxvlets sam TiTs..<br />

brodskis pasternakTan didi siaxlove<br />

ar aqvs, Tumca kuSneri ambobs: is<br />

bevrisgan swavlob<strong>da</strong>, maT Soris, pasternakisganaco.<br />

misi sayvareli rusi<br />

poeti cvetaevaa. maT Soris did siaxloves<br />

vxe<strong>da</strong>v.<br />

CemTvis mTavari iyo, brodski <strong>da</strong><br />

pasternaki qarTul TargmanSi erTmaneTs<br />

ar <strong>da</strong>mgvanebodnen. mekiTxebiT,<br />

gamiWir<strong>da</strong> Tu ara brodskis Targmna.<br />

ra Tqma un<strong>da</strong>, Tavi<strong>da</strong>n miWir<strong>da</strong> <strong>da</strong> sasurvel<br />

Sedegs ver vaRwevdi, magram<br />

Tan<strong>da</strong>Tan mgoni <strong>da</strong>vidgi brodskis<br />

`uReli...~<br />

_ didi xania, literatorebi<br />

<strong>da</strong>voben, SesaZlebelia Tu ara leqsis<br />

Targmna. am sakiTxze yvelas Tavisi<br />

mosazreba aqvs. Tqveni azric sainteresoa.<br />

gasagebia, rom poezia imdenad<br />

intimuri Janria, warmoudgenelia<br />

misi zustad ga<strong>da</strong>tana sxva enobriv<br />

sivrceSi. maS, ra aris mTargmnelis<br />

mTavari misia<br />

_ roca Tamar erisTavma Targmna<br />

bernsi, grigol abaSiZem _ petefi,<br />

Tamaz Cxenkelma _ bo Ziu, oTar<br />

WilaZem _ puSkini, giorgi niSnianiZem<br />

_ Coseri, vaxuSti kotetiSvilma _<br />

rilke, jemal ajiaSvilma _ ebrauli<br />

poezia, givi Sahnazarma _ sevaki, manana<br />

RaribaSvilma _ katulusi, <strong>da</strong>viT<br />

weredianma _ viioni <strong>da</strong> goeTe <strong>da</strong> roca<br />

maT Targmanebs SegviZlia vuwodoT<br />

brwyinvale, SesaniSnavi, maSin sa<strong>da</strong>vo<br />

araferia: leqsis Targmna SeuZlebeli<br />

ar aris. ase rom, leqsis, miT umetes,<br />

lirikulis, `sxva enobriv sivrceSi<br />

zustad ga<strong>da</strong>tana warmoudgenelia,~<br />

magram SesaZlebeli...<br />

leqsis mTargmnelis mTavari misia<br />

ar SeiZleba iyos mxolod erTi rame.<br />

15<br />

aucilebelia yvelafris codna: de<strong>da</strong>nTan<br />

siaxlovis, gariTmvis xerxis,<br />

metaforis, sazomis, ganwyobilebisa Tu<br />

sxva komponentTa garkveul doneze SenarCuneba,<br />

magram yovelive zemoCamoTvlili<br />

amao iqneba, Tu Tavad Targmnili<br />

leqsi leqsad ver ivargebs.<br />

_ am ori poetis gar<strong>da</strong>, sxvaTa poeziac<br />

TargmneT, maT Soris, edgar posa<br />

<strong>da</strong> goeTes leqsebi. ramdena<strong>da</strong>c vici,<br />

rilkesTan apirebT SeWidebas.<br />

_ edgar pos `yorani~ meore<strong>da</strong>c<br />

vTargmne – es varianti ufro momwons,<br />

jer ar gamomiqveynebia. goeTes `mgzavris<br />

Rameuli simReris~ ramdenime versia<br />

Sevi<strong>da</strong> erT krebulSi. vTargmne<br />

robert frostis, leopold stafis,<br />

gotfrid benis, raimon kenos, giiom<br />

apolineris, hugo fon hofmanstalis,<br />

rixard fon Saukalis, anton vildgansis,<br />

feliqs braunis, franc verfelisa<br />

<strong>da</strong> sxvaTa leqsebi, romlebic gamoqveynebulia.<br />

aseve vTargmne <strong>da</strong> gamosacemad<br />

mzad maqvs leqsebis wigni: `rusuli<br />

poeziis sami saukune,~ romelSic<br />

Sevi<strong>da</strong> rusi poetebi, lomonosovi<strong>da</strong>n<br />

– tvardovskis CaTvliT. rac Seexeba<br />

rilkes, didi survili maqvs vTargmno<br />

misi `duinuri elegiebi~ (Tumca maTi<br />

ori Targmani ukve arsebobs) <strong>da</strong> mere<br />

arafers ar vTargmni... Targmani – umaduri<br />

Sromaa...<br />

_ iqneb gviTxraT, rogor cxovroben<br />

dRes qarTveli mwerlebi<br />

_ qarTveli mwerlebi araTu dRes,<br />

TiTqmis oci welia, ki ar cxovroben,<br />

cocxloben, suli udgaT. wyaldidobisas<br />

tborSi CarCenili Tevzebi, gagr-<br />

Zelebuli gvalvebis dros, roca Jangbadi<br />

ar yofniT, <strong>da</strong>myayebuli tboris<br />

ze<strong>da</strong>pirze moeqcevian <strong>da</strong> wyli<strong>da</strong>n<br />

amoyofili, <strong>da</strong>fCenili piriT awvdian<br />

layuCebs haers <strong>da</strong> sulSexuTulebi,<br />

Zlivs sunTqaven, magram ar <strong>da</strong>ixocebian,<br />

Tu wvima droze movi<strong>da</strong>. rogorc im<br />

Tevzebs uWirT sunTqva, ise uWirT dRes<br />

cxovreba qarTvel mwerlebs <strong>da</strong> RmerTma<br />

qnas, droze movides `wvima...~<br />

_ iseTi didi ocneba Tu gaqvT,<br />

romlis asaxdenad yvela sxvas SeeleodiT<br />

_ ocneba yvela didia. patara ocneba<br />

ar arsebobs. amitom erTis asaxdenad<br />

meores ver Sevelevi, Tumca gamor-<br />

Ceuli ocneba mainc maqvs: Cems sofel-<br />

Si ioane naTlismcemlis saxelobis eklesia<br />

yofila, magram bolSevikebs<br />

<strong>da</strong>ungreviaT. min<strong>da</strong> eklesia avuSeno<br />

Cems sofels. SeiZleba gagecinoT, radgan<br />

amis saSualeba sai<strong>da</strong>n un<strong>da</strong> momeces<br />

leqsis mweral kacs! magram mainc<br />

vocnebob: netav erTtomeuli gamomices<br />

vinmem ormoc<strong>da</strong>aTaTasiani tiraJiT<br />

<strong>da</strong> yvela gaiyidos! erT TeTrsac ar<br />

<strong>da</strong>vxarjavdi piradi miznebisTvis. Tu<br />

rame <strong>da</strong>mrCebo<strong>da</strong>, imiTac saeklesio<br />

inventars SeviZendi, magram es ocnebaa,<br />

ufro metic _ es ocnebaa sizmarSi...<br />

_ <strong>da</strong> bolos, raze muSaobT amJamad<br />

<strong>da</strong> ras un<strong>da</strong> elodes uaxloes momavalSi<br />

Tqveni mkiTxveli<br />

_ yovelTvis vmuSaob: an vwer, an<br />

vTargmni. gamosacemi maqvs ramdenime<br />

wigni. vnaxoT, yvelafers momavali<br />

gviCvenebs...<br />

esaubra nana kobaiZe


16 literaturuli gazeTi<br />

esse 15 - 28 Tebervali 2013<br />

wro, Raribuli quCebisa <strong>da</strong> Sesaxvevebis<br />

sev<strong>da</strong>~.<br />

o. famuqs Tu odesRac egona, samyaros<br />

centrSi vcxovrobo, Tbiliselebs<br />

mag mxriv, piriqiT, ukmarisobis<br />

grZnoba aqvT: sxvagan Turme<br />

aseao, sul amas amboben, imas ki ara –<br />

CvenTan aseao. magram rac ar un<strong>da</strong> ucnauri<br />

iyos, sakuTari Tavi yvela qarTvels<br />

marTlac samyaros centri hgonia.<br />

Wabuki orhani (studentobis dros)<br />

Civis: „Zalian martod vigrZeni Tavi,<br />

roca mivxvdi, ra adgili miWiravs samyaroSi,<br />

ra uzarmazari <strong>da</strong> rTulia igi,<br />

rom Cemi rwmena Seryeulia, codna ki –<br />

arasakmarisi~.<br />

sakuTari qalaqi jer samyaros aTvlis<br />

wertilia, Semdeg gzamkvlevi cxovrebis<br />

gzaze. ori kulturis gasayarze<br />

mcxovrebT gamudmebiT gaoreba<br />

gvdevs Tan: erTi mxriv aCqarebuli<br />

progresi, meore mxriv – tradiciebis<br />

erTguleba. bevrs uWirs Sualedis<br />

<strong>da</strong>cva; CvenSic bevria drois moTxovniT<br />

robotad qceuli, an kidev tradiciebs<br />

CabRauWebuli, eTnografiul<br />

eqsponatad <strong>da</strong>rCenili. zogierT axalbe<strong>da</strong><br />

Camosuls Zalze aRizianebs termini<br />

„namdvili Tbiliseli~ <strong>da</strong> wlebs<br />

iTvlian, amdeni <strong>da</strong> amdeni xania, rac<br />

Camovedio. imas ki ver xvdebian, rom<br />

Tbiliseloba pirvel rigSi is ganumerusu<strong>da</strong>n<br />

beJaSvili<br />

qarTvelebs xom mu<strong>da</strong>m evropa gvizi<strong>da</strong>v<strong>da</strong>,<br />

yovel SemTxvevaSi, Cems bavSvobasa<br />

<strong>da</strong> axalgazrdobaSi ase iyo –<br />

pira<strong>da</strong>d me, aRmosavluri araferi maintereseb<strong>da</strong>.<br />

ratom mravalcolianobis,<br />

haramxanebis, Cadrebis samyarosTan<br />

aba, ra gvesaqmebo<strong>da</strong> an kidev Cveni patara<br />

qveynis gmiruli istoria gamudmebiT<br />

mravalricxovan muslimebTan<br />

brZola ar iyo, sakuTari TviTmyofadobisa<br />

<strong>da</strong> qristianuli rwmenis SesanarCuneblad<br />

<strong>da</strong>, ai, Cemi cnobierebis arealSi Cndeba<br />

Turqi mwerali orhan famuqi <strong>da</strong><br />

misi ra wignic ki Camivardeba xelSi,<br />

gasaocari interesiT vkiTxulob. amjerad<br />

saubaria mis avtobiografiul wignze<br />

„stamboli~, romelSic is erTi<br />

Tbiliseli biWiviT gviyveba Tavisi<br />

cxovrebis ambavs. aRmovaCine, rom Turme<br />

aris sadRac samyaro Cven garemosTan<br />

aseTi msgavsi <strong>da</strong> axlobeli. vecdebi,<br />

am wigni<strong>da</strong>n CvenTvis sulierad axlobeli<br />

momentebi gavixseno Tbilisuri<br />

paralelebiT.<br />

erTi <strong>da</strong> yvelaze mTavari naTesaoba<br />

xom evropa-aziis gasayarze mdebareobaa<br />

<strong>da</strong> is gansakuTrebuli ier-saxe,<br />

rasac am ori kulturis Tanxvedra qmnis.<br />

yvela qalaqs xom Tavisi bediswera<br />

aqvs, bedisweras istoria ayalibebs,<br />

istorias – a<strong>da</strong>mianebi. a<strong>da</strong>mianebic<br />

xSirad Tavis qalaqs gvanan <strong>da</strong> piriqiT...<br />

„ra azri devs netav mainc<strong>da</strong>mainc<br />

msoflios am wertilSi, drois am<br />

monakveTSi Cvens movlinebaSi” – azri<br />

u<strong>da</strong>od devs, – saidumloeba bedisweris<br />

kanonSia.<br />

bevri nacnobi Tviseba meniSna-meTqi<br />

rom vambob, Tun<strong>da</strong>c es rad Rirs –<br />

a<strong>da</strong>mianebi sufrasTan siamovnebiT<br />

saubroben, erTad yofniT xalisoben<br />

<strong>da</strong> sakmarisia, raime qonebriv gayofaze<br />

Camovardes sityva, maSinve saxe ecvlebaT<br />

<strong>da</strong> moiRuSebiano (bavSvobaSi msgavsi<br />

ram mec xSirad gamkvirvebia). cxadia,<br />

naTesavTa krebulzea saubari,<br />

Torem sufra <strong>da</strong> qeifi iq marTlac sxvanairi<br />

iqneba.<br />

wignSi Txroba avtorisaTvis Cveuli<br />

silaRiT mimdinareobs. Senc misdev<br />

fiqrTa msvlelobas, TiTqos Senc fanjri<strong>da</strong>n<br />

gascqeri bosforis srutes <strong>da</strong><br />

mowme xdebi msoflio katastrofebisa.<br />

ratom gvainteresebs sxvaTa azri Cvens<br />

Sesaxeb _ svams kiTxvas avtori <strong>da</strong> Tavadve<br />

pasuxobs:<br />

„ratom mainteresebs ase <strong>da</strong>savleli<br />

mogzaurebis azri stambolze... nawilobriv<br />

imitom, rom xan<strong>da</strong>xan nervalad,<br />

floberad an de amiCisad warmovidgen<br />

Tavs, zustad ise, rogorc bavSstamboli<br />

– Tbilisi<br />

orhan famuqis kval<strong>da</strong>kval<br />

vobaSi xatvis dros utrilod warmovidgendi;<br />

imitom, rom me, rogorc<br />

pirovneba, maTTan warmosaxviT saubarsa<br />

<strong>da</strong> kamaTSi Camovyalibdi. meore<br />

mizezi is mgonia, rom gasuli saukuneebis<br />

Cemi qalaqis garegnuli saxisa <strong>da</strong><br />

yoveldRiuri cxovrebis Sesaxeb ucxouri<br />

wignebi<strong>da</strong>n ufro meti gavige, vidre<br />

Turqi mwerlebisagan, romlebic<br />

stambolisadmi araviTar interess ar<br />

iCendnen.”<br />

TbilisSi mgoni es ambavi piriqiT iyo<br />

– ki gvaintereseb<strong>da</strong> sxvaTa azri Cveni<br />

qalaqis Sesaxeb <strong>da</strong> vamayobdiT kidec im<br />

lamazi sityvebiT, rasac mas uZRvnidnen<br />

msoflios poetebi, magram gulis<br />

siRrmeSi gvjero<strong>da</strong>, rom mxolod Cven,<br />

Tbilisis bina<strong>da</strong>rT, mis ubeSi<br />

gamozrdilebs gvesmo<strong>da</strong> qalaqis namdvili<br />

buneba.<br />

aki aqe<strong>da</strong>n erevanSi ga<strong>da</strong>saxlebulma<br />

stumarma erTxel gviTxra kidec:<br />

„Òáèëèñè íå ïðîñòî êðàñèâûé ãîðîä, Òáèëèñè<br />

– âêóñ è çàïàõ îñîáûé~.<br />

am gemosa <strong>da</strong> sunis SegrZneba mgoni<br />

mxolod sakuTar Svils SeuZlia, –<br />

ucxo egzotikas eZebs; mas ar stkiva <strong>da</strong><br />

yovel qalaqs xom satkivaric bevri<br />

aqvs. ramdeni saxe SeiZleba gqondes Sen,<br />

qalaqo, – saZagelic <strong>da</strong> mSvenieric.<br />

gansakuTrebiT mravalsaxovani un<strong>da</strong><br />

iyos evropa-aziis gzis gasayarze mdebare<br />

qalaqi. am mxriv Tbilissa <strong>da</strong> stambols<br />

msgavsi bediswera aqvT. „...amitom<br />

sul ufro miyvardebo<strong>da</strong> qalaqis vi-<br />

orebeli xasiaTia, <strong>da</strong>savleT-aRmosavleTis<br />

is kulturuli nazavi, harmoniulad<br />

rom Camoyalib<strong>da</strong> saukuneebis<br />

manZilze. swored es gansakuTrebulobaa,<br />

– Cemi azriT, – rom xiblavs msoflios<br />

yvela kuTxi<strong>da</strong>n Camosul a<strong>da</strong>mians.<br />

erTdroulad evropaSic xar <strong>da</strong><br />

aziaSic, <strong>da</strong> Tan bolomde arc erTgan...<br />

TbilisSi.<br />

Cvens Turq Tanamoazresac mozardobisas<br />

urTierTobebi TvalTmaqcobad<br />

miaCn<strong>da</strong>: „...aq Cems adgils ver vpoulobdi.<br />

ufro <strong>da</strong> ufro miWir<strong>da</strong>, movqceuliyavi<br />

ise, rogorc `Cvens samyaros~<br />

Seeferebo<strong>da</strong>, sa<strong>da</strong>c yvela yvelas<br />

icnobs <strong>da</strong> un<strong>da</strong>T, erTmaneTs hgavdnen,<br />

sa<strong>da</strong>c fasdeba Tavm<strong>da</strong>bloba <strong>da</strong><br />

tradiciebi, istoriuli warsuli, winaparTa<br />

naanderZevi <strong>da</strong> sa<strong>da</strong>c pativiscemiT<br />

epyrobian ufros Taobas~.<br />

ra saocrad nacnobi frazebia, Cveni<br />

mSoblebis Taobis Tbilisis Svilebic<br />

xom zustad ase vgrZnobdiT<br />

Tavs, erTi mxriv pasuxismgebloba warsulis<br />

Rirebulebebisadmi, meore mxriv<br />

– aqe<strong>da</strong>n gaqcevisa <strong>da</strong> Tavisuflebis<br />

wyurvili... magram Cveni qalaqi Cvenive<br />

nawilia <strong>da</strong> veRarsad gaeqcevi. wignSic<br />

xom asea: „...didxans aq cxovrebis mere<br />

mixvdebiT, rom misi xedebi <strong>da</strong>kavSirebulia<br />

Tqvens yvelaze namdvil <strong>da</strong> Rrma<br />

grZnobebTan <strong>da</strong> Tan ise ganuyrelad,<br />

rom TiToeuli quCa Tu Sesaxvevi gancdil<br />

SegrZnebebs gaxsenebT, rogorc<br />

raime melodia, romelic sayvarel mogonebebs<br />

agiSlis~.<br />

Tavad ra xania, sxva ubanSi ga<strong>da</strong>vsaxldi<br />

<strong>da</strong> dRemde ver veguebi, rom aqaurobas<br />

vekuTvni. TviT Cemi bavSvobis<br />

ubanic aRar gavs sakuTar Tavs, arc<br />

xalxiT, aRarc SenobebiTa <strong>da</strong> surneliT;<br />

amitom <strong>da</strong>vdivar TbilisSi <strong>da</strong><br />

Tbilisi menatreba. gana Tqven ar <strong>da</strong>gmarTiaT<br />

ase orhan famuqic naRvlobs,<br />

rom mis qalaqSi Zveli Senobebi, rac<br />

stambolis xasiaTs qmni<strong>da</strong>, Tvalsa <strong>da</strong><br />

xels Sua qreba.<br />

mokled, mTeli wignis kiTxvis dros,<br />

megona, rom Tbiliseli biWi Tbilisze<br />

gviambob<strong>da</strong>, imdenad nacnobi iyo avtoriseuli<br />

nafiqri <strong>da</strong> <strong>da</strong>mokidebuleba<br />

sakuTari qalaqisadmi.<br />

aba, xelovanis bedi <strong>da</strong> xelovnebasTan<br />

midgoma naxeT, TiTqos stamboli<br />

xom ufro didia <strong>da</strong> bevrad ufro<br />

cnobilic, Tbilisi mis masStabebTan<br />

rogor mova; saubaria konstantinopolze<br />

– odesRac Zlevamosili imperiis<br />

de<strong>da</strong>qalaqze. magram ai, ras eubneba<br />

student orhans de<strong>da</strong>misi, roca vaJs<br />

mxatvrobiT gatacebas atyobs: „ – es<br />

parizi ki ar aris, Semogevle, stambolia...<br />

msoflioSi saukeTeso mxatvari<br />

rom iyo, aravin mogaqcevs yuradRebas.<br />

...Cven rom mdi<strong>da</strong>r qveyanaSi vcxovrobdeT,<br />

sa<strong>da</strong>c xelovnebas afaseben, maSin<br />

kidev ho...~<br />

CvenTan ase araa TiTqos uyvarT<br />

xelovneba, magram mxolod sadilze<br />

<strong>da</strong>sayolebeli vaSliviT, xelovani sicocxleSi<br />

iSviaTa<strong>da</strong>a saTanadod<br />

<strong>da</strong>fasebuli. gar<strong>da</strong>cvlilebs, icocxle,<br />

diTirambebs vuZRvniT.<br />

ai, ase vimogzaure o. famuqis „stambolSi”<br />

<strong>da</strong> sruliad ucnob qalaqSi<br />

Tavi samSobloSi megona.<br />

„stamboli~ mravalplaniani romania,<br />

yvela sakiTxs ver Sevexebodi, amjerad,<br />

rac niSneulad TvalSi momxv<strong>da</strong>,<br />

imaze mogaxseneT.<br />

kulturul gansxvavebazec ar misaubria:<br />

iq dominantia islami, CvenTan<br />

qristianoba, magram erTmaneTTan megobroba<br />

SegviZlia. <strong>da</strong> marTlac kargi<br />

kiTxvaa: konstantinopolis gaTurqeba:<br />

<strong>da</strong>pyrobaa Tu <strong>da</strong>cema<br />

literaturuli gazeTi<br />

gamodis saqarTvelos kulturisa <strong>da</strong> ZeglTa<br />

<strong>da</strong>cvis saministros finansuri mxar<strong>da</strong>WeriT<br />

re<strong>da</strong>qtori irakli javaxaZe<br />

re<strong>da</strong>qtoris moadgile uCa SerazadiSvili<br />

Jurnalistebi xaTuna alxaziSvili, nana kobaiZe, Tamar Juruli<br />

tel.: 2292196; mob. tel.: (577)742277; (599)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!